Vrijwillige jeugdhulp óf dwang, maar geen grijze drangaanpak

SCHIEDAM – Er komt een duidelijker onderscheid in de jeugdhulpverlening tussen dwang en vrijwilligheid. De jeugdbescherming zal zich gaan beperken tot haar wettelijke taak en dat is optreden na een uitspraak van de kinderrechter. In alle andere gevallen zullen de wijkteams er zijn om vrijwillige jeugdhulpverlening te bieden. Deze stopt als betrokkenen geen behoefte aan ondersteuning meer hebben of als de kinderrechter tot een maatregel besloten heeft, waarna de jeugdbescherming de ondersteuning overneemt.  

Met deze uitleg hebben burgemeester en wethouders van Schiedam een zorg weggenomen bij de fracties van GroenLinks en Van Dijk. Zij waren bezorgd over het grijze tussengebied waarbij ouders en verzorgers een druk ervaren om jeugdhulp te accepteren. De zogenaamde drangaanpak was in theorie vrijwillig, maar de drang bestond eruit dat als ouders en verzorgers of jongeren geen hulp accepteerden, de kinderrechter eraan te pas kon komen. 

Die drangaanpak heeft geen wettelijke basis en daarom moet het gestopt worden. Maassluis is in juli al begonnen met vrijwillige jeugdhulpverlening door het wijkteam Vraagraak. De wijkteams in de gemeente Vlaardingen beginnen er op vrijdag 1 oktober mee. Vanwege de lokale verschillen en om praktische redenen gaat Schiedam er op 1 januari 2022 toe over dat de wijkteams vrijwillige jeugdhulp verlenen en dat de jeugdbescherming dan dus hiermee stopt.  

Groenlinks en de fractie-Van Dijk hadden uit politieke uitspraken in Maassluis begrepen dat mensen die hulp nodig hebben deze gaan mijden als ze weten dat na drang de volgende stap dwang kan zijn. Dan wordt er een drempel opgeworpen om hulp of zorg te accepteren, zeiden ze in hun schriftelijke vragen. Maar het college van B & W van Schiedam antwoordt dat er juist gestopt wordt met drang. De jeugdbescherming zal alleen nog na een uitspraak van de kinderrechter in actie komen en dan is er van bovenaf opgelegde, gedwongen hulp. De vrijwillige jeugdhulpverlening komt te liggen bij de wijkondersteuningsteams of wijkteams. De vijftien gemeenten die vertegenwoordigd zijn in de Gemeenschappelijke Regeling Jeugdhulp Rijnmond praten er al twee jaar over dat ze af willen van de drangtrajecten – en dat gaat nu dus gebeuren. 

Er zal geen grijs gebied meer zitten tussen dwang en vrijwillig, antwoordt het college. “Er is óf sprake van gedwongen hulp (via de kinderrechter) óf van vrijwillige hulp (via de wijkteams). Het grijze gebied, drang genoemd, heeft geen wettelijke grondslag en dient te verdwijnen.” 

Schiedam, Vlaardingen en Maassluis volgen hiermee de adviezen van de Raad voor de Straftoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) en de Raad voor de Volksgezondheid en Samenleving (RVS). Het college staat volledig achter deze adviezen. Met als slotopmerking dat vrijwilligheid veronderstelt dat er goede samenspraak is met ouders (of verzorgers) en kinderen.

Zie ook dit artikel.