Een visie op slavernijverleden en heden

INGEZONDEN - Willem Jansen heeft geen bijzondere kennis van of voorgeschiedenis met het onderwerp slavernij. Maar hij ergert zich bij tijd en wijle over hoe een discussie over dit onderwerp in Schiedam de afgelopen jaren is gevoerd. Daarom nam hij de moeite om alle artikelen die in verschillende media zijn verschenen over hoe Schiedam en de Schiedammers zijn omgegaan met de slavernij, op een rijtje te zetten. 

"Uit het overzicht blijft mij bij dat mw. Biekman geen harde feiten over het slavernijverleden van Schiedam kan tonen. En dat dhr. Van der Horst in zijn columns mensen die niet achter mw. Biekman willen staan, wegzet als zeurpiet." 

Vandaag is er in de Schiedamse Westvest90-kerk de presentatie van een nieuw onderzoek naar het Schiedamse slavernijverleden door de historicus Jean Jacques Vrij. Hij keek naar de geschiedenis van de familie Pichot, in de achttiende eeuw een van de belangrijke plantage-eigenaren in Suriname. Voor Schiedam24 aanleiding om Willem Jansen vandaag de ruimte te geven - want we voelen ons uiteraard aangesproken als het over onze columnist gaat. Te meer daar Jansen het gesprek in een verrassende andere richting trekt.

“Onze voorouders hebben zich verrijkt aan slavernij. Wij doen niet voor hen onder.

Na het symposium van 26 januari 2025 is het stil geworden rondom het al dan niet vermeende slavernijverleden van inwoners van Schiedam.

Uit het verslag van dit symposium op de digitale media concludeer ik dat de gemeentearchivaris zich eerder bij zijn onderzoek naar eventuele Schiedamse banden met het Nederlands trans-Atlantisch slavernijverleden heeft beperkt tot het gemeentearchief.

Dat had hij volgens een van de sprekers, mw. Blok, niet moeten doen. Als ook de archieven van de reders waren onderzocht, dan had hij, naar haar mening, anders geconcludeerd.

Uit het verslag van het symposium wordt mij niet duidelijk of Schiedammers grof hebben verdiend aan de handel in jenever voor of na de formele afschaffing van de slavenhandel.

De formele afschaffing van de slavernij begint in 1814. Nederland volgt in 1863. De hoogtijdagen van Schiedam als jeneverstad dateren van na 1863.

De discussie over het slavernijverleden in Schiedam is in 2018 in gang gezet door de raadsfractie Denk. In de motie vraagt Denk om het bundelen van beschikbare historische feiten en een (aanvullend) onderzoek naar het slavernijverleden van Schiedam. Waarna de discussie vooral draait om de vraag of alle vormen van slavernij moeten worden onderzocht. D66 stemt op dat moment tegen de motie om medeleven en berouw te tonen.

Anno 2025 ben ik van mening dat mw. Biekman zich polariserend heeft opgesteld in deze discussie.

Waarom heeft zij niet gewoon in de gemeenteraad willen zeggen dat het onderzoek van de gemeentearchivaris zich ten onrechte heeft beperkt tot de archieven van de gemeente Schiedam, en dat de handelsverslagen van de rederijen in Rotterdam ook waardevolle informatie over dit onderwerp bevatten? Met haar opstelling heeft zij verzuimd om verbinding tot stand te brengen in dit gevoelige onderwerp.

Slavernij, dwangarbeid, en uitbuiting zijn van alle tijden. Elke dag verrijk ik mij, bewust of onbewust, aan slavenij, dwangarbeid en uitbuiting van andere mensen. Mensen aan de andere kant van de wereld. Maar ook dichtbij.

Ik zou geen mobiele telefoon hebben gehad als kinderen niet werden gedwongen om de benodigde grondstoffen te delven. De tomaten op mijn bord zijn geplukt door mensen uit een buitenland, omdat wij vinden dat het werk te slecht wordt betaald. Voorbeelden te over. Bij elk voorbeeld is het waard om te onderzoeken in hoeverre ik persoonlijk, of als groep, verantwoordelijk kan worden gehouden voor het instandhouden van dit onrecht.

Excuses voor het handelen van mijn voorouders krijgen pas betekenis als ik ook bereid ben om naar mijn eigen handelen hier en nu te kijken."