Tjeerd Bandringa pleitte vergeefs voor geboorde tunnel

IN MEMORIAM – In de Morgensterkerk in Den Haag vond gisteren de afscheidsdienst plaats voor Tjeerd Bandringa, die zondag op 73-jarige leeftijd kwam te overlijden. Bandringa woonde in Wateringen, niet ver van de kerk aan het Melis Stokepark.

Hij raakte in onze regio bekend als ‘uitvinder’ van een geboorde Blankenburgtunnel. In mei 2014 zei hij in een commissievergadering in Schiedam dat het boren van de tunnel minder schadelijk zou zijn voor de flora en fauna onder water en dat het ook veel goedkoper zou zijn. Burgemeester en wethouders van Schiedam deden de toezegging het daar met de buurgemeenten Vlaardingen en Maassluis over te hebben, maar zeer onlangs bleek dat daar nooit iets mee gedaan is. Schiedam24 besteedde er op zondag 2 januari aandacht aan, met verwijzing naar de inbreng van Bandringa.

Een week daarna overleed hij aan de gevolgen van kanker. Zijn overlijden kwam ‘toch nog onverwacht’, zeggen Gerard Jansen en Hans Boot namens de belangengroep Oost van Burgerparticipatie De Zwethzone. “Een waardevol mens is van ons heengegaan.”

De belangengroep bracht een speciale nieuwsbrief uit naar aanleiding van zijn overlijden. “Met zijn enorme kennis van aanleg van wegen en zijn tomeloze energie en gedrevenheid heeft hij een belangrijke bijdrage geleverd aan het ontwerp en de uitwerking van de provinciale weg N211 met twee verdiept liggende kruisingen”, zegt de belangengroep complimenteus. De N211 loopt vanaf de A4 (afslag Den Haag-Zuid) naar Hoek van Holland. Plannen voor verbreding stuitten op verzet van omwonenden en natuurbeschermers, omdat de leefbaarheid op het spel stond en het nieuwe recreatiegebied Zwethzone meteen al bedreigd werd. Met succes werkten Bandringa en de belangengroep aan alternatieve oplossingen en uiteindelijk koos het provinciebestuur van Zuid-Holland voor hun Westlandvariant.

Tjeerd Bandringa werd geboren in Eindhoven. Hij volgde een opleiding tot werktuigbouwkundig ingenieur aan de Technische Hogeschool in Eindhoven. Na zijn militaire dienst als marineofficier werkte hij bij Gist-Brocades in Delft. Hij was daar betrokken bij energiebesparing en innovatie. Hij was lid van het Samenwerkingsverband van Industriële Grootafnemers van Energie en voorzitter van de werkgroep warmte / kracht. Na 2005 hield hij zich bezig met de ontwikkeling van kleinschalige systemen voor energieconversie, maar ook met kleinschalige hulpverlening in Afrika en minderhedenbeleid in de Kaukasus.

Zoals Schiedam24 begin dit jaar berichtte: “Het mag niet verbazen dat iemand met zo veel interesses zich ook ging verdiepen in de planvorming voor de Blankenburgtunnel. In 2011 nam hij kennis van de bezwaren van de natuur- en milieubeweging, de Midden-Delfland Vereniging en de gemeenten Schiedam, Vlaardingen en Maassluis die alle vooral bezorgd waren over de schade aan de rustieke Zuidbuurt tussen Vlaardingen en Maasluis. Wat Tjeerd Bandringa echter opviel, was dat de kosten van de tunnelbouw heel hoog waren. De bouw van tunneldelen op land, het transport naar de rivier en het laten afzinken kwam hem veel duurder voor dan het boren van een tunnel. Hij kwam op het idee doordat de in 2003 geopende Westerscheldetunnel een geboorde tunnel was. Bandringa: “Ik kwam er al snel achter dat Rijkswaterstaat een veel te hoog bedrag hanteerde. Dat heb ik bepaald door hun plan voor de Blankenburgtunnel te vergelijken met al bestaande boortunnels in Nederland."

In dat zelfde jaar 2011 diende hij bij het Ministerie van Infrastructuur en Milieu een alternatief plan in voor de Blankenburgtunnel, maar de minister liet zich al snel door Rijkswaterstaat overtuigen dat boren in de bodem van Het Scheur niet mogelijk was. Bandringa vond dat nonsens. Daarom ging Bandringa vervolgens ook langs bij de gemeenteraden van Schiedam, Vlaardingen en Maassluis. Boren zou natuurvriendelijker zijn met het oog op de flora en fauna in de rivier. In een commissievergadering van maandag 26 mei 2014 in het stadskantoor van Schiedam werd namens het college van burgemeester en wethouders de toezegging gedaan om bij de colleges van Maasluis en Vlaardingen te informeren wat daar de opvattingen over het alternatief van Bandringa waren.

De toezegging over de Blankenburgtunnel, toch een destijds omstreden project, is daarna aan ieders aandacht ontsnapt. Het college zegt dat het eind 2021 ‘helaas’ niet gelukt is om te achterhalen of de toezegging nagekomen is. De toezegging is als afgehandeld beschouwd. De aanleg van de tunnel is toch al in volle gang en het zou mosterd na de maaltijd zijn om nu nog te praten over het boren van de tunnel. De ingebruikname van de tunnel wordt eind 2024 verwacht en dan heeft Nederland er een snelweg bij tussen Vlaardingen en Rozenburg. De tunneldelen worden momenteel gebouwd in een droogdok van Damen Verolme, dus de vraag of het boren van de tunnel goedkoper en milieuvriendelijker was geweest komt hooguit aan de orde in nader politiek onderzoek.

Na zijn betrokkenheid bij de aanleg van de Blankenburgtunnel raakte Bandringa betrokken bij het burgerinitiatief van het Team Compromis Rijnlandroute in Voorschoten. Daar werkte hij mee aan een alternatief, duurzaam plan voor de Rijnlandroute van Katwijk tot Zoeterwoude. In beide trajecten deed hij ervaring op met de relatie tussen overheid en burger en ontwikkelde hij samen met Rob van Engelenburg een structuur voor burgerparticipatie én overheidsparticipatie bij infrastructurele projecten en andere ruimtelijke-ordeningsprojecten.