Wateroverlast: tot waar gaat ieders verantwoordelijkheid?

ACHTERGROND – Bewoners van de diepgelegen straten in Schiedam-Oost die keer op keer te maken hebben met wateroverlast, zeggen onaangenaam verrast te zijn door de aankondiging van de gemeente dat Schiedam de problemen heeft voorgelegd aan het Watertorenberaad. De gemeente is verrast dat de bewoners verrast zijn.

Uit de miscommunicatie blijkt een belangrijk verschil van inzicht over hoe bewoners en overheid met elkaar om horen te gaan, anno 2018 in een stad als Schiedam.

Het is een lastig dilemma: de woningen in de Villastraat, de Oostsingel en de Oosterstraat zijn veelal particulier eigendom. Ze verzakken. Wat moet je daar als lokale overheid mee, zo stelt een woordvoerder van de gemeente. Aan de ene kant heeft de gemeente zich volgens hem telkenmale bereid verklaard om in actie te komen – maar makkelijke oplossingen bestaan niet. Aan de andere kant zijn de mogelijkheden beperkt – hoe ver kun je gaan met het inzetten van collectieve middelen (belastinggeld) om particuliere huiseigenaren te ontlasten?

Vanuit de bereidwillige opstelling en instelling die de gemeente zich had voorgenomen, zagen ambtenaren kortgeleden mogelijkheden om iets te doen aan de situatie in oost. De problemen konden worden ingebracht in het zogenaamde Watertorenberaad, een samenwerkingsverband van bouwers, investeerders en gemeentelijke overheden, die gezamenlijk zoeken naar problemen die zich voordoen, met name in de gebiedsontwikkeling. “Met meer kennisdeling zou er veel efficiënter gewerkt kunnen worden”, aldus het beraad zelf, dat kennisdeling als belangrijkste doelstelling ziet. Logisch dat Schiedam hier kansen ziet.

Kennis is ook hard nodig om de problemen met het overtollige water in oost te lijf te gaan. Want momenteel ligt er geen plan waarmee de frequente vervanging van vloerbedekking en behang in oost snel tot het verleden behoort. De afgelopen jaren is er nagedacht over alerter optreden, het sneller inschakelen van het gemaal in de Marconistraat en het creëren van mogelijkheden om het water al dan niet tijdelijk te bergen. “Het idee is nu dat de straat bij grote stortregens wel blank mag komen te staan, maar dat de woningen droog blijven”, aldus de woordvoerder. Extra mogelijkheden om water bij dergelijke stortbuien tijdelijk op te slaan zijn nog geen garantie dat het waterniveau daadwerkelijk niet over de drempels komt. En er valt niet aan de indruk te ontkomen dat die extreme regenval als gevolg van klimaatverandering vaker voorkomt dan in het verleden.

Of het Watertorenberaad snel verandering in de situatie zal brengen is nog maar zeer de vraag. De gemeente ziet het als mogelijkheid, 'maar als je mij vraagt of de problemen nu binnen een jaar zijn opgelost, dan zeg ik nee', aldus de woordvoerder. Daarom koos de gemeente er ook voor om in eerste instantie geen melding te maken van de proef met het beraad, om geen valse hoop te wekken. Sommige bewoners blijken nu verbolgen dat ze hier niet over zijn geïnformeerd.

In september staat al langer een overleg gepland tussen een bewonersafvaardiging en gemeentevertegenwoordigers; daar zal het Watertorenberaad zeker aan de orde komen, aldus de woordvoerder. Maar ook daar zal onverlet de vraag blijven liggen: tot waar loopt de verantwoordelijkheid van een particulier voor zijn eigen woning, en waar moet de overheid namens ons allemaal inspringen? Om er voor te zorgen dat inwoners niet onrechtvaardig de dupe worden van de weergoden.