Dat werd tijd ook, dat serieus tellen van daklozen

COLUMN - De gemeente Schiedam gaat net als Vlaardingen en Maassluis de daklozen tellen. Daarover bestaan namelijk geen betrouwbare gegevens. Mensen van boven de 65 worden om onnaspeurlijke redenen niet meegerekend. Het is ook onduidelijk wie noodgedwongen logeert in tuinhuisjes en bij kennissen. Evenmin weten de autoriteiten hoeveel kinderen rondzwerven. 

Tot nog toe was het om even onnaspeurlijke redenen onmogelijk een correcte indruk te krijgen van het aantal mensen zonder huis. Dat is eigenlijk vreemd, want je moet niet denken dat daklozen zomaar vrij rond kunnen reizen, tenminste niet als ze gebruik willen maken van nachtopvang en andere diensten waarvan overheden denken dat het faciliteiten zijn. Daarvoor heb je een band met een gemeente nodig. Ook loop je nog steeds de kans beboet te worden voor slapen op straat, vooral in de gemeente Vlaardingen, zoals onlangs nog bleek. Vervolgen, opjagen en in dezelfde omgeving vasthouden, dat lukt dus prima, tellen tot nog toe niet.

Maar nu is er een nieuwe manier, ontwikkeld door de Hogeschool Utrecht en het Kansfonds. Dit heet de Ethostelling. Naar aanleiding hiervan zegt de Vlaardingse wethouder Proos: "We hebben kleine en grote stappen gezet om onze dak- en thuisloze mensen te helpen, faciliteren en begeleiden. Dat zien we door verschillende initiatieven in de steden. Dat we door deze Ethostelling nog meer handvatten krijgen juich ik alleen maar toe.''

Het probleem van daklozen is dat zij geen onderdak hebben. Dat zegt de naam. Nederland is zo opgebouwd dat je zonder vaste woonplek en adres niets voor elkaar krijgt. De staat helpt je niet. De staat valt je lastig en jaagt je op. De staat heeft mensen in dienst om jou te vertellen dat je zelfredzaam bent. Dat is de kern van het probleem. Daklozen moeten wonen. Zolang je dat niet voor elkaar krijgt maar wel hele slaapzalen apart houdt die alleen worden geopend als de temperatuur beneden een bepaalde graad daalt, lever je nauwelijks een positieve bijdrage. Volgens mij moet je als dakloze ouder trouwens oppassen dat de staat je kinderen niet naar pleegouders stuurt als ambtenaren zicht krijgen op hun bestaan.

Zestig jaar geleden had je in Schiedam één zwerver. Dat was Frans. Hij droeg vuile kleren en had een slordige grijze baard. Contact met anderen meed hij over het algemeen. Er gingen allerlei verhalen over hem rond, bijvoorbeeld dat hij letterlijk de weg was kwijt geraakt nadat zijn vrouw en twee kinderen bij een ongeluk waren omgekomen. Een keer per jaar kreeg de sociale dienst Frans te pakken. Dan zorgden de ambtenaren dat hij een bad nam en naar de barbier ging. Ook boden ze hem een huisje onder de huurwaarde aan. Dat waren woninkjes, zo slecht, dat ze voor heel kleine bedragen werden verhuurd. 'Huisjes onder de huurwaarde' waren een uitkomst voor jongeren die het thuis niet meer uit konden houden. Tegenwoordig laat men zulke woninkjes leeg staan of men sluit ze met metalen platen af, zoals je nu rond de Mgr. Nolenslaan ziet. Frans wilde zo´n huisje onder de huurwaarde niet en in arren moede liet men hem dan maar weer een jaar met rust.

Zo ging het een halve eeuw geleden. 

Nu lopen de zaken anders.