Stadsbad: zeventien houten woningen in Schiedam-West

SCHIEDAM - Midden in een stadsblok van Schiedam-West staat een zwembad dat al meer dan 25 jaar verlaten is. Op deze plek verrijzen zeventien houten woningen op de bestaande ondergrondse kelders van zwembad zelf, die worden verbouwd tot een parkeergarage.

Met de bouw van het sportfondsenbad werd in 1933 begonnen. Via particulieren die spaarden via zogenaamde ‘spaarkassen’ – een soort crowdfunding avant la lettre – werden door heel Nederland Sportfondsenbaden gebouwd, waaronder deze in Schiedam. Van het bouwblok werd eerst de helft aan de Burgemeester Knappertlaan gebouwd, vervolgens verrees het zwembad en tenslotte het sluitstuk met de woningen aan het Volkspark. Het hypermoderne zwembad lag daardoor uiteindelijk volledig ingebouwd in een woningbouwblok. Op 18 november 1934 opende het bad zijn deuren, dat de mogelijkheid bood om door een te openen schuifdak in de open lucht te zwemmen. Na zestig jaar dienst te hebben gedaan, sloot eind januari 1994 het Sportfondsenbad op deze plek zijn deuren. Sindsdien heeft de locatie, ondanks vele plannen en initiatieven, nog geen definitieve nieuwe bestemming gekregen. Met het Stadsbad komt daar verandering in.

De beperkte toegankelijkheid van de plek maakt ieder plan tot een complexe puzzel. Het grootste deel van het in een vrij slechte staat verkerende gebouw zal omzichtig worden gesloopt, maar de omvangrijke ondergrondse kelders krijgen een bijzonder tweede leven. De constructie voor het daadwerkelijke zwembad, de rein- en vuilwaterkelders en aanpalende ruimtes reiken tot circa zes meter onder maaiveld en bestrijken vrijwel de hele 'footprint' van het gebouw. Middels een ingenieuze hulpconstructie wordt dit verborgen bouwdeel verbouwd tot een parkeergarage met plek voor 26 auto’s, bergingen en voorzieningen voor de energiezuinige installaties.

Bovenop deze ondergrondse structuur worden vervolgens zeventien houten woningen. De lichte, geprefabriceerde houtconstructie bespaart gewicht, is het best geschikt voor een lastige bouwplaats als deze, maar heeft bovendien belangrijke milieuvoordelen. Deze duurzame benadering is kenmerkend voor de uitwerking van het plan: een energiezuinige installatie, waterbuffering, duurzame houten gevelbekleding, zo veel mogelijk circulaire materialen, een groene inbedding met ruimte voor biodiversiteit vormen de ingrediënten. Naast een flink terras voor elke woning beschikken de toekomstige bewoners over een collectieve tuin met legio mogelijkheden, van een veilige speelvoorziening tot de gemeenschappelijke kweek van groente en fruit. De exacte invulling hiervan zal in overleg met de toekomstige bewoners en omwonenden worden ontwikkeld.