Aantal woonwagens mogelijk uit te breiden

SCHIEDAM – De mogelijkheden om het aantal woonwagenplaatsen in Schiedam uit te breiden zijn beperkt, dichtbevolkt als de stad is, maar uitgesloten is een toename niet. Het gemeentebestuur wil de woonbehoefte onderzoeken. 
Anders dan in veel andere gemeenten heeft er in Schiedam sinds 2005 geen uitsterfbeleid van standplaatsen plaatsgevonden. In Vlaardingen en Capelle aan den IJssel was dat wel het geval, maar deze gemeenten komen hierop terug nadat duidelijk is gemaakt dat woonwagenbewoners niet gediscrimineerd mogen worden.  

De laatste tijd kreeg de gemeente Schiedam verschillende verzoeken om extra standplaatsen mogelijk te maken. Schiedam kent twee woonwagenlocaties aan de Bramengaarde in Spaland en aan de Schiekade in het uiterste noordoostelijke puntje van Schiedam. De twee ‘kampen’ tellen in totaal 35 standplaatsen. Beide locaties worden beheerd door de gemeente en voor het technisch onderhoud zijn de gespecialiseerde bedrijven AWS en Nijbod Consultancy ingeschakeld.  

In 2005 is voor het laatst woonwagenbeleid voor Schiedam vastgesteld. Er is toen besloten om geen derde woonwagenlocatie aan te leggen. Wel is de mogelijkheid gegeven voor kleinschalige uitbreiding op de bestaande locaties. Op de Schiekade zijn in 2011 drie standplaatsen aangelegd. Op de Bramengaarde is geen ruimte voor uitbreiding gevonden. Niet alle bewoners konden zich vinden in het opofferen van de speelplek op het centrum voor uitbreiding.  

De woonwagens in Schiedam zijn over het algemeen eigendom van de bewoners. Er wordt nog één woonwagen op de Schiekade door de gemeente verhuurd. Op basis van het beleid uit 2005 worden geen huurwoonwagens meer aangeboden als een standplaats vrij komt. Vanaf 2005 zijn de meeste huurwoonwagens aan de zittende bewoners verkocht.  

Met het afschaffen van de Woonwagenwet in 1999 is woonwagenbeleid een lokale verantwoordelijkheid geworden. Gemeenten zijn hier verschillend mee omgegaan. In Schiedam is gekozen voor het handhaven van de bestaande situatie en is op kleine schaal uitgebreid. Daarmee heeft Schiedam als een van de weinige gemeenten de cultuur van de woonwagenbevolking erkend; deze cultuur is in 2014 erkend als immaterieel erfgoed. De Nationale Ombudsman heeft in 2017 in een rapport aandacht gevraagd voor de positie en bejegening van woonwagenbewoners. Op Europees en op landelijk niveau is door rechters beoordeeld dat er sprake is van discriminatie van woonwagenbewoners als zij niet kunnen kiezen voor het wonen in een woonwagen.  

In juli 2018 kwam minister Kajsa Ollongren met een ‘beleidshandreiking’. Hierin adviseert ze gemeenten om een woonwagenbeleid op te stellen dat recht doet aan de mensenrechten van woonwagenbewoners en bescherming van hun cultuur. Het standplaatsenbeleid zou onderdeel moeten zijn van het lokale volkshuisvestingsbeleid. De behoefte aan standplaatsen moet duidelijk zijn. Woonplus zou er betrokken bij moeten worden. Afbouw van standplaatsen is niet toegestaan zolang er behoefte aan is. En een standplaats zoekende woonwagenbewoner moet binnen redelijke termijn kans maken. Minister Ollongren rekent ook kinderen en kleinkinderen van woonwagenbewoners, die door gemeentelijk beleid in een reguliere woning terecht zijn gekomen en willen terugkeren naar een woonwagen, tot de oorspronkelijke woonwagenbevolking.  

Het Schiedamse gemeentebestuur onderzoekt nu om huurstandplaatsen op te nemen in het regionale woonruimteverdeelsysteem, Woonnet Rijnmond. De beleidshandreiking van minister Ollongren beperkt zich tot het in sociale huur aanbieden van standplaatsen en woonwagens. In het huidige Schiedamse beleid uit 2005 is de mogelijkheid opgenomen om standplaatsen in erfpacht aan te beiden. Deze mogelijkheid is gerealiseerd bij de drie standplaatsen die in 2011 zijn aangelegd. Ook voor bestaande plekken bestaat interesse voor erfpacht. Een aanbod in erfpacht valt buiten de kaders van de beleidshandreiking van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.  

Schiedam heeft geen afgesloten woningmarkt. De behoefte aan standplaatsen moet in samenhang met de regio worden bekeken. Het opstellen van de Woonvisie 2019 is het moment om de behoefte in beeld te brengen. Het college van B & W wil hier de stad bij betrekken en zeker ook de woonwagenbewoners. In de tussentijd wordt de ophoging van de locatie Bramengaarde in 2021 voorbereid, als onderdeel van de ophoging van woonbuurt De Gaarden.