Je ontmoet iemand in rouw, en dan…? – Matrice helpt

SCHIEDAM – Hoe om te gaan met iemand die rouwt? Dat is geen makkelijke vraag, maar wel eentje van belang. Want veel mensen om ons heen hebben een verlies te dragen. Omdat ze iemand verloren hebben, maar ook omdat ze de zekerheid van een baan zijn kwijtgeraakt of omdat ze niet langer kunnen vertrouwen op het eigen lichaam ‘dat het altijd deed’.

Helen Teunissen maakte zo vaak mee dat mensen moeite hadden om om te gaan met iemand in de rouw, dat ze graag een hand wilde toesteken, iets doen waar veel mensen iets aan zouden kunnen hebben. De oprichtster van de Schiedamse uitvaartonderneming Matrice spreekt dagelijks mensen die een groot verdriet te verwerken hebben, maar ook de mensen om die rouwende heen. “Vaak vinden mensen de woorden niet om zich met elkaar te verbinden, om tot troost te zijn of gewoon iemand de kans te geven het hart te luchten.”

Zij en haar collega’s van Matrice ontwikkelden een spiekbriefje, letterlijk. Een briefje ter grootte van een bankpasje – maar ook als echte kaart – om tijdens of voor een gesprek even op te ‘spieken’. Te helpen herinneren waaraan te denken als je weet dat je een moeilijk gesprek ingaat of iemand tegen gaat komen waar het maar niet mee lukt de juiste woorden te vinden. Of als je geconfronteerd wordt met die muur van verdriet die iemand soms op kan bouwen.

Het klinkt misschien wat simplistisch, realiseert Teunissen zich, een spiekbriefje. “Bedenk dat het gewoon een rijtje korte tips is, om niet te vergeten. Enkele mogelijke zinnetjes die een gesprek op gang kunnen helpen. Dingen die ieder mens begrijpt, maar waar je maar al te vaak niet aan denkt als je zelf niet in dat verdriet zit, of op een andere manier iemand of iets mist.” Of een paar tips hoe een mooie brief te schrijven, als het gesprek echt te moeilijk blijkt – of misschien sowieso eens te doen. Een fijne herinnering aan iemand delen, dat doet een nabestaande vaak goed.

Het Spiekbriefje van Matrice herinnert mensen er bijvoorbeeld aan dat mensen die rouwen soms heel graag en soms helemaal niét hun verhaal willen doen. Soms het verdriet op manier A voelen, en een uur later op manier B. Soms ook liever even niet over zichzelf praten, maar horen hoe het met jóu gaat. Het briefje, uitgebracht als bankpasje en als ansichtkaart, wil ook een hart onder de riem steken: het is helemaal niet erg om te stuntelen, de goede woorden niet direct te vinden of misschien in de spanning zelfs iets doms te zeggen. Maar wat wel helpt is even écht de tijd te nemen om van elkaar te horen; de ander lukt het meestal wel door spanning heen te kijken en te beseffen dat het je echt om een band, een goed contact of troost te doen is.

Maar wat weer niet goed werkt is adviezen geven aan die vrouw of man in de rouw. Niet: ΅Je moet dat gaan doen!”, maar “Wat zou je willen doen?” Een open vraag helpt. En dan na een antwoord niet direct het gesprek overnemen met eigen ervaringen natuurlijk. Tenzij duidelijk de vraag komt: hoe zie jíj dat?

Afijn: voor een spiekbriefje staat er best veel op het Spiekbriefje van Matrice. Concrete actie kan ook helpen:een keertje de kinderen uit school halen of uit jezelf het gras maaien voor iemand. Want ja, in de heksenketel die verdriet ook is, ontbreekt het een rouwende vaak gewoon aan energie.

De Spiekbriefjes van Matrice zijn te vinden op veel plekken in de stad, bijvoorbeeld in de huisartspraktijken, en natuurlijk bij Matrice in de Prins Bernhardlaan.