Restauratie Werkplaats geeft De Valk nieuwe wieken

SCHIEDAM - De Restauratie Werkplaats Schiedam heeft molen De Valk in Berkel en Rodenrijs voorzien van nieuwe wieken. 

Het was een klus zoals de werkplaats er veel meer doet. Zeg maar: een kernactiviteit van het Schiedamse bedrijf. Samen met regulier onderhoud aan vele van de ruim duizend windmolens die Nederland nog rijk is. De werkplaats is actief in een werkgebied dat zo’n beetje loopt van Vlissingen tot Gouda. Want er zijn nog wel een paar tientallen molenrestaurateurs in Nederland. “We horen wel bij de grotere.”

Zo’n vijftig molens in het land worden door de Restauratie Werkplaats Schiedam onderhouden.

“In het reguliere onderhoud wordt natuurlijk veel kleiner reparatiewerk meegenomen”, vertelt bedrijfsleider Domien Akkermans. “Wat te groot is, te veel werk vraagt, zetten we voor de eigenaar op een rijtje. Dan kondigen we aan: dit en dat is in de nabije toekomst ook aan de beurt.” Tijdens het werk is er uiteraard ook overleg met de molenaar: ‘kijk hier eens’, of ‘ik zie daar problemen komen’. “Zo komt het tot een meerjarenonderhoudsplan en een begroting voor de komende jaren. Als je over twee jaar toe bent aan vervanging van de wieken, dan is het zaak nu al te beginnen met subsidies aan te vragen want zo simpel is dat allemaal niet. Fondsen aanschrijven, en ook de provincie Zuid-Holland, die met zijn onderhoudsfonds heel belangrijk is voor de molenwereld.”

Molens ontvangen van de provincie een vaste subsidie, per zes jaar, legt hij uit. “Daarmee doe je het standaard onderhoud. Een schilderbeurt, je zorgt dat het veilig blijft en wind- en waterdicht.” Het grotere werk, het vervangen van de kap of de wieken, of de fundatie, dat is werk voor grootonderhoudsklussen en speciale acties.

Zo’n project verrichte de Restauratie Werkplaats afgelopen maanden in Berkel en Rodenrijs. Akkermans wijst op de grote lasten die dat werk betekenen voor de eigenaar. “Bij grote stadsmolens als die in Schiedam ligt dat toch anders, die zijn beeldbepalend, hebben een bezoekersfunctie en andere nevenfuncties, en er kan gewoon mee geproduceerd worden. Dat levert geld op. Maar een, tussen aanhalingstekens, eenvoudig dorpsmolentje, die kost de eigenaar alleen maar geld.” 

Meestal lukt het met geldinzamelingsprojecten voor de restauratie van molens, maar niet altijd. “Het is echt een uitdaging, continu weer.”

Dat heeft ook zijn weerslag op het werk van de Restauratie Werkplaats Schiedam zelf, die na een klus immers de rekening stuurt. “Je werkt met publiek geld. Het voelt dan ook niet goed om er veel aan te verdienen.” Wat dat betreft maakt het volgens Akkermans een verschil dat de werkplaats ook zelf een stichting is, die het volgens de regels dus ook niet is toegestaan om winst te maken.

De Valk - anno 1772 - heeft dus nieuwe wieken. Alle roeden voortkomend uit de misère rondom de deelbare roeden zijn inmiddels vervangen in Nederland, legt Akkermans uit. “Vijftig molens moesten daarna op kosten van de rijksdienst worden aangepakt. Momenteel vervangen we veel roeden die in het verleden ondeugdelijk zijn gelast. Dat gold ook voor de roeden van De Valk.” 

Maar de restauratiewerkplaats heeft meer molens onder handen. “In Goudswaard hebben we recent een nieuwe molensteen geplaatst; de oude was kapotgevroren. Van molen Kyck over den Dyck in Dordrecht is het metselwerk gerestaureerd. “850 meter!” Op Tholen wordt onderhoudswerk gedaan aan zes molens, net als in de Hoeksche Waard.