Zwarte Piet, je ziet hem niet

COLUMN - Het is gedaan met Zwarte Piet in Schiedam. Hij wordt de komende jaren uitgefaseerd. Wat er voor in de plaats zal komen, is vooralsnog onduidelijk. Een Grijze Piet is al door activisten als racistisch veroordeeld. Ook de roetveegvariant staat onder kritiek omdat deze zou herinneren aan zijn zwarte voorganger en daardoor de pijn niet verlicht.

Hoe dan ook, in een jaar dat van intochten niets kan komen omdat we door het Covidvirus belegerd worden, besluiten de autoriteiten in deze stad de geliefde kindervriend in de ban te doen, zodat Sinterklaas een inclusief feest kan worden.

Een inclusief feest.

Je vertelt talloze Schiedammers dat zij destijds van hun ouders en hun grootouders een racistische traditie hebben meegekregen. Een praktijk die het daglicht van de openbare weg niet langer kan verdragen. Dat zij bovendien daar altijd mee zijn doorgegaan zonder zich van enig kwaad bewust te zijn, wat het aangeboren racisme nog eens benadrukt. Dat nu de tijd is gekomen voor boetedoening.

En dan durf je het te hebben over een inclusief feest voor iedereen. Na die beschuldiging.

Laat toch naar je kijken.

Zwarte Piet wortelt in een duizenden jaren oude traditie. Je komt Sint Nicolaas en zijn knecht overal op ons werelddeel tegen in uiteenlopende gedaantes maar de metgezel van de goedheiligman is altijd donker, meestal een duivelachtig persoon.

Zwarte Piet was nooit op enigerlei wijze de slaaf van Sint Nicolaas. Ook is het niet zo dat mensen die hun gezicht waar ook ter wereld zwart maken dit doen om mensen van Afrikaanse afkomst belachelijk te maken. Met blackface – een puur Amerikaanse traditie - is dit wel het geval, maar met andere tradities niet. Je kunt het er wel in zien, maar dan zie je het verkeerd. Veel mensen zien in het dragen van een hoofddoekje onderdrukking en vrouwenhaat, maar dat zien zij dan verkeerd. Op dezelfde manier. Racisme is een onderdeel van het leven in Nederland maar de oorlog tegen Zwarte Piet is een strijd op het verkeerde front. Je maakt voornamelijk vijanden onder mensen die je vrienden zouden kunnen zijn.

Als er ooit was gezegd: is dat niet een beetje eenzijdig en saai, uitsluitend Zwarte Pieten? We leven niet in een zwart-witmaatschappij. Onze wereld is kleurrijk: laten we een eind maken aan die eenzijdigheid, dan had iedereen gelachen en was er waarschijnlijk wel een verandering in de situatie gekomen.

Maar nu zit er een onrechtvaardige beschuldiging van racisme tussen. Dat maakt mensen kwaad en verbitterd.

Daarom stellen zij dat het sinterklaasfeest wordt verpest.

Daarom is het nieuwe sinterklaasfeest na het verbod op Zwarte Piet geen inclusief feest.

Integendeel.

Mensen voelen zich genaaid, weet je.

Nou ja, zonder intocht blijft Zwarte Piet grotendeels onzichtbaar. Hij klopt wel hard aan, maar als de kindertjes de deur openrukken zien ze alleen de zak met cadeautjes staan. Piet is al in het duister verdwenen, net zo zwart als hij al honderden jaren is.