Schiedam herdenkt oorlogsslachtoffers

SCHIEDAM - Schiedam stond gisteren stil bij zijn en andere oorlogsslachtoffers. Dat gebeurde op een waardige manier.

Burgemeester Harald Bergmann bedankte de deelnemers aan de herdenking op de Plantage. "Fijn dat u hier met zovelen aanwezig bent. In deze onzekere tijden biedt dat steun, houvast én verbondenheid. Dat is nodig en onontbeerlijk. Met de vele oorlogen en conflicten die momenteel woeden, de daarbij horende onzekere toekomst en de helaas toenemende polarisatie, is het triest op te merken dat waar zo velen voor vielen –onze vrijheid - weer in het geding komt."

Bergmann stond stil bij de om en nabij vijfduizend Schiedammers en tienduizenden Rotterdammers die tijdens de razzia in de stad op 10 november 1944 werden meegenomen om te werk te worden gesteld in Duitsland en elders. Het Gemeentearchief Schiedam doet onderzoek naar de mannen, om hun verhalen niet te vergeten en wellicht te kunnen brengen bij de herdenking van de razzia later dit jaar.

De burgemeester gaf zijn toehoorders mee 'op onze woorden te letten'. "Woorden kunnen wapens worden." Zoals in de aanloop van de Tweede Wereldoorlog. "Ook daar kreeg één bevolkingsgroep de schuld van de problemen die toen in Duitsland speelden. Dat leidde mede tot een wereldoorlog en het meedogenloos uitmoorden van miljoenen mensen."

Het lijkt alsof we, als maatschappij er niet veel van geleerd hebben, zo stelde Bergmann. "De polarisatie is zo toegenomen, dat er soms alleen maar goed of fout lijkt te zijn. Er wordt niet meer met elkaar gepraat, maar direct geoordeeld. (..) Er zijn gruwelijke oorlogen en conflicten in de wereld. Dichtbij, in Europa, in het Midden-Oosten en vanuit ons bezien verder weg. We blijven maar oorlog voeren. Geweld als oplossing zien voor een diepgeworteld probleem van onverdraagzaamheid en haat of machtsbelustheid. Dat móét stoppen."

"Vrede is de oplossing. Was dat maar zo simpel als het uitspreken van die vier woorden. Vrede is de oplossing." De burgemeester stelt voor dat iedere Schiedammer begint met het aanpassen van zijn of haar woordgebruik. "Om ook vanuit bijvoorbeeld de politiek met respect en zonder vingerwijzen met elkaar in debat te blijven. De toon die we nu soms in de Tweede Kamer horen geeft dat voorbeeld vaak niet. Oneliners met grote impact op mensen. Pas ervoor op. Geef het goede voorbeeld."

Verder is elkaar onrecht doen en discriminatie niet te accepteren, sprak de burgemeester uit. "Opkomen waar je voor staat mag. Opkomen voor waar je voor staat is een recht. Binnen de grenzen van onze rechtsstaat uiteraard. Maar je geluid laten horen is wat anders dan hele groepen als minderwaardig wegzetten. Als je hard schreeuwt hoor je andere geluiden niet meer. Pas daar voor op."

Bergmann bedankte expliciet de aanwezigen naar hun komst naar de Plantage. "Want herdenken doe je samen. Dat doe je niet voor jezelf, dat doe je voor elkaar en uit respect naar de slachtoffers. Dat doe je uit samenhorigheid en om te laten zien dat wij ondanks onze verschillen ons sámen uitspreken tegen oorlog. Tegen haat. Tegen onrecht. Dat is voor ons belangrijk en voor de jongere generatie. Zij moeten zien dat het ook anders kan. Ik ben blij dat ik zo meteen namens de stad een krans leg met twee Schiedamse kinderen, Iza en Victoria, om dat te onderstrepen. Fijn dat oud én jong aanwezig is."

Verschillende lokale organisaties legden daarna ook hun eigen kransen. Eerder die dag werd ook specifiek eer betoond aan de dertig Schiedamse oorlogsslachtoffers die rusten op de Erehof van de Beukenhof, evenals aan de Schiedammers die omkwamen tijdens de Slag in de Javazee. Er werd ook stilgestaan bij de inwoners die hun leven verloren in voormalig Nederlands-Indië, Korea en Nieuw-Guinea.