Spoedwet tilt bouwprojecten over stikstof en PFAS heen

SCHIEDAM – Het gemeentebestuur constateert dat de stikstof- en PFAS-problematiek in Schiedam niet veel vertraging oplevert voor bouwprojecten, zeker niet voor de plannen van minder dan vijftig woningen. 
Dat schrijven burgemeester en wethouders aan de gemeenteraad. Maar mochten er bouwplannen zijn die het risico van vertraging lopen, dan zullen ze dankzij de Spoedwet aanpak stikstof toch vlot getrokken worden. Die wet is in de maak.  

Tot op heden zijn er geen projecten geweest waarvoor naast een omgevingsvergunning voor bouwen, tevens een vergunning op grond van de Wet natuurbescherming (Wnb) vereist was. Sinds een uitspraak van de Raad van State in mei vorig jaar is het niet langer toegelaten om zonder Wnb-vergunning te bouwen als er meer dan 0,005 mol stilstofdepositie per hectare per jaar ontstaat in voor stikstof kwetsbare Natura 2000-gebieden. Dat speelt in Schiedam niet zo’n rol, maar in twee gevallen wordt nog berekend en beoordeeld of behalve een omgevingsvergunning ook een Wnb-vergunning is vereist. 
Dat geldt voor de aanvragen van staalharderij Dominial op Vijfsluizen en Herman Jansen Beverages in de Brandersbuurt.  

Eigenlijk moet voor elk bouwproject een stikstofbijdrage worden berekend. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft hiertoe een calculator beschikbaar gesteld, Aerius genaamd. Maar om bouwers en projectontwikkelaars niet onnodig te belasten heeft DCMR Milieudienst Rijnmond een berekening gemaakt van de stikstofbijdrage uit een regulier bouwproces. Daaruit komt naar voren dat de regelgeving rond stikstof in Schiedam geen belemmering vormt voor woningbouwprojecten tot vijftig woningen.

Bij grotere bouwprojecten is sprake van een mogelijke overschrijding van de norm. Dat is afhankelijk van factoren zoals het toegepaste materieel, het bouwproces, de exacte locatie, het aantal woningen en de fasering van de bouw. Om die reden geldt voor grotere projecten de vereiste dat een stikstofberekening onderdeel uitmaakt van de aanvraag van een omgevingsvergunning.  

De regering werkt momenteel aan de Spoedwet aanpak stikstof, die een aantal maatregelen op de korte termijn omvat, zoals een verlaging van de maximumsnelheid op de snelwegen en een ‘warme’ sanering van varkenshouderijen. Deze maatregelen moeten ruimte bieden voor het verlenen van Wnb-vergunningen voor woningbouw en aanleg van infrastructuur. 
De Spoedwet maakt het vanaf eind maart mogelijk om dit jaar 75.000 woningen in Nederland te bouwen. “De verwachting is dat deze regeling voldoende ruimte zal bieden om ook medewerking te kunnen verlenen aan grotere Schiedamse bouwprojecten, waarvoor wel een Wnb-vergunning vereist is. Dat geldt ook voor door de rijksoverheid geplande infrastructuurprojecten in de regio, zoals de A4 Haaglanden en de aanleg van de Blankenburgtunnel”, aldus het college. “Omdat de realisatie van de spoorverdubbeling tussen Delft en Schiedam verder in de toekomst ligt, zal deze naar verwachting op een later moment worden toegevoegd aan de regeling.”  

En dan is er nog de PFAS, een nog niet zo lang bestaande verzamelnaam voor een groep chemische stoffen die niet van nature in het milieu voorkomen en, door de mens gefabriceerd, een negatief effect kunnen hebben op het milieu en de gezondheid. In juli is vastgesteld dat een kilo droge grond maximaal 0,1 microgram PFAS mag bevatten om gebruikt te kunnen worden bij bouw- en baggerprojecten en infrastructuur. Die norm leidde tot grote problemen. Daarom heeft minister Kajsa Ollongren de norm in november verhoogd naar 0,8 microgram PFAS per kilo droge grond. 
Deze verhoging is gebaseerd op nader onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en Deltares. Zij komen tot de conclusie dat er bij deze norm geen sprake is van gezondheidsrisico’s voor mens en dier. De verruiming van de norm vergroot de toepassingsmogelijkheden van grond.  

Om inzicht te krijgen in de kwaliteit van de Schiedamse bodem is onderzocht waar een verhoogde concentratie van PFAS moet worden verwacht. Specifiek is gekeken of er inrichtingen zijn waar grote hoeveelheden PFAS worden gebruikt of geproduceerd, maar deze bevinden zich niet in Schiedam en ook niet in de nabije omgeving. Het is daarom niet aannemelijk dat in Schiedam de norm van 0,8 microgram PFAS wordt overschreden. 
Dit beeld wordt onderschreven door de meetresultaten uit eerdere bodemonderzoeken. Er worden dan ook geen structurele problemen voorzien, maar dit jaar worden aanvullende metingen verricht. Deze worden gebruikt om de gemeentelijke bodemkwaliteitskaart aan te vullen met PFAS. 

In maart zal de Nota Bodembeheer ter vaststelling aan de gemeenteraad worden voorgelegd. In deze nota wordt nog uitgegaan van de voorheen geldende landelijke norm van 0,1 microgram PFAS. Later dit jaar, na de aanvullende metingen, komt het college van B & W met een aangepaste bodemkwaliteitskaart.