Waarom worden mensen boos als stad betrokken blijkt bij slavernij?

COLUMN - LOS, Ouderenpartij Schiedam, Algemeen Ouderen Verbond en Alles voor Schiedam, de vier partijen die ondanks gemakkelijk te vinden bewijs de betrokkenheid van Schiedammers bij de transatlantische slavernij ontkennen, blijven het wethouder Anouschka Biekman lastig maken. Ze zou hen er op Facebook van hebben beschuldigd achter de vernielingen van een dichtregel over slavernij op de Lange Haven te zitten. Ze hebben daarover aan het college vragen gesteld waaronder deze: ¨Bent u het met ons eens dat wethouder Biekman de grenzen van het betamelijke op dit gebied met deze post heeft overschreden?¨

Het is duidelijk dat de vier partijen de woorden van wethouder Biekman verkeerd hebben begrepen. Van een rechtstreekse beschuldiging is geen sprake. Wel stelt ze dat de partijen er met hun vragen naar de bekende weg over het slavernijverleden bij zouden kunnen dragen aan een klimaat dat zulke vernielingen oproept. Letterlijk schrijft wethouder Biekman het volgende: ¨Aangevoerd door een aantal gemeenteraadsleden verschenen op social media reacties als: ‘Ben zo blij t ligt nu in t water’. ‘Zo weggehaald.’ ‘Slijptol mee en weg ermee.’ En: ‘Niet zo moeilijk om dat per ongeluk in de haven te laten plonzen.’ Met als echt dieptepunt de reactie ‘Hang die gasten aan de kade muur vast.’ Toch vinden sommige volksvertegenwoordigers het hun taak om mensen tegen elkaar uit te spelen in plaats van onze stadsgenoten met elkaar te verbinden.”

Biekman heeft het dus niet over de vernielingen zelf, maar over de reacties op de sociale media.  

De vier oppositiepartijen konden het niet over hun hart verkrijgen de vernielingen zelf ondubbelzinnig te veroordelen. Dat is in dit kader toch wel opmerkelijk. 

Ondertussen doet zich wel een andere vraag voor. Ook bij veel gewone Schiedammers heerst onvrede over de nieuwe verrijking van de Lange Haven. Velen vinden het allemaal sterk overdreven en nergens voor nodig. Ze reageren gepikeerd en voelen zich in staat van beschuldiging gesteld. Je ziet dit uitsluitend gebeuren als het slavernijverleden in het spel komt. Voor andere zwarte bladzijden in de Schiedamse geschiedenis geldt dit niet. Onze stadgenoten uit de zestiende eeuw hebben gegarandeerd massaal op de Grote Markt staan juichen en joelen als er weer eens een vermeende heks levend werd verbrand. Ook is Jillis Bruggeman de enige homo die gedurende het bestaan van Schiedam – meer dan 750 jaar dus – terecht werd gesteld. Toch zegt niemand dat de herdenking daarvan of het uitreiken van de Jillis Bruggemanpenning overdreven gedoe is en het halen van eeuwenoude koeien uit de sloot. 

Zodra het over slavernij gaat zijn de rapen echter gaar en voelen mensen zich persoonlijk beledigd. Ze beginnen over Marokkanen die destijds zoveel blanken tot slaaf maakten. Ze zeggen dat de Afrikaanse volkeren van wie de Nederlandse handelaren de slaven kochten, net zo erg waren. Alsof dit de feiten vergoeilijkt, alsof jouw winkeldiefstal gewettigd wordt door het feit dat anderen de supermarkt ook leeg roven. 

Er wordt hier blijkbaar een diepliggend pijnpunt bloot gelegd, iets schandelijks aan het licht gebracht dat mensen niet willen weten. Nogmaals: bewijzen voor de betrokkenheid van Schiedammers bij de slavernij haal je thuis op je computertje in een kwartier te voorschijn als je de Transkribus van het gemeentearchief oproept en dan gaat spelen met zoekwoorden als ‘slaaf, slaef, slavinne’ etcetera. 

Geen mens stelt jou verantwoordelijk voor de contracten die notaris Knappert opstelde voor mannen met een aanstelling als chirurgijn of slavendrijver op een Surinaamse plantage. Echt niet. Waarom zou je dan zo gewond reageren in plaats van de feiten ruiterlijk te erkennen? Een mogelijke muurschildering van de slavin Sara met haar drie kinderen, die in 1751 werd verkocht aan meneer Lutz, die moet maar heel groot en kleurrijk worden. Dan kunnen we een beetje wennen aan het gegeven dat zij en waarschijnlijk honderden anderen op deze manier deel uitmaken van de Schiedamse geschiedenis. 

Lees hier de verzuchting die wethouder Biekman na de onthulling van de dichtregels op haar Facebook pagina schreef.