Overslag Rotterdamse haven stabiliseert

ROTTERDAM - De haven van Rotterdam heeft afgelopen jaar 469,4 miljoen ton goederen overgeslagen. Dat is net iets meer dan in 2018, toen de overslag 469,0 miljoen ton betrof.

Na een goede start in het eerste halfjaar is de containeroverslag vrijwel niet gegroeid in de tweede jaarhelft. De containeroverslag groeide met 2,5 procent gemeten in tonnen. Gemeten in TEU, de standaardmaat voor containers (een kleinere 20-voeter), bedroeg de aanwas 2,1 procent en kwam het jaartotaal uit op 14,8 miljoen TEU.

Het Havenbedrijf Rotterdam schrijft de terugloop toe aan de achterblijvende economische groei in de EU, met name als gevolg van minder industriële productie in Duitsland. Daarnaast zijn in november en december afvaarten geschrapt vanuit Azië als gevolg van teruggelopen productie en afnemende groei van de wereldhandel. Ook het shortsea segment ondervond de effecten van minder economische groei, evenals concurrentie van andere havens.

Overslag via Roll On/Roll Off schepen groeide ondanks alle onzekerheid over Brexit toch licht in 2019 (+0,8 procent). Gedurende het jaar zijn er wel grote fluctuaties geweest met overslagpieken door voorraadvorming in de aanloop naar eerder beoogde Brexit momenten 31 maart en 31 oktober. De overslag van overig stukgoed groeide op jaarbasis met 2,9 procent door het aantrekken van extra ladingpakketten. In het vierde kwartaal was evenwel een daling zichtbaar als gevolg van de haperende Duitse export.

De overslagcijfers vertellen niet het hele verhaal, zegt bestuursvoorzitter van het havenbedrijf, Allard Castelein in zijn toelichting op de jaarcijfers. "De vraag naar enkel meer overslagcapaciteit is veranderd in de vraag naar een betere, snellere en bovenal slimmere haven." 

Uitschieters bij de andere goederensoorten waren de overslag van ruwe olie, LNG en biomassa. De totale overslag van nat massagoed was in 2019 (211,2 miljoen ton) gelijk aan het jaar ervoor. Binnen dit segment kwam de overslag van ruwe olie voor het vijfde achtereenvolgende jaar uit boven de honderd miljoen ton en liet een toename van 3,9 procent zien. Raffinaderijen in het havengebied hebben na investeringen in de afgelopen jaren hun productiecapaciteit opgevoerd waardoor zij in 2019 meer ruwe olie konden raffineren. Daarnaast is in de laatste maanden meer voorraad opgebouwd.

De toename van LNG-overslag werd vooral veroorzaakt doordat een groter deel van het gas dat is gewonnen rond de Atlantische oceaan, in Europa is ingevoerd in plaats van geëxporteerd naar Azië. De stijging bij overig nat massagoed betreft de im- en export van biobrandstoffen, met name biodiesel. De biomassaoverslag steeg met 62,8 procent. De toename betreft vooral de import van houtpellets die dienen als bijstook in kolencentrales. De overslag van kolen gaf een daling te zien, van 14,8 procent. Ook minerale olieproducten werden minder overgeslagen.

Op het gebied van digitalisering en energietransitie heeft het Havenbedrijf Rotterdam in 2019 belangrijke stappen gezet, zo meldt het zelf. "Sprekende voorbeelden zijn de lancering van PortXchange (een onderneming die is opgezet om met behulp van de Pronto-app havenaanlopen efficiënter te maken - red.), de beoogde uitbreiding van het warmtenet en de overeenkomst van het havenbedrijf met bedrijven om samen te werken aan de voorbereiding van afvang, transport en opslag van CO₂."

Castelein: "Cruciaal voor de toekomst is dat de industrie de energietransitie weet te versnellen, zodat de haven van Rotterdam echt impact kan maken bij het realiseren van de Nederlandse klimaatdoelstellingen. Daarvoor is een doortastende, ondernemende overheid nodig die samen optrekt met het bedrijfsleven.”

Havenbedrijf Rotterdam heeft in 2019 een omzet geboekt van € 706,6 miljoen (2018: € 707,2 miljoen). Aan de inkomstenkant lieten havengelden een lichte toename zien (met 0,6% naar € 304,3 miljoen) terwijl de verhuuropbrengsten licht daalden. Het netto resultaat exclusief belastingen bedroeg € 241,0 miljoen (2018: € 254,1 miljoen).

Het jaar 2019 kende voor Havenbedrijf Rotterdam wederom een hoog investeringsniveau. De bruto investeringen inclusief deelnemingen bedroegen vorig jaar € 338,3 miljoen (2018: € 408,1 miljoen). Voorbeelden van grote investeringsprojecten zijn de aanleg van de Container Exchange Route (CER) op de Maasvlakte, het omleggen van een deel van de Havenspoorlijn via het Theemswegtracé en de aanleg van nieuwe kademuren voor de Hartel Tank Terminal.