Animo voor orgaandonatie in Schiedam als in bijbelbelt

SCHIEDAM - Er is een thema (na lang zoeken) waarop Schiedam lijkt op de gemeenten in de zogenaamde bijbelbelt: waar het gaat om het aantal mensen dat toestemming geeft na overlijden organen te benutten voor transplantatie.

In Schiedam heeft 24 procent van de inwoners bij het Donorregister aangegeven dat haar of zijn organen, als nieren, lever en hart, na overlijden kunnen worden gebruikt om patiënten nieuwe kansen te bieden na een transplantatie. Daarmee hoort Schiedam tot de Nederlandse gemeenten waar de mensen het minst kiezen voor deze mogelijkheid van de medische wetenschap. Urk is houder van het Nederlands record in deze: daar wil niet meer dan vijftien procent van de mensen organen ter beschikking stellen. Ook op Tholen en in Barneveld (27 procent), in Staphorst (25 procent) en in Neder-Betuwe (21 procent) loopt de gemiddelde inwoner niet over van enthousiasme om na overlijden organen aan anderen aan te bieden.

Daarin lijken deze gemeenten uit de gordel met bijbelvaste inwoners op de grote steden: Rotterdam en Den Haag zijn nummer drie en vier op het lijstje van weinig animo om organen te beschikking te stellen (23 procent van de mensen), daarna volgt Schiedam als nummer vijf, voor bijvoorbeeld Amsterdam met 27 procent.

De relatief grootste bereidwilligheid om vitalen lichaamsdelen ter beschikking te stellen aan anderen is er in de Brabantse dorpen. In Reusel, Hilvarenbeek, Goirle, Eersel, Nuenen, Bladel, Sint-Michelsgestal, Son en Breugel en ook nog andere gemeenten, is 42 tot 45 procent van de mensen bereid organen af te staan. Koplopers zijn de Gelderse gemeenten Rozendaal en Oost Gelre met 46 procent.

Op 1 januari 2022 gaven 4,8 miljoen Nederlanders toestemming voor orgaandonatie. Dat is 34 procent van alle inwoners. Op die datum hadden 10,7 miljoen Nederlanders van 18 jaar of ouder een eigen keuze ingevuld in het Donorregister. Dat is 75 procent van de bevolking van achttien jaar of ouder.

Het aantal mensen dat toestemming geeft nam ten opzichte van 1 juli 2021 toe met 21 duizend, en ten opzichte van 1 januari 2020 met een miljoen.
Per 1 juli 2020 is in de donorwet geregeld dat alle inwoners van Nederland van achttien jaar of ouder, wanner zij zelf geen keuze vastleggen, in het Donorregister worden opgenomen met de registratie ‘geen bezwaar tegen orgaandonatie’.

Het aantal mensen dat expliciet geen toestemming voor orgaandonatie gaf nam ook toe, van 4,3 miljoen in 2021 naar 4,4 miljoen in 2022. Dit blijkt uit cijfers van het CBS en het Donorregister.

Op 1 januari 2022 hadden 3,3 miljoen Nederlanders van 18 jaar of ouder geen eigen keuze ingevuld. Zij stonden daarom met ‘geen bezwaar tegen orgaandonatie’ in het Donorregister. Dit is een stijging van 59 duizend ten opzichte van 1 juli 2021.

Vanaf de invoering van de nieuwe donorwet medio 2020 geven meer mensen hun eigen keuze door. Dit betekent dat zij expliciet toestemming of geen toestemming geven voor orgaandonatie, of dat iemand anders beslist. Op 1 januari 2020 had 49 procent van de bevolking van 18 jaar of ouder een eigen keuze ingevuld in het Donorregister, op 1 juli 2021 en op 1 januari 2022 was dat 75 procent.

Onder de mensen die een eigen keuze doorgeven is het percentage dat toestemming geeft voor orgaandonatie na 2020 gedaald. Omdat de omvang van de groep met een eigen keuze sindsdien sterk is toegenomen, is het absolute aantal met toestemming wel toegenomen. Het percentage mensen dat expliciet geen toestemming voor orgaandonatie geeft, is in de jaren 2016 tot en met 2021 alsmaar gestegen. Het absolute aantal nam toe van bijna 1,6 miljoen in 2016 tot 4,4 miljoen in 2022.