De ABN-Amro laat Schiedam in de steek

COLUMN - Na de RET laat nu ook de ABN-Amro Schiedam in de steek. Het kantoor op het Land van Belofte gaat dicht. Klanten die echt iemand van de bank willen spreken moeten nu een reis ondernemen naar het Veerplein in Vlaardingen of naar de Coolsingel in Rotterdam. Dat is treurig. Het valt nog te bezien of de Schiedammers op hun beurt de ABN-Amro in de steek zullen laten, bijvoorbeeld voor de ING, die nog steeds een vestiging heeft op de Koemarkt op de plek waar in de herinnering van oude Schiedammers de HEMA gevestigd was.

Ooit had Schiedam twee eigen bankinstellingen, de Spaarbank Anno 1820 en Loopuyts Bank.

De spaarbank was een initiatief van de Maatschappij tot Nut van ‘t Algemeen. Ze was bedoeld om de spaarzin van de kleine man te bevorderen zodat die een appeltje voor de dorst kon vormen. De ideële doelstelling was belangrijker dan de winstgevendheid. Toch konden zulke spaarbanken alleen blijven bestaan als er rendement werd gemaakt. In de tweede helft van de twintigste eeuw gingen zij steeds nauwer samenwerken. Uiteindelijk kwamen ze voor een gedeelte in handen van de Fortis, die te gronde ging aan de kredietcrisis en de SNS, tegenwoordig de Volksbank. Het ideële element is als niet meer van deze tijd met de vuilnisman meegegeven. Wel is uit de bondsspaarbanken het VSB-fonds voortgekomen.

Loopuyts Bank werd in 1914 opgericht om het Schiedamse bedrijfsleven te steunen. Het is altijd een betrekkelijk klein bedrijf gebleven dat de verwachtingen van de oprichters niet echt waarmaakte. Toch slaagde de directie er meestal wel in dividend aan de aandeelhouders uit te keren, maar veel was het niet. In de leiding vinden we achternamen die geroutineerde Schiedammers meteen in verband brengen met de elite van de stad zoals Melchers, Hoek en Nolet. Begin januari 1940 deed de Rotterdamsche Bankvereeniging een bod op de aandelen tegen een koers van 102/1/2 procent. Directeur I.Th.M. Nolet raadde de aandeelhouders sterk aan toe te happen. Dat deden ze en zo kwam er een eind aan de enige onafhankelijke bank van Schiedam. In 1938 was er nog een winst gemaakt van 48.000 gulden. De Rotterdamsche Bankvereeniging doopte zich in 1947 om tot Rotterdamse Bank. In 1963 kwam een fusie tot stand met de Amsterdamse Bank. Zo ontstond de Amro. Voor Schiedam had dat meteen gevolgen. De plannen om de Lange Nieuwstraat te ontsieren met een nieuw bijkantoor van de Rotterdamse Bank waren niet meer nodig. Men kon immers intrekken bij het gruwelgebouw van de gebroeders Kraaijvanger dat de Amsterdamse Bank tegenover de Plantage had laten bouwen en nu KomKids huisvest. Later fuseerde de Amro met de Algemene Bank Nederland, die een kantoor had op het smalle stuk van de Koemarkt. Dat kon toen ook dicht.

Het gebouw van de Amsterdamse Bank werd in 1955 geopend en ik kwam er vaak langs. Dan zag ik mannen en een enkele vrouw die over bureaus gebogen zaten. Ze durfden hun ogen niet van hun papieren, hun steekkaarten en hun telmachines af te wenden. Op een verhoging zat de chef, door glazen wanden omgeven zodat hij zijn ondergeschikten de hele tijd precies in de gaten kon houden. Ik begreep nu waarom mijn vader, een trotse typograaf, altijd zo smalend deed over “witte boorden' en 'kantoorpikken'. En ik zwoer: “Mij zal dit nooit overkomen”. En dan deed ik weer een tijdje extra mijn best op school.

De meeste mensen achter die bureaus zijn nu waarschijnlijk vervangen door een enkel computertje. De weinige banken die de Nederlandse markt verdelen, willen hun klanten dwingen om hen via het internet te benaderen. Daarom gaat die ABN-Amro op het Land van Belofte dicht. Ik moet bij banken nog steeds denken aan zo’n chef die op een podium zijn omgeving controleert. Banken zijn geen dienstverlenende instellingen, maar tegenpartijen die het beste met zichzelf voor hebben en niet met jou.

O ja, de HAV Bank. Dat was geen bank maar een verzekeringsmaatschappij.