Marcel Bregman: met het tij mee komt het aan op samenhang

Het nieuwe Schiedamse college is nu 2,5 maand in touw. Wat staan de wethouders en de burgemeester voor, hoe zien zij de stad, wat zijn hun persoonlijke ambities in deze? Schiedam24 brengt deze weken een serie portretten van de bestuurders van de stad. Vandaag: Marcel Bregman

SCHIEDAM – Schiedam heeft op een geweldige manier het tij mee, aldus Marcel Bregman. Waar het nu op aan komt, is de samenhang binnen de stad, zo stelt de nieuwe wethouder.

Samenhang tussen de verschillende poten van zijn eigen portefeuille (werk en inkomen, (kennis)economie, wijkregie, binnenstad, stadspromotie en toerisme en vastgoed en grondzaken – en duurzaamheid niet te vergeten) en die van de collega-wethouders. Samenhang tussen mensen en organisaties in de stad – en daarbuiten. Samenhang, dat wordt voor Bregman echt het woord van de komende vier jaar.

Want – om maar ergens een beginnetje te pakken – door een goed beleid waar het gaat om grondverkopen en bouwplannen kunnen in Schiedam ontwikkelingen in gang worden gezet waar heel de stad van profiteert. Bijvoorbeeld de winkels en andere voorzieningen van de binnenstad. Omdat ontwikkeling en woningbouw mensen naar Schiedam haalt die met hun bestedingen kunnen zorgen voor een impuls. Zo'n impuls maakt Schiedam aantrekkelijker voor toeristen, maar goede stadspromotie kan ook het beeld van Schiedam in het ommeland verbeteren en op die manier weer nieuwkomers trekken. Nieuwe mensen en nieuw elan zorgen voor bedrijvigheid, die weer zorgt voor werkgelegenheid – en dus koopkracht. En grondverkopen en bouwplannen.

“We knopen de eindjes aan elkaar”, stelt Bregman. Concreet als het om de ontwikkeling van het Dirkzwagerterrein gaat. De gemeente is in gesprek met de curator, al lange tijd. “Maar die gesprekken gaan nu een stuk makkelijker.” In het huidige economisch klimaat, met stijgende huizenprijzen. Dat maakt het ontwikkelen van een historisch rijk gebied als dat van – met een inmiddels al bijna vergeten naam – Schienoko, een stuk eenvoudiger. Verwacht hiervan dus op afzienbare termijn meer.

Schiedam heeft het tij mee, sterk mee, is het optimistische verhaal van Bregman. “Nog maar twee jaar geleden werd de telefoon niet opgenomen als Schiedam aan de lijn hing.” Telefoons op tafels van project-ontwikkelaars, maar ook van organisatoren in het toerisme. “Partijen weten Schiedam nu te vinden.”

“Schiedam is erg in trek.” Als voorbeeld noemt Bregman 'het 'Schravenlantlyceum', bij de meeste Schiedammers nog bekend als Mavo Nieuwland, tussen de Johannes de Doperkerk en metrostation Parkweg. De gegadigden dienen zich rap aan nu B&W heeft gesteld snel te willen gaan slopen en bouwen. Het meest voor de hand ligt volgens Bregman woningbouw. Schiedam heeft immers een enorme bouwopdracht en wil ook graag bouwen, terwijl er geen buitengebied meer beschikbaar is om nieuwe woonwijken uit de grond te stampen.

Dat niet alleen de opdracht tot bouwen, maar ook de vraag uit de markt er is, blijkt in dit soort gevallen. En de markt van bouwers reageert weer op de woonwensen van de huizenkopers en -huurders in de regio. “Voor Rotterdammers is het een logische verhuisbeweging naar Schiedam.” Ja, nu wel. Schiedam heeft immers het tij mee. Bregman zelf – geboren in Urk – koos ooit ook voor Schiedam, terwijl zijn werk in Rotterdam was.

En als het gaat lopen, komen dingen tegelijk. Dus blijkt er ook juist nu een 'invulling gevonden' voor het pand Monopole, al jarenlang een 'moeilijk' pand op de Hoogstraat. De gemeente is met een ondernemer 'die producten wil verkopen' in gesprek over verkoop. Denk niet dat de gemeente ieder die de vraagprijs wil betalen direct omarmt om tot verkoop over te gaan. Nee, er wordt gesproken en gevraagd naar intenties. “Daarbij gaat het om vragen als wat voeg je toe, wat investeer je?”

Vastgoed en grondzaken, een deel van zijn portefeuille, moeten volgens Bregman ten dienste staan van de nieuwe ambities van de stad. In samenhang. Zo worden de bedrijventerreinen 's-Graveland, Spaanse Polder en Schieveste samengevoegd tot één nieuw, samenhangend geheel. “Zo kan een litteken in de stad – de barrière tussen 'zuid' en 'noord', gevormd door spoor- en snelweg, red. - toch minder zichtbaar worden.” Wat daar nog nodig is, is het veiligheidsniveau omhoog halen. “De Spaanse Polder was een magneet voor ondermijning.” Maar ieder ziet dat het nu de goede kant op gaat, aldus Bregman, niet in de laatste plaats de 'normale' bedrijven die ook weer toekomst zien in het bedrijventerrein. Na de zomer worden de plannen voor de gebiedsontwikkeling op de samengevoegde bedrijventerreinen aan de stad gepresenteerd. Met het plan moet ook de brug geslagen worden naar wonen op, nu nog, Schieveste. Pal achter het station gaan mogelijk drieduizend woningen gebouwd worden, aldus Bregman.

Maar hij heeft niet alleen de mond vol van de 'harde' kant van de Schiedamse economie. Ook de zachte kant vindt hij belangrijk in zijn rol als stadsbestuurder. Het armoedebeleid is allicht zeer belangrijk voor de Schiedammers die het betreft, maar ook voor de ontwikkeling van de stad in zijn geheel. Bregman wil vooral belangrijke partners als Stroomopwaarts en Irado betrekken om hen aan te spreken op hun mogelijkheden om een rol te spelen in de bestrijding van de armoede in de stad. Hij noemt in dit verband Technet, de organisatie die bedrijven en opleidingen in de technische sector dichter bij elkaar wil brengen. Ook van de kant van de bedrijven constateert Bregman nieuwsgierigheid en een vraag naar de mogelijkheden om samen te werken aan het beschikbaar krijgen van geschikt personeel. “Ook hier zit het tij mee en zijn er echt geen kaartenbakken vol meer van mensen die aan het werk willen en kunnen. Als je me vraagt: doen we genoeg, dan denk ik van niet. We zouden veel pro-actiever kunnen zijn, de kracht van bedrijven aanspreken. Denk bijvoorbeeld aan een bedrijf als Facilicom.” Veel werk is er ook nog aan het slechten van de 'mismatch' tussen wat werkzoekenden kunnen en wat door bedrijven wordt gevraagd. “Anders waren ze wel aan de bak geweest.” Dan kan het volgens de wethouder gaan om het ontbreken van een rijbewijs, of motivatie, algemene ontwikkeling of schuldenproblematiek. “Ongeveer zeventig procent van de mensen die bij het WOT aankloppen, kampen met schulden. Dat is zeer ingrijpend.” Schulden beletten de mensen vaak om in de samenleving te participeren, aldus Bregman.

Een heel ander element van zijn werk sinds drie maanden is de stadspromotie, iets wat op het eerste oog ver van armoedebeleid af lijkt te liggen. “Een onderdeel dat mij persoonlijk zeer aanspreekt.” De promotie van de stad. “Ik ben zelf ongelofelijk trots op de stad en er zijn ongekende kansen.” Stadspromotie heeft ook tot doel bedrijven naar Schiedam te halen. Bregman neemt graag de Wiltonhaven als voorbeeld. “Daar is de laatste jaren veel gebeurd.” Zozeer dat het Rotterdamse Havenbedrijf – dat de kracht ook meer en meer onderkent – sinds kort spreekt van 'offshore-valley', doelend op het Schiedamse havengebied.

In zo'n 'valley' is ook plaats voor onderwijs, sterker: dat mag niet ontbreken. Werden ooit in de jaren van teloorgang van de scheepsbouw de bedrijfsscholen opgedoekt, nu duiken deze weer op. Bregman is een warm voorstander en wil werken naar campusvorming op Vijfsluizen, liefst in samenwerking met de RDM Campus, hemelsbreed maar een dikke kilometer verderop aan de overkant van de Nieuwe Maas. “Op zo'n campus komen onderwijs en arbeidsmarkt bij elkaar”, en dat is immers belangrijk om jongeren in de stad een perspectief op werk te verschaffen en de bedrijven te verzekeren van gekwalificeerd personeel. Het Maritiem Onderwijs- en Innovatiecentrum is een beloftevol begin van de campusvorming, aldus Bregman. En vergeet in deze ook de mogelijkheden tot het realiseren van Schiedamse duurzaamheidsambities niet.

Denkend aan stadspromotie wil de wethouder nog iets van het hart: dat we in Schiedam nog beter moeten leren de kracht van Schiedam te verkopen. De kansen in de haven – waar mensen van heinde en verre werken – maar ook onze historische stadskern. Schiedam als 'historisch district' van Rotterdam, dat zich vandaag de dag onder de bestemmingen van stedentrips kan mengen in het rijtje steden als Manchester, München, Lyon of Porto. Wat de stadsbestuurders volgens Bregman nog moeten leren is gestructureerd na te denken over wat er voor nodig is om van Schiedam een aantrekkelijke toeristische bestemming te maken. Ja, in samenhang, net wat u zegt.

Als dat gebeurt is er veel mogelijk. Dan zorgen de Schiedamse plannen, 'die vijf, tien jaar geleden tot niets leidden' wel voor ontwikkeling van het stadscentrum. “Wij bedenken, maar de markt moet het doen.” En dat gebeurt. Bregman is blij met de recente cijfers over terugloop van de leegstad in het winkelhart van 27 naar twintig procent. En dat zal verder zakken, is zijn stellige overtuiging. “Winkels worden in huizen omgezet” en dat zal in een nog sneller tempo gaan gebeuren. Schiedam heeft echt de slag te pakken en doet het volgens Bregman beter dan andere steden die nu op een niveau uitkomen waar Schiedam enkele jaren geleden tegenaan liep. “In Heerlen staat honderdduizend vierkante meter leeg.” Schiedam loopt nu voorop in het vinden van de weg omhoog.

Ondernemers en culturele instellingen moeten 'de kansen die er in de winkelstraat zijn grijpen', in samenwerking met de gemeente. Zo zijn er voor het pand Hoogstraat 85, het oude Coster- en Pop Up-pand, vergevorderde plannen voor een lab voor 3d-printen. Dat is nu typisch zo'n ontwikkeling die de wethouder koestert: een initiatief van ondernemers, passend in de nieuwe economie, maar ook in staat stellend om de authentieke kracht van Schiedam aan te spreken: het 3d-lab kan immers voor iedere ondernemer in de stad producten gaan maken die nergens anders te vinden zullen zijn. Nu al zijn er volgens Bregman in de stad 'vijftien tot twintig zaken in de stad waar nu al iets te vinden is wat elders niet is'. Hij roemt in dit verband de nieuwe zaak van Anita de Groot op de Hoogstraat.

Zo moet Schiedam zich in de regio manifesteren. Grootsteeds maar authentiek. “Ik vind hier zelf wat ik in Rotterdam niet kon vinden. Maar ik kan er wel op zaterdagochtend even naar een Rothko gaan kijken.” Wat dat typisch Schiedamse, authentieke dan is? “Ik denk de sociale component.” Een stad die redelijk overzichtelijk is, waar velen elkaar kennen, maar ook 'met een randje'. En dat is volgens Bregman wel zo leuk om voor te werken.