Schiedamse kerststalletjes in het museum

SCHIEDAM - Het Stedelijk Museum Schiedam neemt drie kerststalletjes van particulieren op in de tentoonstelling met internationale kerststalletjes. Lya Mertens, Hetty Noordhoek en Theo Roelofs reageerden op de oproep om ‘de mooiste kerststalletjes van de regio’ in te sturen. Hun exemplaren zijn te zien in het museum op de kerststallenshow met  kerststalletjes uit Afrika, Azië, Zuid-Amerika en Europa. De tentoonstelling loopt vanaf aanstaande vrijdag tot begin januari.

Lya Mertens uit Schiedam maakte zelf het kerstgroepje van keramiek, zo'n veertig jaar geleden. "Het staat ieder jaar weer in de woonkamer", vertelt de maakster. "Ik kijk er altijd nog met veel plezier naar." Ook Hetty Noordhoek komt uit Schiedam. Ze schrijft: "Wat zou het mooi zijn als de kerststal, die mijn inmiddels overleden vader op een paar honderd meter van het museum maakte, tentoongesteld wordt." Haar vader had in de jaren vijftig, zestig en zeventig samen met zijn vrouw kunsthandel Sint-Jan, gevestigd aan de Hoogstraat.

Het derde winnende kerststalletje van Theo Roelofs uit Rotterdam valt op door zijn vorm. "Het is misschien niet mijn mooiste groep, maar is wel erg apart en ik heb in Nederland deze nog nooit gezien", vertelt hij er zelf over. Roelofs kocht zijn kerstgroep met engelenorkest in Krakau, Polen. De maker, Pool Jan Skóra, maakte het van lindenhout. De grote ogen zijn typerend voor de Poolse stijl.

De traditie van de kerststalletjes gaat terug naar de zestiende eeuw, toen katholieken de kerststalletjes introduceerden om het verhaal van de geboorte van Christus begrijpelijker te maken. Met het kindeke Jezus, Jozef en Maria liggen de figuren min of meer vast. Afhankelijk van de cultuur zijn er bijvoorbeeld ook olifanten (Thailand) of kabouters (Zweden) te zien.

Na een oproep - 'stuur je mooiste kerststalletje' - stroomde de mailbox vol, zo stelt het museum. "We keken onze ogen uit, lazen de verhalen en raakten enthousiast over de veelzijdigheid en kwaliteit van de inzendingen." Uiteindelijk koos de jury niet alleen voor de schoonheid van het kerststalletje; de originaliteit en het verhaal waren aanvullende criteria.

De andere kerststallen op de tentoonstelling komen grotendeels uit de verzameling van Elisabeth Houtzager, oud-directeur van het Centraal Museum in Utrecht. Ze verzamelde de stalletjes vanaf 1942. In 1987 schonk ze haar verzameling aan Museumpark Heilig Land Stichting Orientalis. Het is één van de mooiste particuliere kerststallencollecties ter wereld.