Portefeuilleverdeling getuigt van ambitie en collegialiteit

OPINIE – Het zal te maken hebben met de nagestreefde openheid dat de nieuwe wethouders van Schiedam pas volgende week donderdag worden beëdigd. Donderdag 26 april werd de nieuwe coalitie bekendgemaakt en niets was erop tegen geweest om de nieuwe wethouders, inclusief Patricia van Aaken die wethouder blijft, snel daarna te installeren.

Maar er wordt de tijd genomen om met de andere fracties in de Schiedamse gemeenteraad in gesprek te gaan over het bestuurs- en beleidsakkoord, voordat het formele inhoudelijke debat wordt gevoerd in de raadsvergadering van 17 mei. Het getuigt van een zorgvuldigheid om tot goede verhoudingen tussen coalitie en oppositie te komen. Het geeft in theorie zelfs de mogelijkheid dat opmerkingen vanuit de oppositie nog een verankering krijgen in het coalitieakkoord.

Ondertussen vindt het onderzoek plaats naar de geloofsbrieven van de beoogde wethouders. Dit proces wordt maandag afgerond met een openbare zitting.

Het geeft de Schiedammers de mogelijkheid om te wennen aan de nieuwe samenstelling van het college van burgemeester en wethouders, voordat het college officieel wordt gevormd. Zo kunnen we ook alvast wennen aan de portefeuilleverdeling. Die is helemaal zo gek niet. Bijna logisch zelfs. De zes partijen die de coalitie vormen hebben alle wel wat in huis gehaald dat ze het meest na aan het hart ligt.

De wethouder van de grootste partij in Schiedam, VVD’er Fahid Minhas, krijgt bouwen en wonen, maritieme ontwikkeling, bedrijventerreinen en sport in zijn portefeuille. De VVD heeft een uitgesproken visie op waar het met de woningvoorraad naartoe moet, met een extra toevoeging van huur- en koopwoningen in de vrije sector om de eenzijdigheid in het woningbestand te doorbreken. Dat vinden enkele andere partijen ook, andere minder, maar de coalitie kan erin meegaan onder de afspraak dat Schiedam zich tegelijk inzet om de groenste stad van Nederland te worden.

Met het maritieme cluster langs de Nieuwe Maas en de bedrijventerreinen in Schiedam heeft VVD-wethouder Minhas ook sectoren in zijn portefeuille waar de VVD onmiskenbaar affiniteit mee heeft – denk ook aan zijn voorgangster Nathalie Gouweleeuw die hier bovenop zat. Tenslotte is sport ook geen VVD-vreemd bestanddeel van zijn portefeuille. Schiedam had eerder sportwethouders van de VVD, onder wie Luub Hafkamp en ook weer Nathalie Gouweleeuw.

Fahid Minhas wordt de eerste loco-burgemeester, dat wil zeggen de eerste plaatsvervanger van burgemeester Cor Lamers. De andere wethouders kunnen ook loco-burgemeester zijn, maar in volgorde van de grootte van hun partij.

De tweede loco-burgemeester is dus Jeroen Ooijevaar, die als wethouder naar voren is geschoven door Groen Links en Progressief Schiedam. De derde loco is Catelijne de Groot (AOV), de vierde Marcel Bregman (D66) en de vijfde Patricia van Aaken (CDA).

Wethouder Ooijevaar krijgt in zijn portefeuille typische Groen Links-zaken als openbare ruimte en recreatie, natuur, milieu en dierenwelzijn en diversiteitsbeleid en inclusie. Daarnaast mag hij zich verantwoordelijk weten voor infrastructuur en volksgezondheid, bouwen met nieuwe energie, bestuurlijke vernieuwing en gemeentelijke bedrijfsvoering. Geen kleine portefeuille, maar hij is dan ook wethouder namens twee partijen, Groen Links, waarvoor hij sinds 2000 in de gemeenteraad zat, en Progressief Schiedam.

Catelijne de Groot heeft als AOV-raadslid altijd affiniteit gehad met de gemeentelijke dienstverlening en de lokale media en krijgt dat nu dus in haar portefeuille, maar wat deze gewicht geeft zijn de posten financiën en cultuur. Voorts wordt ze verantwoordelijk voor het gemeentearchief, niet alleen een belangrijk element in de gemeentelijke dienstverlening, maar ook een dienst waarmee de AOV-doelgroep traditioneel meer op heeft, al zie je er steeds vaker een jonger publiek.

D66-wethouder Marcel Bregman kan deels het werk van zijn voorganger Marcel Houtkamp voortzetten, want hij krijgt de binnenstad, grondbeleid en vastgoed. D66 is altijd nogal gebeten geweest op het strakke Schiedamse grondbeleid met erfpacht. Daarnaast krijgt hij de wijkregie en daarmee is hij de eerste D66-wethouder niet, want Bert Kaptein begin jaren zeventig en Adri Reijnhout in de jaren negentig hadden de wijken hoog zitten. Marcel Bregman heeft ook geen geringe portefeuille, want hij wordt tevens verantwoordelijk voor werk en inkomen, kenniseconomie, stadspromotie en toerisme.

CDA-wethouder Patricia van Aaken behoudt na haar herbenoeming zorg en welzijn in haar portefeuille, zij het dat welzijn nu is toegespitst op jeugd en de wijkondersteuningsteams. Ze krijgt er onderwijs bij.

Als we de portefeuilles zo eens vergelijken, hebben ze qua zwaarte iets gelijkwaardigs. Je zou zeggen: de coalitiepartners hebben elkaar iets gegund. Ze hebben elkaar geen vliegen willen afvangen, zoals dat in vorige decennia nog wel gebeurde. Integendeel, er lijkt zo’n grote eensgezindheid in het beleids- en bestuursakkoord dat de wethouders in een collegiaal college elkaar zullen stimuleren om het optimale te bereiken.

Daarenboven is er gemeenschappelijke aandacht voor duurzaamheid. Alle wethouders betrekken duurzaamheid bij alle beleidsaspecten en dat moet collegebreed tot een één-plus-één-is-drie-effect leiden.

Nog een opmerkelijk feit: de burgemeester en drie wethouders hebben de ontwikkeling van de omgevings- en stadsvisie in hun portefeuille. Uiteraard vloeit dat voort uit hun takenpakket en het is goed dat ze een intensieve uitwisseling en afstemming hebben afgesproken. Lamers, Minhas, Ooijevaar en Van Aaken delen hun verantwoordelijkheid voor de stadsvisie en daarbij is Ooijevaar coördinerend bestuurder.

Uiteraard heeft burgemeester Lamers ook een portefeuille, die enerzijds voortvloeit uit de verantwoordelijkheden van zijn ambt en die anderzijds afgesproken zijn tussen de coalitiepartners. Lamers heeft vanzelfsprekend de zorg voor openbare orde, crisisbeheersing en veiligheid en omdat hij daar uitgebreide ervaring in heeft, behoudt hij ook de betrokkenheid vanuit Schiedam met regionale aangelegenheden en internationale betrekkingen (Europa).