Spaland Ruiters (vijftig jaar) blij met hun Kethelse enclave

SCHIEDAM – Het Bachplein nadert zijn vijftigjarig bestaan en er zijn vanwege de sloop van wijkcentrum De Blauwe Brug allerlei plannen in de maak. Maar wie herinnert zich nog dat er hier een vlakte was, waar enkele Schiedammers de ruitersport beoefenden en pony- en paardrijles gaven aan een kleine groep geïnteresseerden?

Ten tijde van de gemeenteraadsbesluiten om vijf flats, scholen en een tijdelijk winkelcentrum (Prélude) op het Bachplein te doen realiseren, weken de paardenliefhebbers uit naar een landje aan de Zwaluwlaan, dat in 1969 werd ‘gekraakt’. Op zaterdag 2 juni van dat jaar werden de Spaland Ruiters als vereniging opgericht. Het verblijf aan de Zwaluwlaan was van korte duur. Met hulp van het transportbedrijf van Huub van Dijk kon er een onderkomen met kantine en buitenmanege worden gerealiseerd aan de Schiedamseweg ter hoogte van waar nu het politiebureau is.

De gemeente wilde de vereniging daar in 1975 weg hebben, maar de Sportraad had het jaar daarvoor al toestemming gegeven om een terrein aan de Kerkweg 105 in gebruik te nemen. Er stond een monumentale boerderij in tamelijk vervallen staat. Maar het terrein was vanwege zijn oppervlakte interessant. Er was ruimte voor een binnenbak en een buitenbak, er waren twee weilandjes bij, er waren hooibergen en er was voldoende ruimte om stallen te bouwen met een kantine.

Het is een fraaie locatie, omsloten en doorsneden door natuurrijke sloten die voor een charmante compartimentering van het terrein zorgen. De weilanden voor de paarden en pony’s benader je over bruggetjes. Het voelt als een heel klein elandenrijk temidden van het aloude Kethel en dat is des te meer bijzonder, omdat Kethel door de Schiedamse stadsuitbreiding is ingehaald. In 1975 kwamen de Spaland Ruiters in een omgeving met alleen maar weilanden, doorsneden door de spoorlijn Schiedam-Delft. Nu wordt de westelijke horizon bepaald door Sveadal, een van de woonbuurten van de ‘Zweedse’ nieuwbouwwijk Sveaparken.

Danique Vijfvinkel is als lid van de activiteitencommissie van de Spaland Ruiters nauw betrokken bij de jubileumviering. Op zondag 2 juni bestaat de ruitersportvereniging exact vijftig jaar, maar de feestdag is een dagje eerder. Er zijn dan demonstraties voor iedereen die geïnteresseerd is, gevolgd door een besloten feest voor leden en oud-leden, noem het maar een reünie. “Zo’n feest moet je niet op zondagavond doen, want maandag moet iedereen weer naar zijn werk”, zegt Danique met goed inlevingsgevoel.

Ze richtte zeven jaar geleden de activiteitencommissie op. Ze was vijftien jaar!

Toen ze elf jaar was, kreeg ze een pony die aanvankelijk op de manege van Aad Maat aan de Kerkweg werd gestald. Ze fietste elke dag vanuit Vlaardingen naar Kethel om het dier te verzorgen. Via vriendinnen kwam ze in contact met de Spaland Ruiters en op haar twaalfde maakte ze de overstap. “Ik ben dus de helft van mijn leven lid van de Spaland Ruiters”, zegt ze quasi-stoer. Maar als student vrijetijdsmanagement in Breda had de nu in Rotterdam wonende Danique Vijfvinkel geen geld en geen tijd meer en kon ze gelukkig de pony overdoen aan inwoners van Drenthe, waar het dier het goed heeft. Over drie weken doet ze haar eindexamen.

“Omdat ik zelf geen pony meer heb, kom ik hier nu niet iedere dag meer, maar ik blijf wel bij de activiteitencommissie betrokken”, zegt ze.

Ze leidt Schiedam24 rond over het terrein van de Spaland Ruiters. Stallencomplexen hebben elk een naam: de Pinkenstal, de Bargstal, de Erfstal en de Wilgenstal. Die namen bestonden al voordat ze lid werd. Niet zo lang geleden zijn er nog zes stallen gebouwd. De accommodatie van de Spaland Ruiters kan nu vijftig pony’s en paarden stallen. Aan de kant van de Kerkweg is er een buitenbak en langs de Kerkweg ligt een weiland voor enkele ruinen. Dieper het terrein op vinden we parkeerplaatsen, een kantine met terras, erachter de (uiteraard overdekte) binnenbak en daarachter weer de spullenkasten, de schuur voor de trekker en het onderdakje voor de menwagens. Het complex telt voorts twee hooibergen, een voederschuur en een weiland langs het voetpad langs Sveadal.

De feestdag kent een uitgebreid programma overdag, waar iedereen welkom is om er te kijken naar buitenbakdemonstraties, grand-prixdemonstraties en een endurance (tijdrit) clinic die Michelle Nooijen zal verzorgen. Nooijen is twee weken geleden als tweede beste Nederlandse gefinisht op een internationale endurance wedstrijd. Daarmee ben is zij nog maar een kwalificatie verwijderd van toetreding tot het Nederlands team.

De Spaland Ruiters gaan ook in de omgeving flyeren om de buurtbewoners uit te nodigen voor de open dag. Het voetpad tussen de Odinholm en het Jan van Schijndelpad loopt langs het tweede weiland met paarden of pony’s, dus veel omwonenden zijn welbekend met de accommodatie, maar een nadere kennismaking zou leuk zijn, zegt Vijfvinkel.

Er staan ongeveer vijftig paarden en pony’s en de club telt dubbel zo veel leden, wat deels zijn verklaring vindt in het feit dat jongeren onder de zestien jaar een volwassen begeleider moeten hebben. En er zijn nog pakweg veertig mensen die er vroeger actief waren.

“In principe zijn alle leden vrijwilliger”, zegt Vijfvinkel. “Er is geen eigenaar, dus we zijn allemaal verantwoordelijk. Iedereen doet mee aan de bardiensten, het bakken- en erfkorvee, het legen van de kruiwagens met mest, wedstrijdkorvee, jurering bij dressuurs en springen, lesgeven en kinderen begeleiden bij activiteiten. Natuurlijk houden we daarbij rekening wie ergens heel goed in is en wat iemand het liefst doet. In onze groepsapp wisselen we ideeën uit.’’

Op de website zeggen de Spaland Ruiters met al die zelfwerkzaamheid de kosten voor het beoefenen van de ruitersport zo laag mogelijk te houden. “De nog steeds bij velen heersende gedachte dat ruitersport alleen voor de elite is, is volkomen onterecht.’’

ps. Dit artikel is na plaatsing gecorrigeerd, met name waar het de prestatie van Michelle Nooijen betreft.