Singelkwartier ziet kansen voor behoud van historisch karakter
- Kor Kegel
- 19-01-2019
- Nieuws
De Oostsingel en omgeving heeft historische betekenis voor Schiedam
Er is de laatste tijd veel onrust en verontwaardiging ontstaan in het Singelkwartier, het oudste deel van Schiedam-Oost. Aanleiding was een adviesrapport van het Watertorenberaad, dat in juli door het AD openbaar werd gemaakt. Het Watertorenberaad is sinds 2010 een denktank van bouwers, investeerders, overheden en architecten-stedenbouwers, landelijk actief, maar genoemd naar de oude watertoren van Dordrecht. Het beraad richt zich op verzoek van gemeenten op complexe situaties waar herontwikkeling wenselijk zou kunnen zijn, maar bij de bewoners niet vanzelfsprekend.
Op verzoek van de gemeente Schiedam heeft het Watertorenberaad gekeken naar het Singelkwartier. De vraag van de gemeente was hoe je omgaat met woningen waarvan het eind van de technische levensduur in zicht is en waar particuliere eigenaar individueel niet in staat zijn om oplossingen te vinden. Voorts: wat is nodig om de potentie van de wijk bij investeerders onder de aandacht te brengen en de investeringsbereidheid te verhogen?
Het Watertorenberaad vindt dat het Singelkwartier een buurt is met potentie door de zeer goede ligging tussen een regionaal OV-knooppunt en de historische binnenstad van Schiedam en dicht bij Rotterdam. Het beraad heeft vooral gekeken naar de wateroverlast in enkele zijstraten van de Singel die door de klimaatverandering alleen maar erger zal worden, wat problematisch is gezien de verzakkingen in de wijk. Dat vraagt volgens het Watertorenberaad om een strategische aanpak voor de lange termijn. Individuele eigenaren zouden het probleem niet kunnen oplossen. Mogelijk zijn er beleggers die kansen zien en die eigenaren kunnen ontzorgen. Op de langere termijn zouden de beleggers kunnen profiteren van waardestijging.
Als reactie op dit gedachtegoed heeft Udo Prins namens 58 bewoners van met name de Oosterstraat, Villastraat en Oostsingel een brief gestuurd aan de gemeenteraad, vergezeld van het werkdocument waarin ze heel andere mogelijkheden zien. Het document bevat een uitgebreide analyse van het wateroverlastprobleem in deze drie straten. Daarnaast doen ze een voorstel om tot een constructieve samenwerking te komen met als doel “het duurzame behoud van onze historisch waardevolle straten”.
Na het openbaar worden van het advies van het Watertorenberaad is er een paar keer telefonisch contact geweest met gemeenteambtenaren en is er een informatieavond gehouden waarbij twee betrokken wethouders aanwezig waren, namelijk Jeroen Ooijevaar (GroenLinks) en Fahid Minhas (VVD). Daarbij is de indruk ontstaan dat de gemeente weinig toekomst ziet in een karakteristiek deel van Oost.
In de brief schrijft Udo Prins: “Uit dit contact en begeleidende informatie lijkt vooral naar voren te komen dat er binnen de gemeente de indruk bestaat dat er een groot gedeeld probleem is met wateroverlast in de genoemde straten bij extreme zomerbuien en dat die situatie de komende jaren sterk zal toenemen door enerzijds klimaatverandering en anderzijds verzakkingen van niet onderheide huizen. Dit drastische beeld, dat blijkbaar geleid heeft tot de opdracht aan het Watertorenberaad voor het uitwerken van een complete herinrichting van de wijk, staat echter in schril contrast met de ervaringen van het overgrote deel van de bewoners in de Oostsingel en waarschijnlijk ook in de Villastraat waar wateroverlast geen enkele rol speelt en van verzakkingen nauwelijks sprake is.”
Het overgrote deel van de bewoners ondervindt geen enkel probleem bij hevige regenval. Met name in de Oostsingel en Villastraat heeft minder dan tien procent van de huizen te maken met wateroverlast. Van zakkingen is in grote delen van de buurt geen sprake (één tot drie millimeter per jaar). De huizen worden heel goed onderhouden en er wordt goed in geïnvesteerd waardoor hun technische levensduur nog lang niet ten einde is.
Udo Prins: “De suggestie vanuit de gemeente dat de investeringsbereidheid in het Singelkwartier voor de oplossing van de waterproblemen niet omhoog kan omdat het om een particulier probleem gaat van verzakkingen van niet onderheide huizen is niet correct. Het hoogteverschil met omliggende buurten is grotendeels veroorzaakt door gemeentelijke ophoging van omliggende straten in de jaren twintig en dertig en niet door drastische zakkingen van de huizen in de oudere straten.”
Volgens de bewoners van het Singelkwartier heeft de gemeente de neiging om de problemen veel te veel te veralgemeniseren, waardoor aanwezige oplossingen buiten beschouwing zijn gebleven. De bewoners hebben een degelijke probleemanalyse willen schrijven om op basis daarvan en in samenwerking tot klimaatadaptatie van het Singelkwartier te komen.
De uitnodiging om samen te werken is vooral een boodschap aan de betrokken wethouders en ambtenaren. Aan de gemeenteraadsleden vragen de bewoners of zij ervoor willen zorgen dat de gemeente haar energie in de juiste zaken steekt. “In plaats van opdrachten voor herinrichting kunnen we volgens ons de tijd en energie beter besteden aan het aanpassen van de inrichting van de wijk met behoud van de beeldbepalende historische huizen. Volgens ons zijn daar namelijk nog vele mogelijkheden voor.”
Er zijn veel mogelijkheden om de bestaande buurt klimaatbestendig te maken, maar het vraagt wel om creativiteit, vindt het Singelkwartier. Het zou dan wel helpen als de gemeente met een duidelijke stellingname komt dat ze net als de bewoners het duurzame behoud van het overgrote deel van het Singelkwartier als hoogste prioriteit heeft.
Dat is des te belangrijker omdat – als de gemeente het advies van het Watertorenberaad onbesproken laat – en een trend kan ontstaan van onwenselijke en onterechte waardedaling van de niet onderheide huizen in de genoemde straten en ook de Overschiesestraat. De bewoners vinden dat hun woonbuurt cultuurhistorisch erfgoed vertegenwoordigt dat op zichzelf al de moeite waard is om te behouden, maar ook is de buurt bij woningzoekenden geliefd. De bewoners vragen de gemeente om gezamenlijk een team van innovatieve experts te vormen, die onafhankelijk onderzoekt hoe het Singelkwartier klimaatbestendig kan worden met behoud van de historisch waardevolle straten.
