Zoon verkocht geheime info van laptop douanier: ‘Ma wist van niks’

SCHIEDAM/ROTTERDAM - De zoon van een Schiedamse douanevrouw (57) beweert dat zijn verdachte moeder absoluut niks wist van de verkoop van geheime informatie uit douanesystemen. Niet zij, maar alleen haar kind Deon da C. (28) zou vertrouwelijke gegevens over containers uit haar werklaptop hebben doorgespeeld aan drugscriminelen. Van het geld, 1500 tot 3500 euro per ‘bevraging’, zou zij niks hebben ontvangen. “Wie zet zijn moeder in zo’n situatie?”, vraagt Irene H. zich dinsdag af bij de rechtszaak. 

Op de versleutelde berichtenservice Signal onderschept de politie twee jaar geleden een flink aantal verdachte boodschappen. In deze berichtjes wordt gesproken over containers in de Rotterdamse haven.

Rechercheurs leggen die informatie naast een belangrijke tip die is binnengekomen over Clyde B. (49). Volgens een verklikker krijgt B. informatie uit vertrouwelijke douanesystemen. Maar hoe en van wie? 

Al snel leidt het onderzoek naar Deon da C. (28). Hij blijkt op Signal veel berichtjes te sturen naar iemand met het account CC, waarvan de politie denkt dat B. daar achter zit. In de boodschappen worden containernummers genoemd en schermafdrukken met vertrouwelijke informatie uit douanesystemen verstrekt.

Met die geheime info is onder meer te zien waar containers met ladingen uit veelal Zuid-Amerika zich bevinden. Zijn ze al gearriveerd in de Rotterdamse haven en door de controle óf staan ze op de nominatie om te worden gecontroleerd? Waardevolle informatie voor drugscriminelen die grote hoeveelheden coke verstoppen en binnen willen smokkelen.

Hoewel Da C. zelf niet bij de douane werkt, is het volgens justitie een simpele rekensom waar hij die gegevens wel vandaan krijgt: zijn moeder Irene H. (57). Niet alleen noemt hij haar geregeld in gesprekken op Signal (‘Ma’tje reageert al heel de dag niet’), ook koppelt de politie allerlei verdachte berichten aan ‘zoekslagen’ die zijn gedaan op haar werklaptop. 

Na invoering van haar gebruikersnaam en wachtwoord zou op deze laptop jarenlang zijn gezocht op allerlei containernummers die terugkeerden in het berichtenverkeer tussen Da C. en ‘CC’. In twee van deze containers vond de politie grote hoeveelheden coke, verstopt tussen onder meer avocado’s en partij schoenen: 350 en 540 kilo coke. Ook kwam een containernummer overeen met een lading coke die al werd onderschept in Peru.

Een jaar na hun arrestatie zitten zoon en moeder naast elkaar in de rechtbank. Samen met de derde verdachte Clyde B. Het trio wordt door het Openbaar Ministerie onder meer beschuldigd van het vormen van een criminele organisatie en betrokkenheid bij de invoer van de twee onderschepte partijen coke. Irene H. en haar zoon worden bovendien verdacht van ambtelijke corruptie, B. op zijn beurt ook nog van omkoping.

Laatstgenoemde beroept zich bij élke vraag op zijn zwijgrecht. Ook moeder H. - al sinds 1987 werkzaam bij de douane - houdt de lippen stijf op elkaar. Tot de rechters haar vragen naar het leven in de vrouwenbajes. Ze voelt zich onveilig en zou twee keer met de dood zijn bedreigd. 

“Het is gewoon heel zwaar”, zegt ze huilend. Dan richt ze zich op haar zoon. “Ik ben ontzettend boos op hem. Wie zet zijn moeder in zo’n situatie?” Het brengt de rechters tot een vraag: “U heeft niks verkeerd gedaan?’’ H.: “Nee”.

Het is een van de weinige keren dat de Schiedamse zelf iets zegt over de stapel aanklachten. Haar zoon is iets spraakzamer. Da C. claimt nooit te hebben beseft dat de verstrekte info met drugs te maken had. Ook al kreeg hij er per keer 1500 of 3500 euro voor. “Ik heb er totaal niet over nagedacht en bij stilgestaan. Ja, dat is heel erg naïef en dom achteraf gezien”, beweert hij. Tevens zou hij ‘druk’ hebben gevoeld.

Zijn belangrijkste betoog is echter dat zijn moeder nooit wist dat hij in haar werklaptop informatie opzocht en doorspeelde. “Ik heb mijn ma in deze situatie gezet. Ze heeft altijd hard gewerkt. Door mij zit ze nu aan deze kant van de tafel, dat doet heel veel met mij. Het is de grootste fout die ik in mijn leven heb gemaakt”, zegt hij snikkend.

“Maar hoe wist u nou hoe dat werkt? Met een inlog weet je toch niet direct je weg te vinden in een systeem?”, vragen de rechters zich af. “In Coronatijd werkte mijn moeder veel thuis. Ik zat er naast en keek mee, heb gewoon goed opgelet. Haar wachtwoorden waren makkelijk te raden.”

“Hebt u samen geoefend of heeft zij het u uitgelegd?”, willen de rechters weten. “Nee, nee. Ik wilde eerder zelf voor de douane gaan werken en vond het interessant”, claimt Da C.

Het Openbaar Ministerie gelooft daar niks van, gezien de teruggevonden appwisseling tussen zoon en moeder. ‘Kom met je werklaptop naar me toe’, ‘Kun je een schermafbeelding maken’, ‘Kun je dit even bevragen?’, ‘Wanneer breng je je laptop terug?’ en ‘Lieffie, heb je mijn muis nog?’ zijn enkele van die berichten. Ook had de zoon de laptop in bezit toen zijn moeder op vakantie in Curaçao was.

“Ik zie vanaf eind 2020 ook appverkeer met uw moeder waarin u spreekt over douanetaal. Dat lijken instructies. Alsof u afstemt hoe dat moet", houdt de officier van justitie de zoon voor. Da C.: “Ik weet niet waar u het over hebt.”

De aanklager vindt dat douanier H. ’grof misbruik maakte van haar cruciale positie’ en eist acht haar cel. Tegen de zoon eist hij zeven jaar, omdat ‘die als enige van de drie iets heeft verklaard’. Tegen B. klinkt de zwaarste eis vanwege diens ‘sturende en leidende rol’: twaalf jaar cel.

De advocaten van moeder en zoon houden morgen hun pleidooien. 

Uitspraak 29 mei.