Ambtenaar van de burgerlijke stand

COLUMN - Eelco Schippers houdt zich op het Stadskantoor bezig met duurzaamheid en ruimtelijke ordening. Daarnaast is hij – zo hebben wij allemaal kunnen lezen – tevens buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand. Het is natuurlijk een heel goed voorteken als je getrouwd wordt door een functionaris die zich met duurzaamheid bezighoudt. Een oude makker van mij ging een aantal jaren terug een zaaltje huren voor zijn zilveren bruiloft. ¨Mag ik misschien weten waar het voor is¨, vroeg de zaalhouder. ¨Ik ben binnenkort 25 jaar getrouwd¨, zei de makker in kwestie. ¨Nou meneer, dat komt tegenwoordig niet vaak meer voor!¨ kreeg hij ten antwoord.

Ik bedoel maar. 

Je moet het werk van een trouwambtenaar niet onderschatten. Er komt heel wat bij kijken en je mag niets vergeten. Dat weet ik want eenmaal vroeg een echtpaar in spe mij om die rol te spelen. Ze zochten iemand die behoorlijk van de tongriem was gesneden en naar hun idee kwam ik dan in aanmerking. 

Nu kwam er een hele molen op gang. Ik moest aangesteld worden als onbezoldigd ambtenaar van de gemeente voor dat ene huwelijk en niet voor andere. Daar ging het afleggen van een ambtseed aan vooraf. Ik dacht dat ik daarvoor op de rechtbank een handtekening moest zetten. De mussen vielen dood van het dak en ik ging in heel erg vakantietenu naar Rotterdam-Zuid om die krabbel te plaatsen. Maar ik werd naar de bovenste verdieping gestuurd waar een grote menigte stond te wachten. Het was meest familie die zich rond iemand had geschaard die op zijn of haar paasbest was gekleed. De zaaldeuren gingen open en wij werden naar binnen geleid waar een rechter, geflankeerd door griffiers, op ons wachtte. Het bleek dat de beëdiging een hele plechtigheid was. Er waren wel meer eenmalige kandidaat-ambtenaren maar het gros van te beëdigen personen bestond uit deurwaarders, tolken en andere functionarissen voor wie deze ceremonie echt een mijlpaal was in hun loopbaan. Ik viel echt uit de toon.

Zo´n huwelijk sluiten, dacht ik, dat red ik wel. Dat is een fluitje van een cent. Ik vond het dan ook overdreven dat de gemeente mij verplichtte een instructie van een kleine ochtend te volgen bij een van de vaste ambtenaren. Gaande het gesprek werd me echter duidelijk dat dit geen overbodige luxe was. Een huwelijkssluiting dient te geschieden volgens vaste patronen. Om alles in goede banen te leiden mag  je niets overslaan. Anders is de hele boel ongeldig. Je moet ook veel dingen wéten, bijvoorbeeld wie de ringen aanreikt, wie de getuigen zijn. Elke ambtenaar voert een voorgesprek met het paar en toen de instructie voorbij was, had ik een lijst met zeker twintig praktische vragen waarop ik het antwoord moest weten, wilde ik alles in goede banen leiden. Let wel, vragen waar ik zelf nooit op zou komen. Dat toespraakje is nog niet eens het halve werk. Het gaat om de rést. Daar mag niets mis gaan. 

De sluiting van het huwelijk liep op rolletjes. Het is een dierbare herinnering geworden. 

Maar ik heb er ook iets van geleerd: juist dingen die eenvoudig schijnen, zijn dat in de praktijk niet. Je moet het werk van een ambtenaar van de burgerlijke stand nooit onderschatten.