De ketels van Herman Jansen

COLUMN - Herman Jansen heeft twee nauwelijks gebruikte distilleerketels voor het maken van whiskey verkocht. Het was spectaculair te zien hoe de gevaartes met een hoogwerker over het gebouw van Notaris gehesen werden, om vervolgens op een zware truck hun weg te vinden naar een nieuwe bestemming, een whiskeystokerij in Rotterdam. Die is in 2015 aan de Overschiese Kleiweg opgezet door Maria Neves en Paul den Dulk. Vandaar de naam.

Dit jaar verhuizen ze met hun tweepersoonsbedrijf naar een grotere locatie in Charlois. Paul leerde het distillateursvak in het Jenevermuseum. De merknaam is Cley en ze werken geheel biologisch. 

Notarisjenever wordt al zeker een jaar of twintig uitsluitend op basis van moutwijn gedistilleerd. Daarom draagt elke fles het Schiedamse echtheidszegel. Om te voorkomen dat er toch wordt gesmokkeld zijn de installaties van Notaris niet vanuit andere delen van het Herman Jansencomplex bereikbaar. Misschien dat ook daarom wel gekozen is voor dat spectaculaire hijswerk.

Maar dit terzijde. De grote vraag die elke Schiedammer zich stelt, luidt: ¨Wat moet Herman Jansen in godsnaam met ketels voor het stoken van whiskey?¨ Het antwoord is eenvoudig: de op een na oudste distilleerderij van Schiedam is nooit eenkennig geweest. De familie Jansen - van vader op zoon eigenaar van het bedrijf - durfden het aan van alles en nog wat te stoken. Daar hoorde ook whisky bij. Voor de Tweede Wereldoorlog was mijn opa - net als ik Johannes Jacobus gedoopt - meesterknecht bij Herman Jansen. Vijfentwintig jaar lang stookte hij whisky in een achttiende eeuwse distilleerderij tussen de Achter de Teerstoof en het Raam. Dat gebouw staat er nog steeds. Het is nu een Turkse moskee. Toen ik eens een keer aan een bestuurslid vroeg of dat wel kon, luidde het antwoord. ¨Dat is juist goed. Een moskee waar ze een distilleerderij van maken, dat is pas erg.¨

Mijn opa stookte er dus whisky. Het is duidelijk dat deze Hollandse whisky een echt 'me too-product' was, een merk dat naast de grote jongens ook in de schappen stond. Opa werkte ook nog vijfentwintig jaar bij een andere tak van Herman Jansen, Valdelis. Dat was een gerenommeerde eau de cologne die de concurrentie met 4711 en Boldoot goed aankon, zo lang het duurde. Hij droeg met trots het gouden zakhorloge dat hij na een halve eeuw trouwe dienst bij zijn pensionering ontving. Opa mocht bovendien zolang hij leefde elke maand op het kantoor van Herman Jansen een fles jenever komen halen. 

Ik heb een tip voor het jenevermuseum: organiseer eens een tentoonstelling over Schiedamse distillateurs die vreemd gingen wat hun producten betreft. En nog eentje over eau de cologne, want ook dat is een distillaat.