Spelenderwijs tot kunst met een kleine K: de plastic tas

SCHIEDAM – Wist u dat de plastic tas van 1962 is? Uitgevonden door een Zweed, Sten Gustaf Thulin? Twee jaar later maakte Bob Lens er zijn eerste kunstwerk mee. En sinds vanmiddag is dat werk te zien in het Stedelijk Museum Schiedam.

Wekkers, dozen en plastic tassen, Lens heeft een voorliefde voor hele vanzelfsprekende, alledaagse dingen. Hij maakt er installaties mee, stuurt ze op reis, maakt ze tot poëzie. De plastic tas – al gauw ‘PT’ in zijn taal – als drager van kunst, van schoonheid, maar ook als teken van overdaad, verspilling en verwoesting.

Maar de schoonheid heeft de overhand. Lens (uit Den Haag, geboren in 1939) wijdt er een heus manifest aan: het P.T-ART-manifest. “De P.T. is niets en nuttig. De P.T. gaat vaak een heel ander leven leiden dan waarvoor hij is gemaakt. De uiterlijke vorm wordt niet veranderd, maar wel het gebruik.”

Over het artistieke leven en de activiteiten van Bob Lens kun je een boekenkast vullen, zo zei Catrien Schreuder, het nieuwe hoofd Collectie en Tentoonstellingen van het museum. In zijn academietijd in Den Haag maakte hij al snel deel uit van de Haagse kunstscene. Hij kwam in aanraking met de Fluxusbeweging: een internationaal netwerk van kunstenaars die er naar streefden kunst en dagelijks leven bij elkaar te brengen. Kunst en leven moesten elkaar bepalen. Het is de Fluxus-mentaliteit die Lens' interesse in het alledaagse bepaalt. "Fluxus-kunstenaars wilden buiten de hokjes kleuren, interdisciplinair werken, spel toelaten en kunst met een grote K omverwerpen", legde Schreuder vanmiddag in het museum uit. "Met als doel om kunst een plek midden in het leven te geven."

Lens werd hierdoor gegrepen. “De P.T. komt de laatste tijd zo vaak in mijn werk voor dat ik werkstuken die met P.T.’s te maken hebben of waarbij P.T.’s de kern vormen, aanduid als P.T.-ART", zo constateerde hij op zeker moment. "Daaraan wil ik toevoegen dat volgens het principe van de gevormde vorm, de P.T. een skulptuur is. De P.T. is verder een multiple, een stilleven dat gevuld en leeggehaald wordt opgevouwen of tot prop gemaakt, dan weer uitgeschud, opnieuw gebruikt en ook steeds vaker gerecycled.”

“Alle P.T.’s in welk aantal dan ook, reëel of denkbeeldig, vormen een kunstwerk met de titel P.T-ART Kringloopskulptuur. (..) De gebruiker fungeert als danser in de choreografie van de Kringloopskulptuur. Alle makers en gebruikers van de P.T.’s houden de Kringloopskulptuur in werking.” Was getekend, Bob Lens, in 1982. In dat jaar stond hij met zijn P.T-werk in het Haags Gemeentemuseum. Zijn manifest publiceerde hij op.. uiteraard.. een plastic tas. Morgen te zien in het museum aan de Hoogstraat.