Laatste reeks Stolpersteine voor joodse Schiedammers

SCHIEDAM - Woensdagmiddag worden de - vermoedelijk - laatste 21 Stolpersteine voor joodse Schiedammers onthuld. Stolpersteine zijn herdenkingsstenen voor mensen die onder en tijdens het Naziregime zijn vermoord.

Bij de 4 mei-herdenking in de Plantage kondigde burgemeester Lamers het al aan: met deze laatste reeks komt het aantal Stolpersteine in Schiedam op 146. Daarvan zijn er 143 voor joodse inwoners die in Schiedam voor het laatst in vrijheid hebben gewoond.

De twee eerste struikelstenen die woensdagmiddag onthuld worden, zijn voor Samuel en Sara Groen, van de Rotterdamsedijk. Vorig jaar kon Miep Kalkman, dochter van de politieagent die het echtpaar in de oorlog heeft bijgestaan, het rode steentje van Sara Groen-Cauveren eindelijk overhandigen aan nabestaanden. Die familie was door speurwerk van de Stichting Stolpersteine Schiedam in beeld gekomen; Miep Kalkman en de nabestaanden zijn aanwezig bij de onthulling.

De zes laatste Stolpersteine die woensdag onthuld worden, zijn voor het gezin Kunke genannt Ball, van de Vlaardingerdijk. Dit echtpaar met vier zoons is regelmatig door dominee Wuister bij de Schiedammer in herinnering gebracht: door het plaatsen van een overlijdensadvertentie voor zijn vroegere klasgenootje Emile David. Ook na het overlijden van dominee Wuister is deze traditie voortgezet. Met het plaatsen van Stolpersteine wordt invulling gegeven aan zijn wens voor een permanente herinnering aan de weggevoerde mede-inwoners van Schiedam.

Woensdagochtend vindt in beslotenheid een herdenkingsceremonie plaats waar burgemeester Lamers het woord zal voeren. Na het noemen van de namen wordt door nabestaanden een lichtje aangestoken bij een steentje waarop de naam van het slachtoffer geschreven staat. ’s Middags volgt dan een route per bus langs zeven locaties, één in het centrum, één in de Gorzen en de rest in Schiedam-West. Op elke locatie wordt kort het woord gevoerd, zullen de Stolpersteine worden onthuld en witte rozen neergelegd.

Voor de Stichting Stolpersteine Schiedam is het werk nog niet gedaan, zo meldt zij. Er wordt onder meer onderzoek gedaan om de levens van de slachtoffers te kunnen beschrijven en daarmee de herinnering aan deze inwoners levend te houden. Voorts richt de aandacht zich op anderen die door het Naziregime zijn vermoord. Er zijn inmiddels al drie struikelstenen geplaatst voor Schiedammers die wegens verzetsdaden zijn vermoord; aanvragen voor Stolpersteine zijn welkom bij de stichting.

Stolpersteine worden door vrijwel heel Europa gelegd voor de huizen waarvan de bewoners tijdens en door het naziregime zijn weggevoerd en vervolgens vermoord of op een andere manier zijn omgekomen. Inmiddels zijn er al negentigduizend Stolpersteine geplaatst, in 26 landen.