Boekenwinkels belangrijk voor cultuur

COLUMN - De Boekenweek heeft zijn vleugels over Nederland uitgebreid en dus ook over Schiedam. Wie in een van de beide boekhandels – Post Scriptum in winkelcentrum Hof van Spaland en het Schiedams Boekhuis op de Hoogstraat - voor 12,50 besteedt krijgt gratis het boekenweekgeschenk. Dat is geschreven door Herman Koch en je mag er ook nog een dag gratis mee reizen van de NS. Nu ik erover nadenk: bij de Read Shop in de Nieuwe Passage kun je natuurlijk ook terecht.

Vroeger waren er meer boekhandels in Schiedam. Dat kwam ook door de verzuiling. Katholieken, protestanten en socialisten gunden hun klandizie aan een geestverwante winkel waar je geen kans liep om zondige of verkeerde literatuur aan te treffen. De familie Van der Horst – elke zondagochtend in de Havenkerk te vinden – kocht boeken en schrijfwaren bij Henri Rebers op de Hoogstraat. Zijn winkel grensde aan de Zwaansteeg. Tegenwoordig is zijn geestelijk voedsel vervangen door döner want zijn voormalige winkel is al decennia een shoarmatent.

Wij kwamen nooit bij Roodbol, ook een katholieke boekwinkel, want die was voor ons met zijn ligging op het Rubensplein een beetje uit de route. Het was wel een heel mooie zaak, behoorlijk groot ook voor die tijd. Tegenwoordig wordt de winkelruimte gebruikt door Engering.

En dan had je ook nog Van Leeuwen en de weduwe Niemantsverdriet, die allebei de reformatie waren toegedaan. Mevrouw Niemantsverdriet had een kleine maar fijne winkel op de Lange Kerkstraat, die zij tot op zeer hoge leeftijd bleef bevrouwen. Mijnheer Van Leeuwen had een mooie winkel op de Broersvest, niet op de plek waar zijn dochter later de boekhandel heeft voortgezet en waar nu die Griek zit. Dat was in zijn tijd Van Hulst Behang. Hij zat daar met zijn boeken recht tegenover in een statige zaak. In de jaren zestig heeft hij de kelder nog aan zijn winkel toegevoegd, zodat hij twee verdiepingen met boeken had. Een fraaie zaak. En tenslotte was er nog lang een winkel van de Arbeiderspers, waar de Schiedamse socialisten zich thuis voelden.

De tijden zijn wél veranderd. Veel is verwaaid in de wind van de tijd.

Maar Schiedam hééft tenminste nog boekenwinkels. In Spijkenisse, Hoogvliet of Hellevoetsluis zijn ze niet te vinden. Dat is dus een soort voorrecht. Boekwinkels behoren tot de belangrijke culturele voorzieningen in een stad, net als de bibliotheek en het theater. De eigenaren krijgen geen cent subsidie maar moeten op de markt hun brood verdienen. Daarom: geef ze klandizie. Ga erheen. Koop een boek en laat je dat geschenk niet ontgaan. Het is nog Boekenweek tot komende zaterdag 1 april.