Follow the Money: jaarverslag BYD ondermaats

SCHIEDAM - Schiedam komt maar zelden in het nieuws als vestigingsplaats van de rijzende ster in onder de mondiale automakers. Dat is niet toevallig, want BYD, de Chinese auto- en bussenfabrikant waar het hier om gaat, loopt niet te koop met het feit dat zijn Europese hoofdkantoor in Schiedam gevestigd is. Nu valt de naam van Build Your Dreams en daarmee Schiedam in een verhaal van Follow the Money. Dat laat weinig heel van verantwoordelijkheid die het bedrijf neemt voor zijn financiële reilen en zeilen. "Het is bizar om te zien dat een onderneming met een omzet van honderden miljoenen, zijn financiële zaken zo slecht op orde heeft", zegt een financieel expert.

Dat is Marcel Pheijffer, accountancy-expert. Hij bestudeerde op verzoek van Follow the Money (FTM) het laatste jaarverslag van BYD.

Daar is op zich al iets raars mee aan de hand. Het gaat om het verslag over het boekjaar 2020. Dat had, zo stelt FTM, al jaren geleden gedeponeerd moeten zijn. Maar het is wel het laatste jaarverslag dat verschenen is.

Nu is dat verslag over 2020 - in juni - gedeponeerd, maar zonder de handtekening van accountant RSM. Die besloot geen 'goedkeurende verklaring' af te geven, toch het grote doel bij een accountantscontrole, maar 'een oordeelonthouding'.

Pheijffer is hoogleraar op Nyenrode. Hij zegt over het verslag van RSM. "Ik heb niet eerder een accountantsverklaring gezien waarin zoveel posten staan waarover geen voldoende en geschikte controle-informatie kon worden verkregen."

Volgens FTM is bij BYD sprake van 'een patroon van gesjoemel met cijfers'. De jaarcijfers van de Chinese autobouwer bieden onvoldoende verifieerbare gegevens over onder andere in- en verkopen, transacties tussen bedrijfsonderdelen, voorraden, omzet, debiteuren en crediteuren, de garantievoorziening en het resultaat na belastingen.

Pheijffer stelt dat net zo goed van een afkeurende accountantsverklaring kan worden gesproken en spreekt over 'een brevet van onvermogen van de leiding van de onderneming'. Hij noemt een en ander 'behoorlijk gênant', maar verwacht dat de onderneming zal overleven zolang de Chinese moedermaatschappij garant staat en bijspringt.

Dat de jaarcijfers over 2021 nog steeds niet zijn gedeponeerd is 'bizar', meent Pheijffer. "Het gaat hier om het Europese hoofdkantoor van een snelgroeiende onderneming in de mondiale automarkt. Daar mag je veel meer van verwachten dan BYD heeft laten zien. We hebben het hier wel over een onderneming met een omzet van honderden miljoenen."

Opvallend is ook dat BYD regelmatig van controlerend accountant wisselt. "Na KPMG, Mazars en PwC is RSM Netherlands Accountants het vierde accountantskantoor dat probeert chocola te maken van de cijfers die het van de directie van BYD Europe krijgt toegespeeld", aldus FTM. "BYD is er tot nog toe niet in geslaagd een goedgekeurde jaarrekening in te leveren."

Oud-rechter en Ondernemingskamervoorzitter Huub Willems benadrukt dat juist zo’n goedkeuring is bedoeld om het vertrouwen in het maatschappelijk verkeer te dienen, zo schrijft FTM. "Dat betekent dat bijvoorbeeld banken en leveranciers op de cijfers in de jaarrekening kunnen vertrouwen. Maar nu kan de accountant over die cijfers niet zeggen of die kloppen. Dan heeft de maatschappij aan deze jaarrekening dus helemaal niks."

Ondertussen groeit BYD hard als bouwer van elektrische auto's. In 2024 haalde het Chinese merk wereldwijd Tesla in als grootste fabrikant van EV's en dit voorjaar verkocht BYD ook in Europa voor het eerst meer EV’s dan de Amerikaanse concurrent. Maar volgens critici krijgt BYD nog miljarden aan Chinese staatssteun en heeft het bedrijf veel meer schulden dan het zelf rapporteert.

FTM haalt een econoom uit China aan die stelt dat BYD leveranciers gemiddeld pas na 275 dagen betaalt. "Een langere termijn kan duiden op financiële problemen", aldus FTM. "Dat die er zijn, blijkt volgens de econoom uit het feit dat elke door BYD gemaakte stekkerauto zeventig dollar duurder is dan de verkoopprijs. Simpel gezegd: op iedere auto maakt BYD verlies."

Volgens de onderzoeksjournalisten verschijnen over BYD 'inmiddels haast net zo veel negatieve berichten als over concurrent Tesla'. Follow the Money heeft BYD Europe meermaals om commentaar gevraagd, maar het bedrijf heeft daarop niet gereageerd. Schiedam24 heeft eenzelfde ervaring van onbereikbaarheid van het bedrijf, over lange tijd.

De cijfers zoals gepubliceerd tonen overigens een omzetstijging van 233 miljoen euro naar 553 miljoen, en een winstgroei van 1,3 miljoen naar 6,2 miljoen euro.

Het hele artikel van Follow the Money is hier te vinden.