Oordoppen een geliefd kerstcadeautje

Foto: Bart Bos

COLUMN - Ik ben geen ‘politiek dier’, en vaak doorgrond ik als laatste de roddels en gevoeligheden waarvoor - helaas - ook mijn vriendenkring niet immuun is. Maar wat ze nu in Den Haag weer hebben bedacht…? De zin ontgaat me volledig.

Er komen meer asielzoekers naar ons land dan ons lief is. Nou ja, het zullen er een dikke vijftigduizend dit jaar zijn en dat klinkt mij nog niet onthutsend in de oren. Maar we kunnen die mensen, door lange procedures (personeelsgebrek!) en een tekort aan woningen, niet goed ontvangen. En dus vrezen we voor onze goede naam en ons geweten, want mensen in de kou op de stoep in Ter Apel laten liggen, dat gaat toch bijna iedereen te ver.

En dus meerde er aan de Buitenhaven opnieuw een riviercruiseschip af, om enkele tientallen asielzoekers en statushouders, dus mensen die door de procedure zijn en mogen blijven, onderdak te bieden. Het Schiedamse stadsbestuur ging in op de klemmende oproepen van Den Haag, naar ik begrijp met staatssecretaris Eric van der Burg voorop. ‘Help ons, we kunnen die mensen niet kwijt’.

Nu blijken er eigenlijk altijd al gemeentebesturen die bevattelijk zijn voor deze oproepen, de een wat sneller reagerend dan de ander, maar toch, en bestuurders die zich zoveel mogelijk Oost-Indisch doof houden. Wat niet hoort, wat niet deert, en er zijn altijd wel goedaardige collega’s elders die zich wel verantwoordelijk voelen en hun vinger opsteken. 

Nou, of het de grotere vraag is, of dat wethouders nog betere oordoppen hebben weten te vinden, ik weet het niet, maar het aantal vingersopstekers is niet meer genoeg om de mensen die onderdak nodig hebben een plekje te geven. Dus heeft de regering de Spreidingswet bedacht. Gewoon: naar rato van ’t aantal inwoners ga je als gemeente mensen onderbrengen op plekken die je daarvoor creëert. Niet echt rocket-science toch?

Tweede Kamer steunde het plan, begin oktober ging het parlement akkoord, nu ligt het bij de Eerste Kamer, die alle wetten nog eens met wat rust moet nakijken, of er zorgvuldig is gewerkt en met niets vergeten is. Het duurt even, maar goed.

En nu bedenkt mevrouw Dilan van de VVD dat ze bij haar achterban misschien toch niet zo’n goed figuur slaat met die wet. Dus zegt Yesilgöz nu als VVD-fractieleidster dat de Eerste Kamer nog maar eens heel goed moet nadenken of het de Spreidingswet steunt. Terwijl ze als minister van Justitie haar staatssecretaris Van der Burg ziet spartelen om plekken te regelen. Politiek vandalisme noemde iemand het in de kamer al. Opportunistisch ‘ik-doe-toch-lekker-alleen-mijn-eigen-zingedrag’ zou ik het noemen. 

Komt de Spreidingswet er niet, dan blijft het emmeren. Komt er misschien weer een tweede bootje in de Buitenhaven bij. Terecht probeert Schiedam wel te doen wat moet. Maar iets zegt me dat andere gemeenten op wonderbaarlijke manier ineens het kerstverhaal gaan naspelen: geen plek in de herberg. Ik pak er een lijstje bij van de Zuid-Hollandse gemeenten en het aantal echte huisvestingsplekken zij hebben weten te realiseren voor statushouders. Van juli tot en met oktober waren dat er in Schiedam 61 - en het moeten er 143 worden, zo besliste het rijk, ook weer afhankelijk van de grootte van de gemeente. In de gemeente Albrandswaard werden in die vier maanden welgeteld twintig statushouders ondergebracht; in Barendrecht zeventien, op Goeree-Overflakkee dertig, in Hardinxveld-Giessendam acht, in Lansingerland 31, in Lisse zeventien, in Oegstgeest zestien, in Wassenaar twintig. Goed, het zijn allemaal kleinere gemeenten dan Schiedam, met een kleinere taakstelling. Maar iets zegt me dat het met het opnemen van asielzoekers zonder Spreidingswet hetzelfde zal gaan: dat de ‘lasten’ ongelijk verdeeld worden. En dat oordoppen een veelgevraagd kerstcadeautje zullen zijn, en blijven.

Wat is niet begrijp: waarom de vier partijen die het plan van VVD-fractieleidster Yesilgöz steunen, tegen eerlijk delen zijn? Of is dat het precies: zijn deze partijen tegen eerlijk delen, en hechten ze meer aan het recht van de sterksten?