Zet Washington op Koemarkt

COLUMN - Het zal niet zo lang meer duren of de Koemarkt wordt aangepakt. Een jaar of dertig geleden moest de rotonde plaats maken voor het hedendaagse gebeuren met zijn kiosken en zijn breed uitgestulpt trottoir aan de Hoogstraatkant. Daaronder schuilt de parkeergarage..

Oude Schiedammers hebben nog wel eens heimwee naar de rotonde van weleer met die klok in het midden en de tramrails aan de rand. De Koemarkt was toen sfeervoller dan nu, zeggen ze. Uiteindelijk is niemand tevreden over de huidige situatie en daarom zijn er plannen gemaakt om de Koemarkt eenentwintigsteeeuwbestendig te maken. Het komt erop neer dat er een heel groot voetgangersplein komt van de Lange Haven tot aan het flatgebouw Singelwijck en de Passage. Daar moet het dan voor de Schiedammers, zoals het heet, goed toeven worden. Dat wij aan het water gaan zitten en zo.

Sommige Schiedammers zijn bang dat de Koemarkt over enkele jaren in de volksmond 'Windhoek' zal heten. Een soort Sint Pietersplein is misschien teveel van het goede voor Schiedam. Je zou de vlakte moeten onderbreken.

Plotseling – ik kan het moment precies aangeven, afgelopen vrijdag om elf over vijven, kwam de oplossing. We hadden het over de Koemarkt en ik dacht: ¨Verrek, dat is de ideale plek voor de herbouw van de Washington?”

De Washington? Dat is een molen uit 1792, die ongeveer stond ter hoogte van het Emmaplein. Hij is al voor de Eerste Wereldoorlog in twee fases afgebroken.

Qua architectuur en binnenwerk was de Washington een jonger zusje van de Vrijheid. Waarom zouden we die molen herbouwen? Dat komt omdat de Schiedamse branders destijds nogal voor hervormingen waren van de versleten Republiek van de Verenigde Provinciën. Zij behoorden in meerderheid tot de patriottenbeweging en zij wilden verandering. Toen in 1785 een nieuwe molen werd gebouwd aan de Noordvest, gaven de financiers die dan ook een politieke naam: Vrijheid.

De Schiedammers waren ook erg solidair met de Amerikanen, die in die tijd onder generaal Washington voor hun onafhankelijkheid vochten. Ze voerden actie voor de diplomatieke erkenning van de Verenigde Staten door Nederland, een strijd die met succes werd bekroond. Ook leverden zij veel jenever aan het Amerikaanse bevrijdingsleger. Dat is de achtergrond van de naam ¨Washington¨. Toen de molen in 1792 werd voltooid, was de voormalige generaal de eerste president van de Verenigde Staten.

Rond het Emmaplein is geen plek voor een herbouw van de Washington, maar op de Koemarkt wel. Het zou een prachtig pronkstuk kunnen zijn, dat een bijzonder karakter geeft aan dit plein. Bovendien is het een interessant reisdoel voor Amerikaanse toeristen. Die komen tenslotte ook massaal naar Delfshaven om de plek te bezoeken van waar de Pilgrim Fathers vertrokken zijn. Dan kunnen ze mooi doorreizen om een bezoek te brengen aan de prachtige historische stad, waar ooit de vrienden van hun founding fathers woonden. Van de Washington maken wij van binnen een vrijheidsmuseum bijvoorbeeld.

Maar het belangrijkste doel van die molen is om karakter te geven aan het nieuwe plein. Om een nieuw Schiedams icoon te zijn.

Herbouw de Washington op de Koemarkt.