Restauro geeft Tuindorp gelijk: de school is de ziel van de wijk

SCHIEDAM – “Wethouders komen en gaan en laten Schiedam achter met een verminkt Tuindorp”, schrijft de wijk- en bewonersvereniging Tuindorp aan het Schiedamse gemeentebestuur. Want dat zal de situatie zijn als de karakteristieke Sint Martinusschool wordt gesloopt en er een gapend gat achterblijft, maar ook als er detonerende nieuwbouw komt. 

Voorzitter Dik Schenk doet namens de vereniging een klemmend beroep op het college van burgemeester en wethouders en op de gemeenteraad om het nu lopende proces te beëindigen. Enkele projectontwikkelaars hebben tot vandaag de tijd om hun plannen in te dienen en de planning is dat het college dan op korte termijn een ontwikkelaar selecteert. 

“Wij willen u vragen over dit besluit goed na te denken. Tuindorp is een unieke wijk in Schiedam, die landelijk bekend staat om zijn naoorlogse bouw en als Wederopbouwwijk. De Martinusschool geeft  het karakteristieke aan Tuindorp en is de ziel van de wijk. Die ga je toch niet slopen?” schrijft Schenk. 
“Als de school gesloopt wordt verliezen de kinderen van Tuindorp hun speelplek. De enige. Waar moeten ze dan nog spelen? Waar moeten ze leren fietsen? Het plein is een ontmoetingsplek voor jong en oud. Er zijn meerdere mogelijkheden voor de school, renovatie bijvoorbeeld.” 

Tuindorp is blij met de steun van de Historische Vereniging Schiedam, die bij de gemeente een aanvraag heeft ingediend om de school te benoemen tot gemeentelijk monument. Het vloeit voort uit de column van Han van der Horst op Schiedam24 waarin hij het historisch belang van de Sint Martinusschool beschrijft. 
De oproep aan het gemeentebestuur is om de wijk niet te ontwrichten: “Dan komt het nooit meer goed. Sloop is definitief. Zowel het college als de raad willen we vragen om de sloop tegen te houden.”  

Zeldzaamheid
Vanuit Den Hoorn valt restauratiearchitect Peter van Velzen de bewoners van Tuindorp bij. Hij uitte op zijn Facebookpagina eind vorig jaar al zijn waardering voor het schooltje. Nu zegt hij: “Ik vind het schooltje zeker waardevol, zowel cultuur-historisch als architectuur-historisch. Het is ontworpen in goed herkenbare Wederopbouwstijl en het is architectonisch mooi gecomponeerd. Daarnaast is het nog redelijk gaaf tot ons gekomen, wat de zeldzaamheid vergroot. Ook de stedenbouwkundige positie in de als één geheel ontworpen woonwijk maakt het een samenhangend geheel. Ik kwam ergens tegen dat men het in de buurt heeft over de ziel van de wijk. Dat is een terechte benaming.”  

Peter van Velzen heeft de bouwtekeningen van Tuindorp opgezocht; ze dateren van 1952, evenals de bouwvergunning. De ontwerper is dr. ir. Charles Thomas Nix (1904-1998) van het ingenieurs- en architectenbureau De Jongh-Taen-Nix. De voor Tuindorp verantwoordelijke architect promoveerde bij prof. ir. Marinus Jan Granpré Molière (1883-1972), een grote naam tijdens de Wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog.
Van Velzen: “Dat verklaart de architectonische kwaliteit van het ontwerp van de school. Het ensemble van woonwijk en school is als een eenheid ontworpen en nog ongeschonden aanwezig. Dat begint in Nederland een zeldzaamheid te worden.”  

Van Velzen ondersteunt een haalbaarheidsonderzoek voor renovatie en herbestemming, omdat op het eerste gezicht met nieuwbouw op die plek de wijk Tuindorp nooit dezelfde ‘ziel’ krijgt die die wijk verdient. “Dat heeft niet alleen met architectuur te maken, maar ook met maat en schaal van de bebouwing en de openbare ruimte eromheen”, zegt hij.  

Peter van Velzen is een gerespecteerd restauratiearchitect. Hij werkt in de wijde regio en geeft advies over en leiding aan restauratie van boerderijen, kerken en andere monumenten, waaronder kerkgebouw De Windwijzer in Vlaardingen, wooncomplex De Kiefhoek in Rotterdam, de Belgische ambassade in Den Haag, Muzee in Scheveningen, de kapel Sint Louis in Oudenbosch en voorts projecten in Rotterdam, ’t Woudt, Schipluiden, Den Hoorn, Delft, Wateringen, Poeldijk, Voorschoten, Den Haag, Zoetermeer, Dordrecht, Gouda, Koudekerk aan den Rijn, Leiden, Rijpwetering, Brouwershaven, Zierikzee, Oud Gastel, Schijndel en Sint-Michielsgestel.  

In Schiedam is Van Velzen bekend van de conservering van het muurwerk van de ruïne van het Huis te Riviere, de restauratie van de Oud-Katholieke Kerk op de Dam 30, het rijksmonument Lange Haven 71, de verbouwing van het rijksmonument Groeneweg 23, de restauratie van de beheerderswoning, de kapel en de Roemeens Orthodoxe Kerk op de katholieke begraafplaats aan de Vlaardingerdijk 50, de cascorestauratie van het VVV-kantoor aan de Buitenhavenweg 9, de herinrichting van het plein voor de Liduina Basiliek en de gemeente Schiedam (het Stadserf), de verbouwing van molen De Walvisch tot kantoren en museumwinkel, de restauratie van boerderij en woonhuis aan de Kerkweg 105, het toegankelijk maken van de toren van de Grote Kerk, de cascorestauratie van het monument Lange Haven 11 en de molenrestauratieplaats aan de Elzensteeg, hoek Westmolenstraat. 
Voorts werkte Restauro aan appartementen boven de winkels aan de Hoogstraat 156-158, aan een splitsing van een woonhuis aan de Nieuwe Maasstraat 2 in drie woningen, aan woningen aan de Broekkade en het drijvend paviljoen aan de Passantenhaven.