Cultuursubsidies: wethouder haalt 1,5 ton uit hoge hoed

De subsidie aan het Coöperatiemuseum blijft geschrapt

SCHIEDAM - Het Schiedamse college heeft een beetje lucht gegeven aan de kleine culturele instellingen in Schiedam, die de afgelopen weken met intrekking of vermindering van hun subsidies waren geconfronteerd. Zo kan het Nationaal Jenevermuseum de komende twee jaar rekenen op € 575.000,-, in plaats van € 500.000,-. Het natuurcentrum De Boshoek vlak bij het oude dorp Kethel, krijgt een half jaar uitstel van huurbetaling. 

Dit gebeurde na een inspraakronde vol ingehouden emoties, waarmee de raad haar Politieke Vergadering van dinsdag begon. Een aantal vertegenwoordigers van getroffen instellingen legden uit wat de kortingen op hun subsidies - in een aantal gevallen tot honderd procent - in de praktijk betekenden. Het komt erop neer dat veel activiteiten waar vrijwilligers soms al decennia hun ziel en hun zaligheid in hebben gelegd, moeten worden beëindigd. Hans Verlinde legde uit dat de vastgestelde huur voor De Boshoek van € 47.267,- per jaar buitensporig is voor zo´n oud pand dat ook nog door de vrijwilligers steeds verbouwd en in stand gehouden wordt. De gemeente had er nooit omkijken naar. Hij zag geen mogelijkheden met fondsenwerving elk jaar een dergelijk bedrag bijeen te brengen. Zo zal dan De Boshoek toch te gronde gaan, ondanks het feit dat de gemeenteraad zich vrijwel unaniem voor behoud van deze instelling heeft uitgesproken. 

Arij Groenewegen, directeur van het Nationaal Jenevermuseum, zette nog eens uiteen wat de hem opgelegde korting van € 130.000,- euro betekende: voor educatieve projecten was geen ruimte meer. De collectie moest worden afgestoten en museummolen De Walvisch werd gesloten. Dit bracht een domino-effect te weeg, zo bleek uit de inbreng van twee andere insprekers. Hans van der Vlist van de molenstichting legde uit dat De Walvisch een aantal jaren terug na een ingrijpende verbouwing aan het Jenevermuseum was overgedragen als museummolen. Het was als zodanig de toegang tot alle Schiedamse molens, voegde hij daaraan toe. Bovendien was er het winkeltje gevestigd, waarin de producten van de Schiedamse molens worden verkocht. De voorgenomen sluiting hindert de molenstichting sterk in het bereiken van haar doelstellingen: liefde kweken voor de molens bij de Schiedamse bevolking, die tegenwoordig diverser is dan ooit. Ook zal het Jenevermuseum de huur opzeggen. Dat scheelt de molenstichting € 30.000,- per jaar aan inkomsten.

De vrijwilligers achter de fluisterboten hebben voor een ton bij De Walvisch een aanlegsteiger gebouwd, vertelde hun voorzitter Ad van Leeuwen. De boten verzorgen nu per week gemiddeld voor vijfhonderd mensen een rondvaart door Schiedam. Die zijn vaak eerst in de museummolen en het Jenevermuseum geweest. Tussendoor passeren zij het Coöperatiemuseum op de hoek van de Appelmarkt en de Lange Haven. Dat museum raakt zijn totale subsidie van € 15.000,- kwijt, meldde voorzitter Fred van Wieringen. Op een totale begroting van € 76.000,- was dat een hele hap. Voor behoorlijk onderhoud bleef dan geen geld meer over. Van Wieringen kon zich voorstellen hoe het pand jaren lang zou verkommeren tot er tenslotte een nagelstudio in zou komen. 

Verscheidene raadsleden hadden vragen voor de insprekers. Daaruit kwam het beeld naar voren dat de gevolgen van de bezuinigingen op de kleine culturele instellingen vaak in elkaar grepen. Die hadden daardoor met elkaar ernstige gevolgen voor de aantrekkelijkheid van de binnenstad als toeristische en culturele bestemming. 

In een vraag en antwoordspel met de raad toonde het college begrip voor de ontstane situatie. Niet dat het van zijn standpunten afweek. Wethouder Jarle Lourens benadrukte dat hij met zijn forse huren alleen maar het vastgoedbeleid van de gemeenteraad uitvoerde. Toch zegde hij toe dat de huur voor De Boshoek pas per 1 juli 2026 zou ingaan. Al had hij het bestuur al in mei laten weten hoe de vlag er bij hing. Dat gaf de vrijwilligers meer tijd om financiering te zoeken. En tegelijkertijd met deskundige - ook juridische - hulp iets te doen aan de hoogte van het bedrag.

Wethouder Frans Hamerslag van cultuur toverde ineens anderhalve ton uit zijn hoge hoed. De gemeente heeft van enkele culturele instellingen de aanvragen wel goedgekeurd, maar met de toevoeging dat de subsidiepot helaas leeg was, zodat er kortingen op hun aanvragen nodig zijn. Zij krijgen nu toch hun geld. Voor het Jenevermuseum betekent dat een korting op de aangevraagde subsidie van € 55,000,- in plaats van € 130.000,-. Groenewegen had tijdens zijn presentatie laten vallen dat een korting van € 40.000,- misschien wel te dragen was. Met het nieuwe bedrag moet hij nog steeds bezuinigen, maar lang zo erg niet als hij tijdens de bijeenkomst nog vreesde.

Instellingen waarvan de aanvragen negatief zijn beoordeeld, zoals het Coöperatiemuseum en de Historische Vereniging Schiedam, krijgen niets.

De publieke tribune was afgeladen. Laatkomers moesten de beraadslagingen op een groot scherm in een andere zaal volgen. Velen van hen gingen naar huis vol vragen over de toekomst van hun instelling. Ze blijven leven tussen hoop en vrees, want de raad kan nog verandering brengen in de toegekende bedragen.

Dezer dagen stuurt de gemeente de motivaties rond van de beoordelingen en wordt er meer duidelijk voor de instellingen, met de mogelijkheid om daarover in gesprek te gaan. Of dat tot andere beoordelingen zal leiden, is echter de vraag.