Bouwers moeten voortaan zelf inspraak organiseren

Bij bouwprojecten moet voortaan de inspraak door de bouwer worden georganiseerd: foto: Ted Konings

SCHIEDAM – Bouwers en projectontwikkelaars moeten voortaan zelf de inspraak organiseren, als zij in Schiedam een project willen uitvoeren. Zij moeten over het verloop rapporteren aan het gemeentebestuur. Dat is het gevolg van een motie die in juli 2023 door de gemeenteraad werd aangenomen.

Bij een vergunningaanvraag moet al zijn aangegeven hoe belanghebbenden bij de aanvraag betrokken zijn geweest.

In de motie ‘Lessen trekken uit participatie bij bestemmingsplanwijzigingen’ sprak de raad uit dat betrokken omwonenden goede verwachtingen moeten hebben dat er met hun belangen goed wordt omgegaan. De raad wilde ook dat woningzoekenden beter gehoord worden. De motie, op initiatief van Koen van Baekel (D66) en mede ingediend door de PvdA, Groen Links, Progressief Schiedam, het AOV, Alles voor Schiedam, het CDA en Lokaal Onafhankelijk Schiedam, kreeg de grootst mogelijke meerderheid van de gemeenteraad achter zich; alleen Yorick Haan van Groen Links onthield zich van stemming.

Belanghebbenden moeten betere verwachtingen kunnen hebben dat er iets met hun inbreng gedaan wordt. De gemeente Schiedam heeft zelf wel een participatiebeleid, maar onvoldoende was geregeld hoe de participatie moet zijn bij ruimtelijke ontwikkelingen. Bij de uitwerking van de motie hebben burgemeester en wethouders gekozen voor een verplichting van initiatiefnemers om belanghebbenden de mogelijkheid tot participatie te bieden. In een participatieverslag moeten zij verantwoorden hoe er met de inspraak is omgegaan, wat de inbreng van betrokkenen was en hoe de initiatiefnemer ermee omgegaan is. Het gaat hierbij niet alleen om projectontwikkelaars en aannemers die grote bouwplannen hebben, maar ook om particulieren die bijvoorbeeld een dakkapel willen plaatsen; ook zij moeten hun buren inspraak geven en aantonen hoe daarmee rekening is gehouden. De gemeente Schiedam ziet ervan af om voor te schrijven in welke vorm zo’n participatieverslag moet worden gegoten.

Met de nadere regels voor participatie bij ruimtelijke ontwikkelingen speelt het college van B&W in op wat er in de Omgevingswet over zal staan. Voor bouwplannen is een omgevingsvergunning vereist.

Initiatiefnemers van een bouwplan hebben wel enige speling. Zij mogen belanghebbenden en woningzoekenden zelf aangeven wat de reikwijdte van de participatie en het doel ervan is. In theorie zou een bouwer dus ook kunnen aangeven dat er niet veel aan te wijzigen valt. Maar dat moet hij dan in een participatieverslag verantwoorden. Er moet in staan wat de verkregen inzichten en uitkomsten waren en het moet gemotiveerd worden hoe ermee omgegaan is en tot welke aanpassingen het in het bouwplan heeft geleid – en ook waarom dat eventueel niet gebeurd is.

Daarnaast dient het een overzicht te bevatten van de participatiemomenten, de onderwerpen waarover participatie heeft kunnen plaatsvinden en eventuele andere inzichten die in het kader van de participatie naar voren zijn gebracht.

Het gemeentebestuur geeft wel een duidelijke wens mee: “Belanghebbenden wordt de ruimte geboden hun mening te geven over de plannen en waar mogelijk worden de plannen aangepast aan de reacties uit de omgeving, mits dit geen afbreuk doet aan de hoofdgedachte van de ruimtelijke ontwikkeling.”

In de nadere regels over participatie is opgenomen dat het ook de overheid zelf kan zijn die van de participatie gebruikmaakt, bijvoorbeeld wanneer een bouwplan in strijd is met het omgevingsplan.