Natascha van Jaarsveld: open over problemen horeca in Coronatijd

SCHIEDAM – Natascha van Jaarsveld moest tijdens de Coronacrisis haar restaurant sluiten. Ze was uitbaatster van Pannenkoe, het restaurant in het voormalige VVV-pand aan de Buitenhaven.

Van Jaarsveld redde het niet. Tot haar spijt en grote teleurstelling. Toch is ze is bereid erover te vertellen. Want openheid en je problemen niet opkroppen zijn volgens haar voor een ondernemer nodig om niet vast te lopen in zorgen en ellende. “En wat je van een ander verwacht, moet je zelf ook doen”, aldus Van Jaarsveld.

Het bedrijfsleven, de media, de politiek, overal verbazen mensen zich dat er zo weinig bedrijven failliet gaan. Het is crisis, en toch houden ondernemers vol. Natuurlijk, de rijksoverheid steunt royaal, maar lang niet alle ondernemers kunnen daarop terugvallen. En eigenlijk nooit is die steun kostendekkend. Het kan toch niet anders of veel winkeliers, dienstverleners, horecabedrijven en anderen verkeren in grote financiële problemen?

Dat is geen doemdenken. Het is bijvoorbeeld van belang om te kunnen onderscheiden of de bedrijven toch sterker zijn dan gedacht, of dat de klap nog moet komen.

Voor Natascha van Jaarsveld is het antwoord op die vraag niet meer van direct belang. Maar ze leeft mee met collega’s en houdt haar hart vast. Ze weet hoe moeilijk ze het zelf heeft gehad en ze hoopt dat anderen dat lot bespaard blijft.

Het ging allemaal zo goed, met de Pannenkoe. In het najaar van 2017 maakten Natascha van Jaarsveld en Francois de Heer bekend het uitbaten van de Bram Ladage op de Koemarkt te stoppen en samen een nieuw avontuur aan te gaan. Zij begonnen een restaurant aan de overkant van de weg, in het VVV-kantoor, dat toen al enige tijd leegstond en dat ze hadden gekocht. Ze werden franchisers van de Pannenkoe-formule. Die had inderdaad pannenkoeken op het menu prijken, maar daarnaast nog veel meer lekkers.

Het petit-restaurant liep ‘supergoed’, vertelt Van Jaarsveld, thuis in Barendrecht. Nog even en ze moet weer aan het werk, als groepsbegeleider in een instelling voor gehandicapten. “Ja, heel iets anders. Ik heb een echte omslag gemaakt, maar ik ben er blij mee.”

Pannenkoe Schiedam deed in januari 2018 voor het eerst de deuren open. Met succes. De zaak zat meer dan geregeld vol, met een capaciteit voor negentig gasten. Natascha en Francois hadden zes mensen aan het werk. “Het liep en het ging superleuk.” Tijdens de Brandersfeesten, maar ook gewoon op een doordeweekse dag. Gezinnen, alleenstaanden voor een kop koffie, jong en oud, met achternamen die de diversiteit van de inwoners van Schiedam toonden. Zelfs van verder kwamen mensen.

Het ondernemersstel ging uit elkaar en Natascha nam de leiding van het restaurant alleen op zich. “Toen kwam de eerste lockdown. Ik weet nog precies hoe we op die zondagmiddag te horen kregen dat we dicht moesten. Mensen mochten nog net afeten, we zaten vol.” Toen de eerste schrik verwerkt was, werden er plannen gemaakt. “De Pannenkoerestaurants gingen ook afhalen verzorgen. Maar dat liep niet.” Een pannenkoek afhalen, dat ligt misschien niet zo voor de hand. Ook het bezorgen, wat later ging gebeuren, liep niet echt goed, aldus Van Jaarsveld. Daarom was het belangrijk dat de horeca weer open kon. “Dat was op 1 juni, en het zat gelijk vol.”

Nu was vol niet het vol van voor maart 2020. Er mochten maximaal dertig gasten eten. “We hebben de zaak zowat verbouwd, maar het ging, het liep.” Alhoewel: de spontaniteit, het gezellige, dat ging er wel een beetje vanaf zo, met de noodzaak te reserveren en afstand te houden. “Ook kinderen moesten zich aan de regels houden en niet langer door de tent lopen.” Klanten reageerden vaak ‘superlief’, ze bestelden soms ook loyaal, maar de schwung was eruit. “Het kostte meer om open te zijn dan om dicht te zijn.”

Half oktober was het weer mis: het aantal besmettingen met het virus in Nederland liep op en de overheid besloot de horeca wederom te sluiten. “Ook toen zat het restaurant op die laatste dinsdagavond vol.” Van Jaarsveld was er speciaal voor open gegaan. “Mensen wilden nog even bij je terecht. Ze staken me een hart onder de riem: ik hoop dat je snel weer open kunt.” Die berichten bleven ook de volgende dagen komen, via mail en persoonlijke groeten.

Opnieuw schakelde Pannenkoe over op afhalen en bezorgen, dit keer via Thuisbezorgd. “Maar het schoot niet op.” Veel tijd en zorgen gingen er voor Van Jaarsveld zitten in het contact met onder meer de bank en de belastingdienst. Voor het personeel was al bij de eerste sluiting NOW-steun aangevraagd. Die compenseert voor een groot deel de loonkosten van ondernemers die met een fors omzetverlies kampen. “Voor mezelf kon ik Tozo aanvragen.” Dat was een vast bedrag per maand voor de ondernemer. Maar het waren volgens Van Jaarsveld toch beperkte bijdragen, druppels op een gloeiende plaat. Van Jaarsveld boette drie ton aan omzet in, en kreeg een bijdrage van 6000 euro. “Ook al heb ik begrip voor wat de regering allemaal doen, de regels die er zijn en de situatie waarin we met zijn allen verkeren.” Beter praktisch blijven. “Ik heb ook de Voedselbank aangevraagd en gekregen.”

“Maar er ging zo veel energie inzitten.” Daar kwam de zorg voor het personeel bij. Plus de zorg voor haar vier kinderen, die ook thuis waren en die ze moest ondersteunen in hun onderwijs.

En natuurlijk lag ze er ‘s nachts van wakker: wat zou het betekenen als ze haar zaak verloor? Hoe moest het dan verder. “Ik vond het ook zo moeilijk om mijn onderneming op die manier te verliezen.” Het werk, het ontvangen van gasten, was voor haar het afgelopen jaar ook een manier om stress om te zetten in iets constructiefs, om mensen te laten ‘ouwehoeren’, mensen die een middag op een kop koffie zaten. “Prima, dat hoort er allemaal bij.”

Tot op een dag de franchisegever van Pannenkoe stelde per direct te willen stoppen met Van Jaarsveld. “Het kwam als een volslagen verrassing. Alsof je ziel eruit wordt getrokken.” Afscheid van de vaste klantenkring zat er er niet meer in.

Ze moest denken aan de horeca-ondernemers die zich op tv laten bijstaan door Herman den Blijker. “Die steken hun hele ziel en zaligheid erin, steken zich in de schulden, verkopen auto’s...” Het was ook een beetje een angstvisioen.

“Ik kan me niet voorstellen dat er niet veel meer mensen in problemen zitten”, aldus Van Jaarsveld. Zij denkt dat schaamte veel ondernemers in de weg zit. Tuurlijk, het is geen feestje om op facebook te moeten zetten dat je ‘bij de Voedselbank loopt’, zoals zij deed. Maar als het is wat er is, waarom zou je daar dan omheen draaien?

Misschien, misschien, als de overheid royaler was geweest. Als de gemeente meer hulp had geboden. Als ze in de lockdown wel door had kunnen gaan met pakweg dertig mensen in de zaak… (“Ik heb al die tijd voor zover ik weet geen besmettingen in de zaak gehad.”) En als er meer overlegd was, tussen horeca-ondernemers en anderen. ‘Hoe doe jij het? ‘ “Als we wat meer hadden overlegd, hadden we samen misschien meer kunnen bereiken. Met elkaar sta je sterker.”

Maar als dan de onzekerheid overheerst, dan beneemt dat je het plezier in het werk. Zodoende verzette Van Jaarsveld zich niet tegen het besluit van de Pannenkoe-franchise. Misschien moest het maar zo zijn. Er moet nog onderhandeld worden, bijvoorbeeld over de verkoop van het pand. Een jonge werkneemster van Van Jaarsveld is per 1 november ingestapt en opent de deuren van Pannenkoe Schiedam als het weer mag; ondertussen is er de afhaal- en bezorgservice.

Zelf is Natascha van Jaarsveld niet bij de pakken neer gaan zitten. Ze kon ook niet, met vier kinderen tussen de acht en achttien thuis. En er zijn nog schulden af te betalen. “Maar het doet zeer, zoals het gelopen is.” Toch is er ook de dankbaarheid voor haar nieuwe werk. Bij een instelling voor verstandelijk gehandicapten. Iets heel anders, ook al helpt zowel in de horeca als in de zorg een groot hart.

Ze raadt collega’s en andere ondernemers in Schiedam een dergelijke carrièredraai niet aan. “Gooi de handdoek niet te snel. Ook al wordt er gemopperd dat alles achteruit gaat en het vroeger zo veel beter was: er is meer dan alleen negatief nieuws. Schiedam is supermooi. Wees er voor elkaar.” En veel is mogelijk. “Uiteindelijk geloof ik dat je alles kan wat op je pad komt...”

Dan gaan haar gedachten toch weer terug naar haar restaurant. “Het was alsof we de mensen in een woonkamer ontvingen. De verjaardagen waren het gezelligst. En dat mensen maar bleven zitten, daar kreeg ik een blij gevoel van. Ook zakelijk kwamen er mensen een pannenkoek eten. Het publiek was zo divers, van nul tot 99. Een ouwe man met zijn dochter, altijd blij. Een dame die na het zwemmen altijd langskwam en een wit wijntje dronk. Dat onthou je, en ook als ze je iets zeggen en als je dat de volgende keer weet te herinneren... Zo bouw je een band op.”