Stilte rond vliegveld stemt ongerust

SCHIEDAM – Normaliter zouden in Schiedam-Noord de vlaggen uithangen: het is angstvallig stil rond het vliegveld in Rotterdam.

Je kunt de bewoners van Spaland, Kethel-Oost of de Akkerbuurt amper gelukkiger maken dan met stilte rond het vliegveld, maar de manier waarop het nu oorverdovend stil is rond 'Zestienhoven', nee.. , daar word je niet blij van, dat wekt achterdocht.

En eerlijk gezegd heerst de stilte vooral aan de vergadertafels, niet in de lucht, zo constateren de Kethellappers en 'nieuwkomers' in Sveaparken.

Een flinke groep bewoners en bewonersorganisaties besloot aan de stilte wat te doen. In een brief aan de Schiedamse gemeenteraad schrijven zij: “Een bekend Nederlands gezegde luidt: ‘Ze dronken een glas, deden een plas en alles bleef zoals het was’. En dat lijkt ook voor de situatie rond Rotterdam The Hague Airport (RTHA) en haar plannen voor uitbreiding het geval te zijn. Althans, .. dat lijkt zo!”
De bewoners refereren er in de brief aan dat vorig jaar 'met inbreng van veel partijen', onder leiding van verkenner Joost Schrijnen een advies werd uitgebracht, dat de opmaat moet worden voor uitbreiding van het vliegveld. “Daaruit bleek dat er onvoldoende draagvlak is voor de beoogde uitbreiding van het vliegveld.”

Wat er wel uit bleek, zo vatten de bewoners in de brief samen, is dat er onderzocht moet worden of de helikopters van politie en Mobiel Medisch Team die nu vanaf de luchthaven opstijgen, kunnen verhuizen naar een minder drukomwoonde locatie. Verder bevestigde Schrijnen opnieuw dat de luchthaven primair voor zakenvluchten moet worden gebruikt en deed hij de nadrukkelijke oproep om na te gaan hoe de overlast door vliegtuiglawaai voor de omwonenden kan worden beperkt. “Maar sindsdien is het vrijwel ‘stil’ rond de luchthaven.”

Wat er naar buiten komt over Zestienhoven zijn vooral krantenberichten. De bewoners zien vooral mooie verhalen over 'het grote belang van de luchthaven voor de werkgelegenheid, voor opleidingen, voor onderzoek van de TU Delft en voor het regionale bedrijfsleven'. “Ook wordt gemeld dat er weliswaar meer passagiers werden vervoerd, maar met minder (!?) vliegtuigen. Recente berichtgeving over een toename van het aantal klachten over vliegtuiglawaai werd in de media gedomineerd door de nadrukkelijke vermelding van het aantallen veelklagers en incidenteleklagers. Met de eersten – dat zijn immers lastposten – behoef je geen rekening te houden, en de laatsten doen slechts incidenteel hun beklag en dat betekent dat het allemaal wel meevalt met de overlast ... Of zijn de mensen het signaleren van overlast moe, of gaan zij er inmiddels vanuit dat klagen toch niet helpt?”, zo belichten de bewoners een andere kant van de medaille.

Want rondom, of liever onder de landingsbanen van het vliegveld is het alles behalve pais en vree. “Wij als bewoners van de wijken in Schiedam die onder de aan- en uitvliegroutes van RTHA (Rotterdam The Hague Airport -red.) leven, constateren de afgelopen maanden een sterk toegenomen overlast van het vliegverkeer.“

En die heeft niets of niet veel te maken met het mooie weer en de toevallige windrichting. Wel met andere factoren als de uitbreiding van het aantal toestellen van Transavia dat op het vliegveld is gestationeerd. Dat waren er vijf en zijn er nu zeven. Ook van belang, zo onderstrepen de bewoners, is 'de uitbreiding van het aantal vluchten van vakantievliegers TUI en Corendon en diverse charters'.

“Het ‘volvliegen’ van de geluidruimte van het vliegveld met gebruikmaking van de tijdens de afgelopen winter niet gebruikte ’slots’ geeft daartoe de ruimte, biedt meer maatschappijen de mogelijkheid om met RTHA kennis te maken en ontlast Schiphol. Meerdere vliegen in één klap dus; maar wel ten koste van het welzijn van de omwonenden. … But who cares …?”

Het volvliegen betekent dat 'geluidwinst die wordt geboekt door met stillere vliegtuigen te vliegen, (..) weer met extra vliegbewegingen wordt opgevuld'. “Dat betekent dat de winst die door de toepassing van nieuwe motortechnieken wordt geboekt, niet ten goede komt aan de kwaliteit van de woon- en leefomgeving voor omwonenden, maar direct wordt weggegeven aan RTHA (= de economie) die er weer extra vliegtuigbewegingen (= lawaai en overlast) voor kan aantrekken.”

Een tweede zorg is 'het steeds vaker overschrijden van de tijden van de nachtsluiting'. Dit is een gevolg van een ‘slimme’ planning van vluchtschema’s en het oprekken van de criteria voor ontheffing op de nachtsluiting, zo stellen de bewoners in hun brief. “Door de aankomsttijden van vrijwel alle laatste vluchten van Transavia kort voor het nachtsluitingstijdstip te leggen, komt een aanzienlijk deel van de vluchten als gevolg van de gedurende de dag opgelopen vertragingen, ruim tot zéér ruim na sluitingstijd aan.”

De bewoners gingen te rade bij de DCMR en die meldt hierover dat 'deze overschrijdingen van de sluitingstijden, maar ook van een groeiend aantal andere vliegtuigen die te laat binnenkomen, in overeenstemming is met de door RTHA zelf (!?) vastgestelde criteria voor ontheffing voor de nachtsluiting'. “Kennisname van de ontheffingenlijst (zie bijlage 1) leert dat inmiddels vrijwel elk toestel ’s nachts mag landen; met steeds vaker slaapverstoring van omwonenden tot gevolg.”

En verder: “Was er eerder nog sprake van vliegtuiglawaai op bepaalde momenten van de dag, nu wordt er door de toename van het totaal aantal vliegtuigen (= verkeersvliegtuigen + ander verkeer) vrijwel de gehele dag gevlogen en ervaren bewoners in toenemende mate hinder. Dit roept irritaties op!”

Dat geldt ook voor een andere ontwikkeling waar de industrie hoog van opgeeft, maar die ook negatieve gevolgen kan hebben: de technische ontwikkeling van de vliegmachines. De bewoners constateren dat 'nieuwe typen vliegtuigen officieel weliswaar minder lawaai maken, maar dat de wijze van aanvliegen en het ‘spelen’ met het motorvermogen door de vliegers van grote invloed is op het feitelijke geluid en daarmee op de door omwonenden ondervonden hinder'. Saillant detail: “De piloten (zowel van Boeings 737, als van de stillere Embraers) die gewend zijn om boven Londen zich te houden aan weldoordachte aanvliegroutes en strenge procedures met het doel geluidhinder voor omwonenden te beperken, veroorzaken veel minder geluidoverlast dan toestellen van - met name – Transavia die van elders komen. Komen ‘Britse’ toestellen langzamer, met minder motorvermogen ‘glijdend’ binnen, piloten van Transavia vliegen met hogere snelheid aan en geven boven bewoond gebied vaak nog even wat extra ‘gas. Met als gevolg meer lawaai, maar ook lawaai als gevolg van turbulentie. Dit laatste is vaak merkbaar aan angstige reacties van kleine kinderen en sommige huisdieren.” Terugmeldingen van de DCMR bewijzen volgens de briefschrijvers hun bevindingen.

De bewoners stellen voor nu eindelijk eens echt werk te maken van echte routinginstructies, die bijvoorbeeld over de A20 en het Beatrixpark kunnen lopen. Die zijn er wel al, maar 'met name Transavia-toestellen' houden zich daar 'steeds minder aan'.

Op Transavia hebben de bewoners het toch al niet zo begrepen. Zij halen een uitspraak van een directeur van dat bedrijf in een AD-uitgave van augustus aan: “Transavia kan gewoon doorgroeien op regionale luchthavens zoals Eindhoven, Zestienhoven, Groningen en t.z.t. Lelystad”, zo zei de man. Aanleiding voor ergernis bij de Schiedammers: “Het gegoochel met cijfers, het bespelen van de publieke opinie en het tegen elkaar uitspelen van direct omwonenden en bewoners van wijken elders in de regio, is inmiddels aan de orde van de dag. Doel: de geesten rijp maken voor verdergaande uitbreiding van het vliegverkeer op RTHA. De gevolgen, w.o. de gezondheidsschade van de omwonenden, doen dan niet terzake.”

De briefschrijvers, negen bewonersorganisaties en enkele particulieren, roepen de Schiedamse raad op om 'alert te zijn op de dreigende, sluipende uitbreiding van het vliegverkeer op RTHA en de toenemende geluidoverlast en gezondheidsrisico’s voor de bewoners'. “Voorkom dat alles slechts ten dienste staat van de economie, en zet actief in op maatregelen die de overlast van het vliegverkeer beperken. Vertrouw daarbij niet alleen op informatie en initiatieven vanwege RTHA, maar stel ook zelf – al dan niet samen met buurgemeenten – onderzoek in naar de situatie en de mogelijkheden om het evenwicht tussen economie en de kwaliteit van wonen en leven (= inclusief gezondheid) te herstellen.”