Natuurmonumenten werkt aan beter leefgebied boerenlandvogels

Polder Noord-Kethel; foto: Maarten van de Ven (foto's hieronder: grutto en gruttokuiken; foto's: Jaap Koole en René Koster

SCHIEDAM - In polder Noord-Kethel, tussen Delft en Schiedam, zijn de komende tijd graafmachines te zien. Zij gaan aan de slag om het watersysteem in de polder te verbeteren. Zo blijft het natuurgebied ook in de toekomst geschikt voor boerenlandvogels zoals de bedreigde veldleeuwerik en grutto. Voor de boer wordt het makkelijker om het beheer uit te voeren.

In polder Noord-Kethel beheert Natuurmonumenten samen met de boeren de graslanden, zodat het optimaal leefgebied is voor de bedreigde weidevogels. Weidevogels houden van een bloemrijk grasland met veel insecten en een bodem die voldoende vochtig is. Hierdoor zijn de wormen die ze graag eten makkelijk te vinden; ook voor de jongen van weidevogels nadat ze zijn geboren.

Om die optimale omstandigheden te creëren wordt door de boeren geen mest uitgereden, dat vergroot de bloemrijkdom en aanwezigheid van insecten (ook voedsel voor de weidevogels). Gras maaien voor het vee gebeurt pas na 15 juni, zodat de bloemen die dan uitgebloeid zijn, hun zaden kunnen afzetten zodat die het volgende voorjaar weer kunnen uitgroeien.

De huidige inrichting en het beheer laten zien dat deze polder geschikt is voor weidevogels om hun nesten te maken en hun jongen groot te brengen. Zo hebben er in 2023 dertig paar grutto gebroed, 42 paar kievit en twaalf paar tureluur.

Echter, er zijn meerdere percelen in het gebied waarvan de kwaliteit achteruit gaat. Hierdoor voorzien de boswachters van Natuurmonumenten dat deze plekken ongeschikt gaan worden voor de zeldzame weidevogels. Daarom worden nu maatregelen  getroffen.

Op een aantal percelen aan de Kandelaarweg en Groeneweg ontbreekt het aan goede greppels en greppelbuizen. Hierdoor blijft er in de winter te veel water op de graslanden liggen. Dit veroorzaakt kale plekken in het kruidenrijke grasland, waardoor steeds minder vogels kunnen nestelen en er minder voedsel beschikbaar is voor de kuikens. In de zomer blijven deze plekken ook kaal. Hierdoor drogen ze te snel op, waardoor de grond ook nog eens sneller inklinkt en zakt. In de winter blijft er dan weer meer water staan. Dat maakt het probleem alleen maar groter.

Voor de boeren is het ook steeds moeilijker om deze graslanden te beheren. Op te natte percelen is met de trekker het land op gaan niet mogelijk. Het maaien van de graslanden is essentieel om het leefgebied geschikt te houden voor de weidevogels. Wanneer dit niet gebeurt, wordt het grasland op delen te ruig. Andere gewassen nemen dan de overhand, het gebied wordt ongeschikt voor weidevogels om te broeden. Actie is nu nodig om dit te voorkomen. Samen met de boeren hebben de boswachters een plan gemaakt voor een drainagesysteem in de graslanden voor een duurzame toekomst van de weidevogels in deze polder.

De werkzaamheden worden uitgevoerd op 35 hectare van de in totaal 205 hectare. Het gaat om een stuk land gelegen aan de Kandelaarweg en een perceel aan de Groeneweg. Omdat tot laat in het seizoen graspiepers en veldleeuweriken broeden, starten de werkzaamheden dit najaar en gaan door tot eind dit jaar. 

Voor de werkzaamheden in Polder Noord-Kethel heeft Natuurmonumenten een subsidie vanuit de provincie Zuid-Holland verkregen.