Rutte: veel Nederlanders worden ziek bij strategie 'maximaal controleren'

SCHIEDAM – De Nederlandse overheid kiest in de strijd tegen het Coronavirus voor een strategie van ‘maximaal controleren’. Dat stelde premier Mark Rutte zojuist in een televisietoespraak.

Dat betekent dat ‘een groot deel van de bevolking met het virus besmet zal raken', aldus de premier.

Het scenario van maximaal controleren leidt tot een beter beheerste spreiding van de ziekte als gevolg van het virus onder groepen die het minste risico lopen. Zodoende wil de overheid het vastlopen van de gezondheidszorg als gevolg van een hausse aan ernstig zieken voorkomen. “Als we zo de verspreiding van het virus kunnen sturen, zijn de gevolgen voor volksgezondheid uiteindelijk het meest beheersbaar.”

Rutte stelde dat Nederland en de rest van de wereld voor een enorme opgave staan. “Veel mensen zullen het gevoel herkennen dat we de laatste weken in een achtbaan zitten die steeds sneller lijkt te gaan rijden. Je vraagt je af: gebeurt dit echt, want de maatregelen die hier en elders worden getroffen, zijn ongekend voor landen in vredestijd.”

De premier sprak zich in zijn toespraak medelevend uit richting de mensen die al een geliefde of familielid moeten missen als gevolg van het virus. En: “Ieder die in het ziekenhuis ligt of thuis aan het herstellen is, wens ik veel beterschap en sterkte toe.” Nadrukkelijk richtte Rutte zich tot de ouderen, en de mensen met zwakke gezondheid. “Ik realiseer me dat u grote zorgen hebt. Het is onze absolute prioriteit om de risoco’s voor u zo klein mogelijk te maken.”

Iedere Nederland zit momenteel vol met vragen, aldus de premier. “Wat kan ik doen om mezelf en de mensen om me heen te beschermen? Hoe zit het met school en werk. Kan een kinderfeestje nog doorgaan, een familieweekend of een bruiloft? Hoe lang gaat dit eigenlijk allemaal duren?”

Rutte waarschuwde daarbij voor ongefundeerde meningen, die vandaag de dag snel geuit kunnen worden voor een groter bereik. “Maar ieder antwoord begint bij de kennis en ervaring van deskundigen. Hun advies is vanaf het begin leidend geweest bij alle maatregelen die in Nederland zijn getroffen.” Het is volgens de premier belangrijk dat we op dat kompas van wetenschappelijke kennis en betrouwbare feiten blijven varen. “Dat is de enige manier om de verdere stappen te kunnen blijven zetten die nodig zijn. Stappen die onvermijdelijk op ons afkomen.”

Voor wie nog mocht twijfelen over de ernst van het Coronavirus, was Rutte duidelijk. “De realiteit is dat het virus onder ons is en voorlopig ook onder ons zal blijven. Er is geen eenvoudige of snelle uitweg uit deze situatie. De realiteit is ook dat de komende tijd een groot deel van de Nederlandse bevolking met het virus besmet zal raken. Dat is wat de deskundigen ons nu vertellen.”

“In afwachting van een vaccin of medicijn kunnen we de verspreiding van het virus afremmen, en tegelijkertijd gecontroleerde groepsimmuniteit opbouwen.” Dat is immuniteit die wordt opgebouwd door ieder die ziek is geweest. Als dat voldoende mensen zijn kan het virus niet meer rondgaan en wordt de groep, de bevolking, immuun. “Hoe groter de groep die immuun is, hoe kleiner de kans voor het virus om over te springen op kwetsbare ouderen en mensen met een zwakke gezondheid.

Met groepsimmuniteit bouw je als het ware een beschermende muur om heen heen.” Dat is niet snel te regelen: de premier rekent op ‘maanden of zelfs langer’. “In die tijd moeten we mensen die een groter risico lopen zo veel mogelijk afschermen.”

Uit de drie mogelijke scenario’s – maximaal controleren, niets doen of het virus proberen te stoppen – kiest de regering voor het maximaal controleren. “Maximaal controleren betekent dat we met maatregelen de piek in het aantal besmettingen af proberen te vlakken en uitsmeren over een langere periode. Met deze aanpak, waarin de meeste mensen alleen lichte klachten zullen krijgen, bouwen we immuniteit op en zorgen we dat de zorg het aankan. Met als doel dat de verpleeghuizen, de thuiszorg, de ziekenhuizen en vooral de intensive care-afdelingen niet overbelast raken. Zodat er steeds voldoende capaciteit is om de mensen te helpen die het meest kwetsbaar zijn.”

Overbelast zou het zorgsysteem raken als het virus de vrije teugels zou worden gelaten. En het eindeloos proberen te stoppen van het virus betekent volgens Rutte dat ‘het land helemaal op slot gaat’. “Zo’n rigoureuze aanpak kan aantrekkelijk lijken. Dat wordt bepaald geen kwestie van dagen of weken. We zouden ons land feitelijk een jaar of langer moeten platleggen. Als het al zou lukken om mensen alleen met toestemming hun huis uit te laten komen, dan nog kan het virus meteen weer de kop opsteken als de maatregelen worden ingetrokken.”

Alle maatregelen die tot nu toe zijn afgekondigd, zijn volgens Rutte op het eerste scenario gericht. “Of er meer nodig is hangt af van de manier waarop het virus zich gaat gedragen. En van eventuele nieuwe wetenschappelijke inzichten, want het onderzoek staat niet stil.” Het kan daarbij zijn dat maatregelen versoepeld kunnen worden, aldus Rutte. “Het blijft zoeken naar de balans tussen maatregelen nemen die nodig zijn en het gewone leven zo veel mogelijk door laten gaan.”

Wat tegen het rigoureus platleggen van het land pleit, zijn volgens Rutte met name de economische gevolgen van de crisis. “Veel mensen maken zich zorgen over hun baan. Voor veel bedrijven, groot en klein, is dit een extreem moeilijke periode. Veel ondernemers staan ineens met de rug tegen de muur.” Rutte wil het bedrijfsleven ondubbelzinnig steunen. “Mijn boodschap aan de ondernemers van Nederland en hun werknemers is: het kabinet zal doen wat nodig is om u te steunen. We zetten alles op alles zodat bedrijven niet omvallen en dat mensen hun baan niet verliezen. Het zal hoe dan ook een moeilijke tijd worden, maar we laten u niet in de steek.”

De premier dankte in zijn toespraak de Nederlanders voor ‘alle hartverwarmende voorbeelden van onderlinge hulp en solidariteit’. “Het doet goed te merken dat we voor elkaar klaarstaan als de nood aan de man is. Blijf dat doen, blijf alert en volg de aanwijzingen op, ook als u sterk en gezond bent. In het belang van mensen die kwetsbaarder zijn.”

"Dit is een tijd waarin we elkaar moeten vinden, een tijd om het gezamenlijke belang boven het eigen belang te stellen. En een tijd om ruimte en vertrouwen te geven aan al die mensen die onder hectische omstandigheden dag en nacht bezig zijn om anderen te helpen. En het virus onder controle te houden.” Rutte bedankte deze mensen net name.

Hij sloot af met een oproep: “Bij alle onzekerheden is één ding volstrekt duidelijk: de opgave waar we voor staan is heel groot. We moeten dit echt met zeventien miljoen mensen doen. Samen komen we deze moeilijke periode te boven. Let een beetje op elkaar, ik reken op u.”