Waar is de verdwenen medaille van Schiedamse Elfstedentochtwinnaar?

SCHIEDAM - Het bekendste Schiedamse schaatsicoon is natuurlijk Liedewij, maar de Schiedamse Fries Abe de Vries won er meer prijzen mee. In de collectie van het Gemeentearchief Schiedam ontbreekt nog fotografisch materiaal van De Vries en gek genoeg is ook zijn gouden medaille niet terecht. 

Schiedamse winnaars

Het is niet bekend hoeveel Schiedammers ooit hebben meegedaan aan ‘de tocht der tochten’, maar van Abe de Vries weten we het zeker. Abe Sjoerd de Vries (1907-1995) uit Dronrijp, en Sipke Castelein (1910-1995) uit Wartena spraken tijdens de Elfstedentocht in 1933 af samen over de eindstreep te gaan, maar De Vries zag deze niet waardoor hij ongewild als eerste over de finish kwam. De jury besloot op zijn aandringen dat beiden een eerste plaats kregen. Ochtendblad De Tijd vatte het op 17 december 1933 droog samen als “Zij kwamen gelijk aan de finish, waarbij de Vries voorop reed.”

In de bezettingsjaren waren er winters koud genoeg voor Elfstedentochten. De Vries haalde een zesde plaats in 1940, een vijfde in 1941 en een zevende plek in 1942. In 1947 schaatste hij zijn laatste Elfstedentocht en haalde de derde plaats. Twee jaar later verhuisde hij met zijn gezin naar Frankrijk om daar te gaan boeren. Na twintig jaar kwamen ze in 1969 terug naar Nederland en kwamen hij en zijn vrouw in de Jacob van Lennepstraat in Schiedam wonen. Abe kon als tuinman bij de Rijksscholengemeenschap (later Schravenlant)  in de Hugo de Grootstraat aan de slag. Hun kinderen waren inmiddels gesetteld in Frankrijk en bleven daar.

Verdwenen medaille

Abe de Vries overleed in Schiedam, in december 1995. In hetzelfde jaar overleed zijn schaatsvriend en mede-winnaar Sipke Castelein. Dettje de Vries was dertien jaar eerder in 1982 overleden. Volgens schaatshistoricus Ron Couwenhoven van de webstek Schaatshistorie.nl zou Abe’s gouden medaille, die hij altijd bij zich droeg in zijn portemonnee, na zijn overlijden naar het Schaatsmuseum in Hindeloopen gaan. Helaas is de medaille verdwenen en niet in het museum terecht gekomen. De medaille en het Elfstedenkruisje van Sipke Castelein zijn wel veilig ondergebracht in het Fries scheepvaartmuseum.

Mocht er iemand een foto hebben met de schaatser en tuinier erop, of informatie over de medaille, dan houdt het gemeentearchief zich van harte aanbevolen. Reacties kunnen naar [email protected].