Bergmann in gesprek met jongeren die over schreef gingen

Burgemeester, wethouder, politiechef en officier van justitie over hun aanpak van de jeugdcriminaliteit in Schiedam

SCHIEDAM - In gesprek met de burgemeester. Nooit een straf. Maar stel je eens voor: je bent zestien, bent de afgelopen maanden in aanraking gekomen met de politie, en je kreeg een brief met gemeentelogo en ondertekend door de burgemeester, om samen met je ouder(s) naar het stadskantoor te komen. Kamer 1.29. Zeven uur ’s avonds. Of acht uur. 

Burgemeester Harald Bergmann presenteerde vandaag het Actieplan Jeugd & Veiligheid, waarnaar de stad inclusief de lokale politiek al uitkijkt sinds de criminaliteit van jonge Schiedammers afgelopen winter en voorjaar ongewenste vormen aannam. Samen met wethouder Cemil Kahramanoglu presenteerde hij de bevindingen aan de pers. Maar niet nadat hij de afgelopen weken de daad al bij het woord had gevoegd, door in gesprek te gaan met tot dusver elf jonge Schiedammers die ‘te regelmatig in contact zijn gekomen met de politie’. Inclusief hun ouder(s) of verzorger(s). Actie!

Dan ging het niet, aldus Bergmann zelf, direct over de daden, misdaden en de consequenties daarvan. Wel om de achtergronden, het waarom. “Besef je wel wat je doet?” Maar ook: “Wat wil je worden?” Bij het gesprek ook vertegenwoordigers van politie en jeugdzorg, met name van Yets en Gro-up. “De een kwam door de vooringang, de achter door de achteringang, want we wilden niet dat de jongeren elkaar tegenkwamen.” Er werd geen gespreksverslag gemaakt, geen foto’s of selfies. Wat niet betekent dat de jongeren er zelf niet over naar buiten traden, bijvoorbeeld via sociale media. De elf waren allemaal jongens.

Twintig hadden van de burgemeester een brief ontvangen om naar de Emmastraat te komen. Sommigen zaten ‘in detentie’ of waren anderszins niet in staat naar het stadskantoor te komen. “Maar dat gaat nog gebeuren”, aldus Bergmann.

De twintig vormden een eerste groep, die recent over de schreef ging. Ze was deel van een groep van 68 jonge Schiedammers, tussen de dertien en 27 jaar die was ‘uitgefilterd’ omdat ze zich bezighouden met ongeoorloofde zaken, ‘of daar tegenaan hangen’. Die 68 zijn weer onderdeel van een groep van achthonderd jongeren in de stad die tot de risicogroep te rekenen zijn die kan vervallen in crimineel gedrag. Omdat ze opgroeien in een criminele omgeving, verzuimen op school, arm zijn of (psychische) problemen hebben. Klinkt als een grote groep, maar Bergmann relativeert als hij stelt dat er in Schiedam 22.000 jongeren tussen de dertien en 27 zijn.

Terug naar de gesprekken, in de afgelopen weken. Die hadden tot doel om ‘de negatieve spiraal om te buigen naar een positieve’. “Want deze jongeren zijn het investeren waard”, aldus Bergmann. “Een op een komt er best veel uit.” Goed gebekt, zo kun je sommigen wel noemen. Anderen minder. Zoals er toch al een flink verschil tussen de jongeren is, qua gezinssituatie, schoolprestaties - ‘alhoewel sommigen goed kunnen leren maar toch langzaam zakken in schoolniveau’. “Ze lijken niet te beseffen waar ze zich mee inlaten.” 

De inzet van de gesprekken was niet zozeer correctief, maar inlevend. “Hoe kun je zaken omdraaien?” Ook voor ouders belangrijk, want die hebben soms geen idee waar hun kinderen zich mee bezighouden, met wie ze zich inlaten. “Wat doet het met je, als je ouders zich zorgen om je maken?”, was volgens Bergmann ook zo’n vraag die een gesprek opent en kan leiden tot stappen in de goede richting. 

Zoals gezegd, de gesprekken hadden niet zozeer tot doel om tot vervolgafspraken te leiden - maar dat gebeurde wel, zo zag de burgemeester, met name door de jongerenwerkers aan tafel. Toch liet Bergmann wel doorschemeren dat ‘dit het laatste gesprek’ zou zijn. Als jongeren vaker over de schreef gaan, kan Bergmann een dwangsom opleggen die betekent dat ouders na een volgende overtreding of misdaad 2500 euro van hun rekening afgeschreven zien.

Het Actieplan Jeugd & Veiligheid moet een eind maken aan het geweld dat zich onder Schiedamse jongeren afgelopen jaar zorgelijk veel voordeed. Zie ook dit artikel.