Vier Geuzen herkend

Foto: Streekmuseum Jan Anderson, Vlaardingen

SCHIEDAM - Vier mannen zijn herkend. Op de foto, gemaakt in april 1941, in Scheveningen, bij de gevangenispoort. Het Nationaal Monument Oranjehotel had enkele maanden geleden gevraagd wie mensen op de foto herkende.

Het zijn leden van De Geuzen, de groep met vooral mannen uit Schiedam en Vlaardingen, die praktisch al direct na mei 1940 concludeerden dat zij in verzet moesten komen tegen de bezetter, en ook de daad bij het woord voeren. 

De foto is de voor zover bekend de enige foto waarop te zien is dat gevangenen vanuit het Oranjehotel, de bijnaam voor de Nazi-gevangenis in Scheveningen, door het Poortje aan de Van Alkemadelaan naar een vrachtwagen lopen voor transport naar een concentratiekamp in Duitsland. De foto is vermoedelijk op 8 april gemaakt, de gevangenen zijn Geuzen die op transport gaan naar Buchenwald. Op 9 april 1941 komen daar 157 Nederlandse gevangenen aan, een deel van de minstens 236 Geuzen die in het Oranjehotel gevangen hebben gezeten.

Er zijn op de foto vijf verzetsmensen te onderscheiden. Zij worden omringd door veel Duitse soldaten. Een politieman met fiets lijkt tevreden toe te kijken. De foto is gemaakt door mevrouw Oversluizen, schoonzuster van Arij Kop. Vlaardinger Kop was een van de Geuzen die op 13 maart 1941 werd gefusilleerd. Mevrouw Oversluizen kwam op 8 april de spullen ophalen van haar omgebrachte zwager. Zij zag bij toeval het transport en maakte snel deze foto.

Op de oproep kwamen veel reacties. Dankzij informatie van nabestaanden konden de namen van vier mannen worden achterhaald. Van de vijfde man is alleen een hoed zichtbaar. Het is de onderzoekers niet gelukt om achter zijn naam te komen.

De vier mannen zijn: Leen Kop (vrijgelaten uit Buchenwald op 21 juni 1941); Jan van Leeuwerden (bevrijd uit Buchenwald op 11 april 1945); Daan Hoek (bevrijd uit Buchenwald op 6 april 1945) en Willem Assenberg (vermoord in Dachau op 1 april 1943).

Door deze mannen een naam te geven wil het museum hun plaats in de geschiedenis verduidelijken. 

Over de achtergrond van de foto geven de onderzoekers Jilt Sietsma en Ginevra Delfini op vrijdag 19 april een presentatie.