Deel glasfabriek en Coca-Colagebouw worden monument

SCHIEDAM - Delen van de voormalige glasfabriek en een gebouw van Coca-Cola op Nieuw-Mathenesse krijgen de monumentenstatus. Tenminste, als het aan B&W van Schiedam ligt. Zij willen de panden aanwijzen als gemeentelijk monument. 

Aanleiding voor dat voornemen is een verzoek van de Historische Vereniging Schiedam (HVS). De werkgroep historische bebouwing van de vereniging stelt dat panden op het complex van de glasfabriek een dusdanig bijzondere cultuurhistorische waarde hebben, dat behoud gewenst is. Daar komt volgens de werkgroep bij dat de verbondenheid van de glasfabriek met het verhaal van Schiedam als jeneverstad groot is. Ook de voormalige bottelarij van de Cola-Colafabriek aan de Van Cleeffstraat verdient volgens de HVS bescherming.

Het college is bezig met het opstellen van een ‘Ruimtelijk Raamwerk’ voor het voormalige industrieterrein grenzend aan Rotterdam, de Gorzen en het stadscentrum. Een concept voor dit raamwerk werd al opgesteld en is de basis voor de HVS om van zich te laten horen. Het college meldt nu aan de raad in te willen gaan op de voorstellen van de hoeders van de Schiedamse geschiedenis.

Sterker nog: de gemeente heeft al nader onderzoek laten uitvoeren naar de geschiedkundige en culturele waarde van het complex als geheel en individuele gebouwen daarvan. Dat mondde uit in het advies het hoofdkantoor en de achterliggende steenloods/administratiekantoren met tussenliggende tuin de monumentenstatus te verlenen. Hetzelfde geldt voor de silo’s en de transportband vanaf de Buitenhaven. “Het ensemble rond de entree van het fabrieksterrein met portiersloge, instructielokaal en uitgiftemagazijn is cultuurhistorisch interessant, maar behoeft geen bescherming als gemeentelijk monument”, aldus het advies.

B&W meldt de raad nu ook dat ‘diverse onderzoeken naar monumentaal (wederopbouw)erfgoed in onze gemeente’ de bijzondere cultuurhistorische waarde van de voormalige bottelarij van de Coca-Colafabriek in de Van Cleeffstraat, ‘achter’ de glasfabriek richting de Grensflat, hebben erkend. Ook hier is een aanwijzing als gemeentelijk monument op zijn plaats. “Het is onderdeel van een complex, waarvan diverse onderdelen dusdanig zijn gewijzigd, dat bescherming daarvan niet aan de orde kan zijn. Er is dus sprake van een aanwijzing die ziet op onderdelen van het complex, die het meest sprekend en bijzonder zijn.”

De Commissie Welstand en Monumenten van Schiedam adviseert positief over de aanwijzing van de panden als monument. 

Bijzonder is dat het college stelt dat de gemeentelijke status van de panden de toekomstige ontwikkeling van het bedrijventerrein niet in de weg zal staan. “De visie en ambitie voor het gebied stelt het verhaal van de plek centraal en wil bijzondere elementen van de fabriek en bedrijfsgebouwen behouden en benutten. De Coca-Colafabriek wordt in deze visie getransformeerd tot een aantrekkelijk gebouw met moderne toevoegingen om een entree tot het gebied te vormen. Een monumentale bescherming laat dit nog steeds toe.”

Het hoofdkantoor met bijbehorende gebouwen en de silo’s met transportband van de glasfabriek worden volgens die ‘visie en ambitie’ ‘in het Ruimtelijk Raamwerk niet alleen cultuurhistorisch gewaardeerd maar ook als stedenbouwkundige landmarks en identiteitsdragers voor het nieuwe gebied’. 

“Met ons besluit om deze bouwwerken te beschermen als gemeentelijk monument creëren we helderheid richting de ontwikkelaar over onze insteek bij de inzet van deze gebouwen bij de gewenste ontwikkeling", aldus het college.

De eigenaren van de betreffende panden zijn ondertussen geïnformeerd en uitgenodigd desgewenst te reageren. B&W geven aan naar aanleiding daarvan de plannen eventueel nog te kunnen wijzigen. “Wij willen voor ons definitieve besluit een brede belangenafweging maken met oog op een goede ontwikkeling van het gebied. Dit kan leiden tot nieuwe inzichten en nieuwe afwegingen en daarmee tot andere keuzes in ons definitieve besluit.”