Archief verzamelt getuigenissen dwangarbeiders en de razzia
- Redactie
- 16-01-2025
- Onderwijs

Mannen liggen in bed in barak 3 Arbeitslager nr, 11 Gross Hesepe Kreis Meppen, Emsland, Duitsland. Mei 1944 - mei 1945, tekening wellicht van Nico Homburg, coll. Gemeentearchief Schiedam
SCHIEDAM - Dagboeken, brieven, verslagen, foto's, tekeningen en meer van mannen die op 10 november 1944 bij de razzia uit Schiedam werden weggevoerd, zijn voortaan te vinden op de webstek van het Schiedamse gemeentearchief.
Ze zijn het resultaat van anderhalf jaar onderzoek door de medewerkers van Gemeentearchief Schiedam. De verhalen op de site belichten de reizen die de mannen moesten doorstaan, het verblijf op de verschillende plekken in Duitsland, en hoe het de achtergebleven echtgenotes en kinderen verging. Ook wordt aandacht gegeven aan hoe de dwangarbeiders na de Duitse overgave terug naar huis kwamen. Bovendien zijn er op de internetpagina tips te vinden hoe men zelf verder onderzoek kan doen. Het adres: schiedam.nl/razzia.
De razzia heeft veel weerslag gehad op de Schiedamse samenleving, zo stelt het archief. "Moeders moesten toezien hoe hun zonen met alleen wat eten en een deken buiten in de rij mannen moesten aansluiten, vaders moesten afscheid nemen van hun vrouw en kinderen om met een koffer of rugzak naar Duitsland te worden afgevoerd. Dit emotionele afscheid had een ook financiële kant, de achterblijvers moesten verder zonder kostwinner. Natuurlijk was er ook veel onzekerheid waar de mannen zouden terechtkomen en hoe gevaarlijk het daar zou zijn. Dwangarbeiders die in de industrie moesten werken konden immers te maken krijgen met geallieerde bombardementen. "
Schiedam24 schreef eerder uitgebreid over de razzia van 10 november 1944 aan de hand van de tekeningen van Fenneke Hordijk, 'Het verhaal van mijn vader'.