Spannende dagen voor Sportbedrijf Schiedam

Ook sportpark Harga, met hier de velden van HCS, is voortaan in beheer bij Sportbedrijf Schiedam

SCHIEDAM - Sportbedrijf Schiedam maakt spannende dagen door. Per 1 januari heeft deze jonge organisatie formeel het beheer verkregen over de Schiedamse zwembaden, sporthallen en gymzalen. En dat betekent werk aan de winkel. De sportfaciliteiten van de stad zijn dan ook gesloten en gaan maandag voor het eerst dit jaar open.

Margreet Drijvers is directeur-bestuurder van het sportbedrijf en weet dat het spannend wordt. Natuurlijk: al sinds een jaar is bekend dat deze stap gezet gaat worden. Maar een overdracht voorbereiden, betekent nog niet dat je weet wat er gebeurt als je eenmaal die stap zet…

Ga maar na: een organisatie leunt vandaag de dag op computersystemen, en die in zijn volledigheid omzetten, dat is, nu ja, gewoon heel veel werk, met een ongewisse uitkomst. 

Ze zal daarom blij zijn als het 6 januari is. Maandag moet de megaklus gedaan zijn. De website met reserveringssysteem, de kassa’s, het wifi-net, de personeelsplanning… 

Want behalve de systemen zijn er natuurlijk de medewerkers. Tot voor de jaarwisseling nog formeel acht mensen - denk aan een (technisch) beheerder, coördinator verhuur en enkele facilitair medewerkers - nu: 55 man/vrouw. Alle medewerkers die tot vorige week bij Optisport in Schiedam werkten, zijn mee overgegaan naar het sportbedrijf. Maandag om negen uur komen ze bij elkaar om een gezamenlijke start te maken. Drijvers zal taart meenemen, en het zal feestelijk zijn, denkt ze. De tijdelijk directeur heeft de mensen leren kennen als loyaal, met plezier in hun werk. 

Maar spannend wordt het volgens Drijvers dus ook. “We hebben vijftienhonderd zwemlesleerlingen, waarvan we de gegevens handmatig hebben overgezet…” Een foutje is snel gemaakt. De personeelsroosters zijn in een nieuw systeem gemaakt, dat moet goed gaan. “Ik reken er wel op dat er na maandag nog dingen op zijn te lossen. “Het inrichten van een database, dat vergt zorgvuldigheid.” Veel handwerk, de kans dat er foutjes worden gemaakt is reëel. Bijna alles bij het Sportbedrijf Schiedam is nieuw. Denk bijvoorbeeld ook aan de energiecontracten met een nieuwe leverancier. En zo voorts, enzovoorts. “Er wordt hard gewerkt.”

De omzettingen op allerlei vlak zijn het gevolg van het aflopen van het contract dat de gemeente Schiedam had met Optisport, dat de afgelopen jaren in opdracht van de stad de exploitatie deed van de twee Schiedamse zwembaden, de sporthallen Margriet en Groenoord en de sportzalen Zuid en Oost. 

In eerste instantie wilde Schiedam een tender uitschrijven om een nieuwe partij voor de exploitatie te vinden. Optisport - beheerder sinds 2014 - kon daar uiteraard zelf ook aan meedoen. “Maar in mei 2023 bleek dat het politiek draagvlak voor de aanbesteding er niet was”, vertelt Drijvers. 

In plaats daarvan koos Schiedam voor het ‘naar binnen halen’ van sport en recreatie. In de vorm van een zogenaamde verbonden partij. Een op zichzelf staande organisatie, waarvan de stad wel honderd procent aandeelhouder is. Vergelijk het met Stroomopwaarts (waar Schiedam, Vlaardingen en Maassluis met zijn drieën eigenaar van zijn). Daarin gingen ook de stichtingen Sportparkmanagement Harga-Noord en Sportparkmanagement Willem-Alexander op.

Het belangrijkste motief voor die voor sommigen verrassende stap was de constatering dat uitvoering van het beleid moeilijk te realiseren was als het werk zou worden aangenomen door een derde, commerciële partij. Dat beleid komt er op neer dat sport en bewegen belangrijk is voor Schiedam, steeds belangrijker eigenlijk. En dat alles op alles moet worden gezet om Schiedammers aan het sporten en bewegen te krijgen en houden. Bovendien: ook de locale sportverenigingen lieten blijken niet te voelen voor verzelfstandiging van de taken die tot dan in portefeuille van de gemeente zaten, in de vorm van de twee sportparkmanagementstichtingen. “Je ziet het in het land op steeds meer plekken, dat er sportbedrijven worden opgericht”, aldus Drijvers.

Ze stelt dat het niet zo raar is als het lijkt: dat gemeenten overgaan tot het opnieuw oprichten van sportbedrijven, terwijl nog niet zo lang geleden het beheer van sportaccommodaties juist werd uitbesteed. Voortschrijdend inzicht, noemt ze dat. “Vroeger vonden we het ook niet erg als faciliteiten leeg stonden; daar wordt nu anders over gedacht.”

In juni 2023 werd tot oprichting van het sportbedrijf gekozen; Margreet Drijvers kreeg een aanstelling als kwartiermaker voor het nieuwe bedrijf per 1 januari 2024. Haar taak: het sportbedrijf ‘optuigen’. Denk aan het oprichten van de organisatie, de overdracht van Optisport en ook die van de twaalf gymzalen van scholenkoepel Primo, die ook - nu we toch bezig waren - maar over moest gaan naar het nieuwe sportbedrijf, zo oordeelde het stadsbestuur. Hoe lang dat kwartiermaken kan duren? Niet te lang, denkt Drijvers; zij verwacht halverwege dit jaar haar werk af te ronden en de leiding van het sportbedrijf over te dragen aan een opvolger. “Die moet dan in een gespreid bedje verder bouwen aan het sportbeleid.”

Voor de duidelijkheid: al per 1 januari afgelopen jaar kreeg Sportbedrijf Schiedam de verantwoordelijkheid over de sportparken. Afgelopen zomer volgden de gymzalen van Primo. Sinds deze week zijn daar dus formeel de zwembaden en de sporthallen en -zalen bijgekomen. Op Thurlede en Bijdorp is Sportbedrijf Schiedam ook verantwoordelijk geworden voor het onderhoud van de velden. “Dat lag bij de gemeente zelf. Deze versplintering is nu voorbij”, aldus Drijvers. 

“Onze belangrijkste opdracht wordt het zo veel mogelijk sport en bewegen te stimuleren’ vat ze haar taak samen. “Door veilige en schone en goede accommodaties daarvoor aan te bieden. Als het een gore bende is in de gymzaal, is dat niet uitnodigend.” Goede contacten met allerhande partijen, bijvoorbeeld de politie, horen daar ook bij, voor wat betreft de veiligheid. “De wijkagent is helaas onze grootste vriend.” Goede sportfaciliteiten zijn ook duurzaam, beschikken over de juiste papieren (certificaten bijvoorbeeld, belangrijk voor zwembaden, die onderstrepen dat het zwemwater veilig en schoon is). Daarbij steeds de opdracht de zaken betaalbaar te houden; voor de gebruikers van de accommodaties, en voor de gemeente Schiedam. 

Die twee opdrachten - meer sporten en minder uitgeven - komen samen in de opdracht het gebruik van de accommodaties te optimaliseren. Dat kan door er meer partijen vaker gebruik van te laten maken. “Dat betekent nieuwe partijen vinden die er gebruik van gaan maken.” En ook waar mogelijk bestaande klanten vaker in de hallen of het zwembad te krijgen.

Drijvers signaleert dat sportfaciliteiten momenteel een beetje op buurthuizen gaan lijken. “Kijk naar Harga en Willem-Alexander, waar de mogelijkheden breder worden benut en bijvoorbeeld kinderopvang is gekomen.” Dat moet nog breder groeien. Ze vergelijkt met Den Haag, haar stad, “Daar komen steeds meer ‘Buurthuizen van de toekomst’.” Het concept daarvan is volgens Drijvers veelomvattend. “Sportverenigingen, scholen, culturele instellingen en andere organisaties zonder winstoogmerk delen hun accommodaties en werken samen aan activiteiten voor de samenleving.”

Wie die nieuwe gebruikers kunnen zijn? Denk aan Schiedamse welzijnsorganisaties en ook scholen en de sociale-werkvoorziening. “En denk bijvoorbeeld aan partijen als de Hartstichting die evenementen organiseert, aan wandel- en fietsevenementen.” De doelgroep is principe praktisch eindeloos,

Voor nu is het aan Drijvers om ‘een organisatie neer te zetten’ die klopt. Het verhuur- en administratiesysteem is opnieuw ingericht. Er zijn deels nieuwe partijen gevonden voor onderhoud en schoonmaak van de voorzieningen. Verder wordt er werk gemaakt van maatregelen die de veiligheid verder moeten vergroten, zoals nieuwe verlichting en camera’s.

Een belangrijk element dat daar de komende tijd nog bij komt, is de sluiting van Zwembad Zuid, voorzien voor 1 juli. Drijvers is nog druk doende om de gevolgen van de sluiting voor Zwembad Groenoord op een rijtje te zetten. Hoe dat precies uit gaat pakken voor huidige gebruikers van het zwembad aan de Westfrankelandsedijk is vooralsnog ongewis. “Dat moet komende maanden duidelijk worden.” Ook moet dan blijken of er in de regio voldoende capaciteit beschikbaar is als Zwembad Groenoord tijdelijk sluit voor de grondige renovatie die in het bad ook voor extra zwemcapaciteit moet zorgen.

Verder zal er werk aan de winkel zijn waar het de personele invulling van het sportbedrijf betreft. “We hebben momenteel bijvoorbeeld een vacature voor een manager Beheer en ook zweminstructeurs zijn zeker welkom.” Mogelijk dat het personeelsbestand zodoende nog iets groeit, maar Drijvers denkt dat het Sportbedrijf Schiedam het ook in de toekomst op zo’n ‘kleine zestig’ medewerkers zal houden. De kwartiermaker gaat er ook vanuit dat investeringen in digitalisering het werk van de medewerkers kunnen verlichten - en dat dus minder mensen nodig zijn. Digitalisatie van bijvoorbeeld het verhuursysteem hoort daar ook bij.

Dat is niet onbelangrijk. “We zijn dan wel niet-commercieel van opzet, maar moeten juist daarom verantwoord omgaan met de middelen die we ter beschikking hebben.” Het Sportbedrijf Schiedam kijkt daarom naar het verhogen van de inkomsten, maar ook naar het laag houden van de kosten. 

Bijt dat elkaar niet: zo veel mogelijk mensen aan het sporten te krijgen, en de kosten laag houden? Ja, beaamt Drijvers. “We staan daarom voortdurend voor de vraag: wat doen we wel, en wat niet.” Een voorbeeld: “Er waren veel partijen in Schiedam die gebruikmaken van de sportvelden, zonder daar voor te betalen. Denk aan voetbalscholen, clinics en kampen. Er wordt dus niet betaald, maar er zijn wel kosten voor het onderhoud voor ons. Daar zijn we dus mee gestopt, dat valt niet langer te verantwoorden.”

In de vele afwegingen die te maken zijn heeft Drijvers een ezelsbruggetje geformuleerd waar het gaat om de prioriteiten. Wat als er gekozen moet worden tussen een rommelmarkt in de Margriethal die flink geld oplevert, en pakweg een turntoernooi, dat voor minder inkomsten zorgt? “Zeg maar een voorrangsregel: het bewegingsonderwijs staat op één, daarna partijen uit het Nationaal Programma voor oost en Nieuwland, daarna volgen de Schiedamse verenigingen en daarna andere maatschappelijke huurders.” Commerciële partijen die de ruimtes benutten, sluiten de rij.

Dat alles tegen de achtergrond van de krappe portemonnee die Schiedam denkt te hebben, met name vanaf het ‘ravijnjaar’ 2026. “Ook dat wordt spannend, de komende tijd, als de begroting wordt vastgesteld.” Ook hier lijken de doelen van het stimuleren van sporten en bewegen en het beperken van de kosten elkaar tegen te werken. Maar Drijvers wil sportende gebruikers geruststellen: “We zullen wat ons betreft altijd maatschappelijke tarieven rekenen.”