Monument herinnert voortaan op Parkkade aan razzia van '44

Burgemeester Bijl legt een bloem bij het monument; foto: gemeente Schiedam

SCHIEDAM -  Het monument ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de razzia in Schiedam en Rotterdam en is gisteren onthuld. Op de dag af 79 jaar nadat de Duitse bezetter begon met het wegvoeren van mannen die werden tewerkgesteld. 

Dat gebeurde op de Parkkade in Rotterdam in de stromende regen. Desondanks waren er veel nabestaanden en anderszins meelevende aanwezig om de ceremonie mee te maken. Schiedam werd vertegenwoordigd door burgemeester Jules Bijl. Het monument is gemaakt door Anne Wenzel, in Schiedam te zien met haar werk in het Stedelijk Museum. En overigens ook buiten het museum, met de grote opstelling op het plein aan de Hoogstraat. Haar razziamonument, een knielende man en een staande vrouw die op afstand van elkaar geplaatst zijn, verbeeldt zowel de weggevoerde mannen als de ontredderde vrouwen, kinderen en moeders die ze moesten achterlaten. Beide beelden hebben een oranje 'wond' die het moment van scheiding uitbeeldt.

Initiatiefnemers voor het monument zijn onder meer René Versluis en Jan Willem Cleijpool, allebei zoon van een dwangarbeider; drie jaar geleden richtten zij een stichting op om het monument op te richten. Die zorgde voor de fondsenwerving om de herdenkingsplek te realiseren.

Tijdens de razzia werden tienduizenden Rotterdamse en Schiedamse mannen van zeventien tot veertig jaar weggevoerd, 52.000 in totaal. Op 10 november was Schiedam aan de beurt. De razzia was de grootste 'mensenjacht' die in Nederland heeft plaatsgevonden. De bevolking werd erdoor verrast en kon geen kant op doordat duizenden Duitse militairen de steden hadden omsingeld. Pogingen in de weken erna in Den Haag en Delft waren minder 'succesvol' omdat het verrassingselement weg was en de mannen waren gewaarschuwd. Ruim vijfhonderd Schiedammers en Rotterdammers kwamen tijdens hun dwangarbeid om het leven, de meesten keerden pas na de oorlog terug. 

Vorige week bracht het tv-programma Andere Tijden een aflevering over de razzia van 10 en 11 november, zie hier.