Privacywet zit aanpak van huiselijk geweld in de weg

SCHIEDAM – De privacybescherming zit de bestrijding van geweld achter de voordeur in de weg. Het is voor de betrokken instanties moeilijk om gegevens te delen. Dat frustreert effectieve samenwerking.

Dat schrijft Jan Willem Boersma, auteur van het Uitvoeringsprogramma Zorg en Veiligheid dat door burgemeester en wethouders van Schiedam is vastgesteld. Het onderwerp ‘Geweld hoort nergens thuis’ krijgt daarin een prominente plek. Na alle aandacht die de Schiedamse politiek daar al aan heeft gegeven, worden enkele algemene aanbevelingen gedaan.

Eén aanbeveling is dat, hoewel de angst voor de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) erg groot is, voorkomen moet worden dat hulp aan slachtoffers niet kan worden gegeven door een rigide uitwisseling van gegevens. De (Europese) ‘privacywet’ laat ook veel uitwisseling van persoonlijke gegevens wel toe en dan zou terughoudendheid onterecht zijn.

Een andere aanbeveling in de aanpak van huiselijk geweld is dat de professionals die ermee bezig zijn veel deskundigheid moeten hebben. Door die deskundigheid kan de problematiek beter herkend en opgepakt worden en bespreekbaar worden gemaakt. “Alleen als mensen zijn toegespitst op de problematiek en er (deskundige) voelsprieten zijn, kunnen we gericht vervolgstappen zetten”, staat in het Uitvoeringsprogramma Zorg en Welzijn.

De problemen die landelijk spelen kwamen ook in Schiedam aan bod. Het betreft de overbekende items: druk op de zorg, wachtlijsten en versnippering van de hulp. Het is een ketenprobleem dat aandacht blijft vragen, maar het moet zeker ook een signaal zijn aan de landelijke politiek. 

In de aanpak van huiselijk geweld moet er een betere combinatie zijn van veiligheid en zorg. Die verbinding wordt zelfs noodzakelijk genoemd, zowel voor de slachtoffers als voor de daders.

Die daders worden wel eens als een vergeten doelgroep beschouwd. Jan Willem Boersma noemt dat onterecht: “Daders zijn vaak ook slachtoffer geweest. Wil je voorkomen dat de problematiek van generatie op generatie wordt doorgeven, dan zul je de patronen moeten doorbreken. Ga dus ook aan de slag met de achterliggende problematiek van de daders.”

Omdat er een grens is in de aandacht voor 18-plussers en 18-minners, is er een risico dat als jongeren ouder worden er niet meer naar ze omgekeken wordt. “Daardoor kunnen kwetsbare personen op straat belanden die gevoelig zijn voor uitbuiting. Hier vragen wij aandacht voor bij te ontwikkelen beleid.” De overgang van 18- naar 18+ is namelijk een grens die niet naar de jongere in kwestie kijkt.

Een volgende aanbeveling: de verbinding tussen maatschappelijke initiatieven, scholen en professionele hulpverlening kan beter. Hierbij speelt het verschil tussen kantooruren en de 24-op-7-problematiek een rol. Hierbij helpt de flexibele inzet en bereikbaarheid van vrijwilligers, maar vastgelopen situaties moeten zich niet opstapelen op het bord van maatschappelijke initiatieven en raadsleden. “Help hen om hun grenzen te bewaken.” Er wordt gepleit voor continue bereikbaarheid, dag en nacht.

De beschermpartners, zowel professionals als vrijwilligers, zouden meer met elkaar in gesprek moeten gaan, op basis van gelijkwaardigheid en met interesse voor ieders inzet. “Er valt veel van elkaar te leren.”

Alle beschermpartners zouden eens in het jaar een vorm van intervisie moeten toepassen om, met de benen op tafel, te kijken wat ze meemaken, waar ze tegenaan lopen en wat er beter kan – om daarbij van elkaar te leren.

De angst voor jeugdhulp en politie zit bij sommige groepen Schiedammers diep. Daardoor is er sprake van zorgmijding en kindachterlating. De toeslagenaffaire heeft daar bepaald geen goede invloed op gehad, zegt de auteur van het Uitvoeringsprogramma. "Denk met elkaar na hoe het vertrouwen in Veilig Thuis Regio Rijnmond (VTRR), jeugdhulp en politie verbeterd kan worden." Het feit dat je advies kunt vragen bij Veilig Thuis zonder een melding te hoeven doen of namen te moeten geven is nog behoorlijk onbekend. 

Een laatste aanbeveling: “Zorg voor een ruime inkoop van alarmknoppen en opvangplekken. Zeker de alarmknoppen moeten altijd voor handen zijn om zo opvang elders te voorkomen.”

Tot slot: “Iets wat ons allemaal aangaat: maak huiselijk geweld bespreekbaar! Spreek elkaar erop aan en durf actie te ondernemen als je iets fout ziet gaan. De maatschappij zijn wij allemaal en we moeten niet wegkijken. Laten we met elkaar het taboe doorbreken!”