Reflux: heroverwegen verleden, voor veranderingen morgen

SCHIEDAM - Zaterdag 18 september opent Open Art Exchangen de duo-tentoonstelling Reflux met schilderijen en collages van twee kunstenaars uit DR Congo, nu werkzaam in Frankrijk: Bouvy Enkobo en Jonathan Vatunga. 

Reflux

De afgelopen Covid-periode is een periode van stilstand geweest voor veel gemeenschappen, ver weg en dichtbij. Een stilstand die mensen onder druk zette, kwetsbaarheden en ongelijkheden zichtbaar maakte en ook de verwoestende impact die onze manier van leven heeft op onze omgeving. Maar ook een stilstand die ons dwong tot opsluiting in onze hechte gemeenschappen en het mogelijk maakte om na te denken over onze positie: waar te gaan vanaf hier? Reflux gaat over het heroverwegen van het verleden, met het oog op onze huidige situatie, om te komen tot de veranderingen die nodig zijn voor morgen. Reflux betekent letterlijk een terugstroming in tegenovergestelde richting veroorzakend. Of in de chemie, het proces om damp terug te brengen naar zijn vaste toestand. Reflux is een krachtige beweging van transformationele verandering.  

Enkobo en Vatunga buigen zich in Reflux over de vraag hoe we kunnen terug gaan naar solide, evenwichtige en rechtvaardige samenlevingen, of waren we daar niet eerder? Wat kunnen we leren van het verleden, welke vaste waarden moeten we behouden? Hoe kunnen we terugkeren naar een duurzame relatie met elkaar en de natuur zonder fouten uit het verleden te herhalen? Welke veranderingen voor de toekomst creëren we vandaag? Reflux gaat niet over een simpele terugkeer naar een statische toestand, maar over een dynamische reflectie op het verleden en de veranderingen die nodig zijn voor duurzame samenlevingen van morgen. 

Over Jonathan Vatunga

Jonathan Vatunga (1996) is afgestudeerd aan de Academie voor Schone Kunsten in Kinsasha (DRC) in 2017. Hij kreeg vroege erkenning voor zijn openhartige schilderijen en fotocollages in zijn eigen unieke stijl en symboliek, waarvoor hij enkele jaren later ook de bittere prijs van politiek vluchteling betaalde.  

Vatunga presenteert een kleurrijke en dynamische wereld in constante transformatie door zijn karakters vorm te geven door over elkaar heen gelegde lijnen en ze te desintegreren of ontbinden onder de druk van de samenleving. Zijn intrigerende collages van foto's en symboliek geven een gelaagde betekenis aan zijn personages, waarbij hun bril de innerlijke visie weerspiegelt. In de wereld van Vatunga zijn samenlevingen fragiel en uiteengevallen, worden “mensen vernietigd door de mensen”, maar roept hij ook op tot verandering. Hij deconstrueert de figuur van het menselijk lichaam door het leven te laten zien dat wordt gereconstrueerd, een verhaal dat wordt herschreven. Een verhaal dat soms confronteert als een schreeuw om een einde aan lijden en onrecht, maar ook een verhaal dat ergens plaats biedt aan weerstand, hoop en vreugde. En schoonheid: vervreemdend hoe onrecht mooi kan zijn.

Vatunga heeft de afgelopen jaren internationaal deelgenomen aan vele tentoonstellingen in DR Congo, Ivoorkust, Senegal, Zuid-Afrika, Frankrijk, Nederland, Duitsland en Hong Kong en is geveild in Parijs en Brussel.

Over Bouvy Enkobo

Bouvy Enkobo (1981) studeerde aan de Academie voor Beeldende Kunsten in Kinshasa, maar vertrok om zijn carrière alleen voort te zetten als onderdeel van het generatieconflict van de 'nieuwe golf'. Naast schilderen experimenteert hij ook met collage, fotografie en video.  

In zijn nieuwe werk combineert Enkobo zijn expressionistische kleurrijke schilderstijl met realistische elementen en een unieke vorm van street art collage, waarin hij explicieter is dan ooit. Hij toont nog steeds de kwetsbare profielen die in grote steden proberen te overleven, in een moderne wereld waar evolutie geen rekening houdt met individuen of hun waarden of hun natuurlijke omgeving. Maar dit maal heeft de abstractie plaatsgemaakt voor een gezicht, zelfbewustheid, vechtlust en determination. In zijn symboliek gaat hij terug naar de Afrikaanse roots, maar plaatst dit in een hedendaagse setting en dwingt zijn kijkers tot reflectie. Er gloort hoop aan de horizon.

Enkobo exposeerde in DR Congo, Zimbabwe, Zuid-Afrika, Frankrijk, België, Nederland en de VS en won de speciale prijs van de Europese Unie op de Yango Biënnale in Kinshasa in 2014. Zijn werk is opgenomen in de collectie van de delegatie van de Europese Unie in DR Congo, Fondation Hirondelle en vele privécollecties.

Tijdens de feestelijke inloopmiddag op 18 september bent u vanaf twee uur van harte welkom om als eerste de tentoonstelling te bekijken. Wij verzorgen een hapje en een drankje tijdens uw bezoek. De tentoonstelling is nog te zien tot en met 24 oktober.

PS. De tekst is na eerste plaatsing gewijzigd.