Tijd voor een nieuwe generatie?

COLUMN - Ze zeiden het van de week allemaal: Pieter Heerma, Marnix van Rij, Edith Schippers, Carola Schouten en ook een politicus die zichzelf tot die nieuwe generatie rekent, Rob Jetten: “Het is tijd voor een nieuwe generatie.” De ‘oude’ politici stoppen met hun werk. Ze gaan andere dingen doen, om plaats te maken voor… juist, een nieuwe generatie.

Maar, zo bedacht ik me: wat is dat voor tekst, wat betekent dat? Dat de ‘oude generatie’ heeft bewezen het niet te kunnen? En dat de nieuwe generatie gaat doen waar hun voorgangers niet in slaagden? Ik mag het hopen, maar ik geloof het eerlijk gezegd niet zo. 

Want die ‘oude generatie’ was ook ooit jong, nog niet zo lang geleden. Schouten en Heerma zijn 45. Zij stapten ook de politiek in met oprechte idealen, neem ik zo maar aan, zeker als ik beiden even voor ogen neem. Als de tijd is aangebroken voor een nieuwe generatie, mag ik hopen dat die net zo bevlogen als zij de politieke ring instapt om Nederland en de wereld een beetje beter te maken. Maar garanties dat dat gaat lukken…?

Als mij één ding duidelijk is geworden de afgelopen jaren, dan is het dat dat niet lukt door je hard te maken voor een deelbelang. Zeg het belang van alle jonge mensen, wat dat dan ook zijn. Onder de dertig? Kansloos. Niet alleen om de cynische reden dat er nu eenmaal meer stemgerechtigden boven de 65 in Nederland zijn dan onder de dertig. Maar vooral omdat een ding de afgelopen jaren toch wel heel duidelijk is geworden ons land: alleen als we het eens zijn over zaken, kunnen ze echt gerealiseerd worden. Geen partij die zijn politieke stokpaardjes er doorheen kan drukken, zelfs de VVD moest inbinden met de hypotheekrenteaftrek en we rijden nu toch echt honderd op de snelweg. In coalitieland Nederland moet het gezond verstand en het oog voor de belangen van de andere het doen, want zonder dat komen we tot niks.

Er is nog een andere reden waarom ik me afvraag waarom de jonge generatie het moet doen. En dat is: wat doen we dan met de oudjes? Is levenservaring dan waardeloos? Verdienen mensen die zich tientallen jaren voor een zaak, een goede zaak, hebben ingespannen dan zo weinig respect? Denk aan de welvaart die is opgebouwd, materieel maar ook waar het gaat om een geordende maatschappij waar heel veel ‘vanzelf’ goed lijkt te gaan. Maar denk ook aan veranderingen die de oudere generatie heeft mogelijk gemaakt: meer je eigen keuzes mogen maken, een omslag op het gebied van energie en duurzaamheid, het opnemen - ok, het kan beter, maar toch - van heel veel mensen van buiten onze grenzen, uit andere culturen, die zich over het algemeen prima redden in ons land. Denk aan de kunst, de literatuur, de sport, de verenigingen en stichtingen en instanties op allerlei terrein die de samenleving draaiend houden, en vaak nog wel meer dan dat: die zorgen voor overleg en plezier, en expressie en geluk. 

Ik ben zelf net over de helft, denk ik, maar ben dankbaar voor wat mijn moeder en vader en al die anderen hebben gedaan. Gaan we die ouwetjes - en de mensen van mijn leeftijd - gewoon wegzetten, achter de geraniums, of achter het behang. Nee toch zeker? Respect past, niet het afschrijven van mensen, als passé. Er is geen enkele reden om alles wat iets ouder is dan frivool jong, onbezonnen en misschien ook onervaren maar vol met ideeën over hoe het wel en niet moet, weg te zetten als tweederangs. Of derderangs. Nokken maar Bruce Springsteen en Mike Jagger, jullie tijd zit erop!

Eerlijk gezegd lijkt het mij heel normaal dat je als minister-president van dit land je sporen verdiend moet hebben, door schade en schande wellicht wijs bent geworden, dat je iets gezien hebt van de wereld en de mensen, en wellicht ook wat geduldiger en milder bent geworden, om het leven met een zekere gratie en geluk door te komen. Volgens mij is dat iets dat je geleerd moet hebben, door meters te maken.

Maar misschien heb ik het mis, en is het tijd voor een nieuwe generatie…