Speculaties en vermoedens, maar ik schrijf ze toch op

COLUMN - Het volgende stukje bevat speculaties en vermoedens. Wie mij kent, weet dat ik aardig verstand heb van vroeger, maar een bouwstelling betrad ik in het verleden alleen maar als verbaasde bezoeker. En nimmer metselde ik de ene steen op de ander. In mijn tuin heb ik last van een verzakkend tegelvloertje. Daar moet ik een keer met de schop en werkhandschoenen tegenaan, maar steeds zijn er weersomstandigheden die dit verhinderen: het is te heet, het regent te hard. Zou het mogelijk zijn de boel met bestaande grond te egaliseren?

Toch verstout ik mij een oordeel te hebben over de problemen waarmee het Willem Alexanderpark kampt, die reeks sportterreinen bovenop het dak van de A4. Men heeft daar een jaar of twee na de opening verzakkingen geconstateerd. De velden worden onbespeelbaar. Het aannemersbedrijf dat destijds dit kunstwerk tot stand heeft gebracht deed onderzoek en een woordvoerder van de gemeente Schiedam doet er voorlopig het zwijgen aan toe.

Maar ik weet het wel. Of liever gezegd: ir. Ad de Kanter weet het wel. “Het is veengrond”, zegt hij tegen het AD. “Dat werkt als een spons. En dan krijg je verzakkingen.”

Rond het fraaie dorp Kethel is in de loop der eeuwen weinig gebouwd, behalve een klein beetje aan de toegangswegen naar het dorp. In de verte zag je de torens van Schiedam, Vlaardingen en Overschie. Voor de rest was het weiland voor zover het oog reikte. Iedereen begreep dat je op deze grond – voor zover je die als zodanig mocht aanduiden – beter geen al te zware dingen kon bouwen. Veengrond is daar niet geschikt voor, tenzij je heipalen heel diep laat zinken en dan nog. Daarom ook is er ten noorden van de Hoekse Lijn ook nooit een bedrijventerrein ontstaan, terwijl de ligging daar toch heel geschikt voor is. Die eerbied voor het veen heeft stand gehouden tot in de jaren zestig, toen er op bepaalde stukken nieuwbouw gepleegd werd. De bewoners van Groenoord en Woudhoek weten waar ze terechtgekomen zijn. Er is steeds sprake van verzakkingen. Geen wonder dus.

Het Vlietlandziekenhuis verrees op een locatie die voor patiënten ideaal was: op een steenworp afstand van het stationnetje Schiedam-Nieuwland. Geen mens vroeg zich af waarom daar nooit wat was neergezet behalve een uitlopertje van de laagbouwwijk Bijdorp. Dat werd snel duidelijk. Al tijdens de bouw constateerde men verzakkingen en de reden dat Vlietland zijn zelfstandigheid moest opgeven heeft sterk te maken met de hoge extra kosten die gemaakt moesten worden om het reusachtige pand overeind te houden.

Je wist dus wat er zou gebeuren als de overheid besloot om dwars door dit veen een snelweg aan te leggen. We kennen allemaal de bijzondere en kostbare faciliteiten die aangelegd moesten worden om er voor te zorgen dat de boel niet onder water liep. En nu leert de overheid wat er gebeurt als je gigantische kunstwerken neerzet op sponsachtige grond.

Als je op een idee komt, moet je je altijd afvragen waarom jij de eerste bent en waarom mensen niet eerder begonnen met wat zo voor de hand lijkt te liggen.