Kunst Werkt komt met vier projecten voor feestjaar 2025

Overleg op het programmabureau; foto: Kunst Werkt

SCHIEDAM - Kunst Werkt heeft een subsidie van 35.000 euro toegewezen gekregen voor de uitvoering van vier projecten voor de viering van het 750-jarig bestaan van Schiedam. Deze projecten zijn 'Feestbeest: Walvis', 'Wedergeboorte', 'The Future is Now' en 'Social Glue Collage Festival', en vinden plaats tussen 6 maart en 5 oktober 2025. 

De projecten hebben alle vier een tentoonstelling bij Kunst Werkt in het Art Centre Schiedam als uitvalsbasis, aangevuld met uiteenlopende activiteiten en evenementen. Ze staan onder leiding van een professionele kunstenaar die deelnemer van Kunst Werkt is. Alle tentoonstellingen, activiteiten en evenementen van ‘Kunst Werkt viert de toekomst in Schiedam’ zijn voor iedereen toegankelijk. Kort samengevat komt er in feestjaar 2025 achtereenvolgens een enorme stalen walvis naar Schiedam, wordt het belang van migranten voor de stad Schiedam belicht, wordt de toekomstige rol voor Schiedam van Planeet Enzon onderzocht en is er een festival waarbij ‘sociale lijm’ zowel letterlijk als figuurlijk wordt ingezet voor de verbinding tussen Schiedammers.

Kunst Werkt is sinds ruim dertig jaar een drijvende kracht achter de kunst- en cultuurbeleving in Schiedam. Momenteel zijn zestig kunstenaars als deelnemer aangesloten bij de stichting. Kunst Werkt is gevestigd in het Art Centre Schiedam in het voormalige postkantoor aan de Lange Nieuwstraat. Jaarlijks organiseren deelnemende kunstenaars meer dan tien tentoonstellingen. Rond elke tentoonstelling worden gerelateerde activiteiten gehouden. Voor 2025 staan in totaal dertien tentoonstellingen geprogrammeerd. 

Van deze dertien tentoonstellingen staan er dus vier in het teken van Schiedam750: 
‘Feestbeest: Walvis’, 6 maart tot en met 30 maart 2025, curator Yvon Koopman.
‘Wedergeboorte’, 1 mei tot en met 25 mei 2025, curator Zhanhong Liao.
‘The Future is Now’, 26 juni tot en met 20 juli 2025, curator Evelien de Jong.
‘Social Glue Collage Festival’, 4 september tot en met 5 oktober 2025, curator Nancy Hoogstad.


Feestbeest: Walvis
‘Feestbeest: Walvis’ is het vervolg van de tentoonstelling Beest die in 2023 plaatsvond bij Kunst Werkt. Nu ligt het accent op de walvis, welk dier een rol speelt in de geschiedenis van Schiedam. Schepen uit Schiedam gingen op walvisvaart. 'The Whale', een veertien meter lang, vier meter hoog en circa 5000 kilogram zwaar door Atelier Van Lieshout (Rotterdam) gemaakt beeld van cortenstaal, komt naar Schiedam. Het beeld wordt, als onderdeel van de officiële opening van de tentoonstelling bij Kunst Werkt, op 14 maart in De Plantage geplaatst. De walvis blijft daar tot in september 2025.

In de tentoonstelling interpreteren kunstenaars het thema ‘Feestbeest’ in relatie tot het Schiedamse jubileumjaar. Kunstenaars zijn onder anderen Margriet van Breevoort, Aldo Hoeben, Amerenske Koopman, Yvon Koopman, Albert Kramer, Joep van Lieshout, Rob van der Ven en Diet Wiegman. Er is een randprogrammering van onder meer lezingen (bijvoorbeeld over ‘Jonas en de walvis’) en workshops (onder meer piñata’s ofwel poppen van papier-maché maken door kinderen; percussie door kinderen op ‘The Whale’).



Het project ‘Wedergeboorte’ wil de unieke verhalen van zowel nieuwkomers als gevestigde inwoners van Schiedam belichten. Het richt zich op de thema's migratie, integratie en de voortdurende evolutie van de stad. Door middel van kunstzinnige expressie wil de in China geboren Zhanhong Liao een platform creëren voor dialoog en begrip tussen verschillende culturele groepen. Haar persoonlijke ervaringen als migrant hebben haar geïnspireerd tot het project ‘Wedergeboorte’. Ook drie andere Kunst Werkt-deelnemers met roots in andere landen gaan meewerken aan het project: Michalina Malolepsza, Natalia Olhova en Stephen Blayds.

Liao werkt voor dit project samen met scholieren van de Internationale VOS (een Schiedamse school voor kinderen die vanuit het buitenland in Nederland zijn komen wonen), lokale buurthuizen en diverse gemeenschapsgroepen. De workshops en evenementen vinden plaats op de Internationale VOS, in buurthuizen (waaronder Inloophuis De Wissel) en openbare ruimtes in Schiedam. Liao gaat samen met deze bezoekers maskers maken. 

Liao nodigt Schiedammers, met name jonge migranten, uit om in buurthuizen hun verhalen met haar te komen delen. Vervolgens koppelt zij scholieren van de Internationale VOS aan de Schiedammers die hun verhaal hebben verteld. Samen met de scholieren gaat Liao de verhalen vertalen naar kunstzinnige uitingen, waarvan een selectie wordt getoond in de tentoonstelling in Art Centre Schiedam. Tijdens de officiële opening van de tentoonstelling op 4 mei is er een performance waarbij maskers gedragen worden die eerder zijn gemaakt bij de buurthuizen. Deze verschillende ‘gezichten’ vertegenwoordigen de diversiteit van de Schiedamse samenleving.

Evelien de Jong is al een aantal jaren bezig met haar grote futuristische project ‘Planeet Enzon’. Hierin is ‘The Future is Now’ een nieuw hoofdstuk, waarin zij de relatie onderzoekt tussen verleden, heden en toekomst van Schiedam door middel van een futuristische kunstinstallatie en een reeks multidisciplinaire evenementen. Ze wil mensen uitdagen om na te denken over de toekomst en de relatie tussen mens en technologie. Zijn mensen bang voor de toekomst? Of willen ze juist enthousiast aan de slag om in de toekomst bijvoorbeeld gezond te kunnen blijven leven? 

Het project ‘The Future is Now’ bestaat uit een tentoonstelling bij Kunst Werkt met futuristische kunstwerken van Evelien de Jong, aangevuld met muziek- en geluidperformances, een ‘Space Dance Happening’, ‘Space Yoga’, lezingen, workshops en andere interactieve activiteiten. Deze zijn interessant voor iedereen, en ook zeker leuk voor kinderen. Er is een tekenwedstrijd voor alle leeftijden. Waarbij prijzen te winnen zijn in drie leeftijdscategorieën (tot 12 jaar, van 12 tot 21 jaar en vanaf 21 jaar). De voor de tekenwedstrijd ingeleverde kunstwerken zijn tijdens de expositie te zien bij KunstWerkt. 

Kortom 'The Future is Now' spreekt de zintuigen aan. Evelien de Jong neemt je mee in een kunst avontuur. Het wordt een expositie waar je kan kijken, luisteren, leren en bewegen om zodoende te worden meegenomen naar een andere dimensie. 

Nancy Hoogstad organiseerde in 2023 bij Kunst Werkt samen met Ro-Nalt Schrauwen het Collage Festival B/NL. Hieraan namen veertig hedendaagse kunstenaars deel, waaronder achttien collagisten uit België en 22 uit Nederland. In 2025 komt er met het ‘Social Glue Collage Festival’ een vervolg, maar nu als een internationaal evenement dat geheel in het teken staat van het jubileumjaar van Schiedam en dat de verbindende kracht van kunst wil benadrukken. Ditmaal wordt samengewerkt met The Collage Club, een internationaal collectief van 45 vaste collagisten van over de hele wereld. Voor de organisatie van het Social Glue Collage festival werkt Nancy samen met beeldend kunstenaar Juliette Pestel.

 Het collagefestival omvat een tentoonstelling met werk van 48 kunstenaars uit binnen- en buitenland, diverse activiteiten zoals workshops, lezingen, Meet & Greet voor kunstenaars,  materialenmarkt en rondleidingen door Schiedam. 

De deelnemende kunstenaars hebben allen eenzelfde Schiedams pakket met basismateriaal toegezonden gekregen: materialen afkomstig uit of over Schiedam; foto’s, ansichtkaarten, etiketten van jeneverflessen, meelzakken, suikerzakjes, (oude)tijdschriften, posters e.d. Hergebruik is tijdens dit festival één van de speerpunten. Deze materialen werden o.a. verkregen via het Nationaal Jenevermuseum, de Molenstichting, het I-Punt, kringloopwinkels en fotograaf Eric van Straaten. 

Schiedam is ook buiten de landsgrenzen bekend onder meer om de jeneverproductie, de molens, de historische binnenstad met de havens, de scheepswerven en de Korenbeurs. De kunstenaars krijgen de opdracht om in hun analoge collages Schiedam als uitgangspunt te nemen en het verleden, heden en de toekomst van de jarige stad te onderzoeken. 

Tijdens het festival zijn analoge collages en stop motion video's van (collage)kunstenaars van Kunst Werkt en van The Collage Club te zien. De tentoonstellingen en de activiteiten vinden onder meer plaats in de expositieruimte van Kunst Werkt, bij Stichting Schiedam Partners / I-Punt de Waag en het Jenevermuseum. Op de laatste dag vindt er een veiling plaats bij Kunst Werkt voor het goede doel (waaronder Voedselbank, Vluchtelingenwerk, Daklozenopvang en Kunst Werkt). Veel Collage Club leden hebben aangegeven dat hun werk geveild mag worden als het tijdens de tentoonstelling niet verkocht is. 


Verbinding is bij dit festival een leidend thema, zowel letterlijk als figuurlijk. Zo wil het festival de lokale en internationale kunstgemeenschap verbinden, de collagekunst promoten, een ontmoetingsplek plek zijn voor Schiedammers en een feestelijke bijdrage leveren aan het 750-jarig jubileum van Schiedam.