Genieten aan de hand van Liduina

SCHIEDAM – Lidwien Meijer, pastoraal werkster in ruste, ontving gisteren een bijzondere gast om Schiedam te laten zien, en dan vooral door de ogen van stadsheilige Liduina. Haar gast was Roderick Vonhögen, tv-maker en priester.

Roderick zoekt licht heet zijn huidige programma, te zien op NPO2. Voorheen maakte Vonhögen naam als een van de eerste makers van podcasts en andere programma’s waarin hij steeds de nieuwste mogelijkheden van de technologie benutte.

Dat blijkt bij zijn bezoek aan Schiedam: waar tv-opnames in de regel de komst van grote vrachtwagens en vele mensen behelzen, komt Vonhögen alleen, gewapend met een compacte camera op een statief. Dat is het.

Dat scheelt, want het maakt het maken van opnames een stuk eenvoudiger: geen collega’s die moeten worden meegenomen door een uitgewerkt draaiboek, maar snel werken, improviseren, de omstandigheden laten werken, mensen op hun gemak stellen zonder poespas.

Wat kwam Vonhögen doen in Schiedam? Een eenvoudige inval dreef hem: het zijn dagen van Corona en van sneeuw en ijs. Wie combineert die beide onderwerpen? Liduina. Het item dat hij in Schiedam maakt wordt denkelijk het eerste dat wordt uitgezonden na enkele herhalingen van andere afleveringen die voor de komende dinsdagen staan geprogrammeerd.

Meijer en Vonhögen maakten een rondje door de stad, door sneeuw en ijs, en met bezoeken aan de Liduinabasiliek en de Grote of St.-Janskerk. Koster Paul van Wijngaarden ontving hen in de kerk waar ooit Liduina zelf nog bad.

In de basiliek kon Meijer, ook bij gelegenheid gastvrouw en gids in de kerk, vertellen over een veelheid aan zaken die er doen herinneren aan Liduina. Zij werd daarin bijgestaan door Henri Egging, rector van de basiliek. Ze vertelden Vonhögen aan de hand van schilderijen in de kerk het levensverhaal van de Schiedamse maagd die viel op het ijs op veertienjarige leeftijd en daarna haar hele leven een ziekbed doormaakte. Allerlei gebeurtenissen zijn door de eeuwen verteld over die periode. Over hoe de gebeden van mensen werden verhoord. Zieken die tot Liduina baden, genazen. “Deed Liduina dan wonderen”, vraagt Vonhögen zich af bij het beeld van Liduina in haar eigen kapel achterin – of voor in -de kerk. Nee, het is God die de wonderen doet, legt Meijer uit. Je kunt een heilige vragen dat hij of zij een goed woordje voor je doet, om voorspraak vragen. Dat ontroert Meijer. “Want denk eens aan al die mensen die dat in de loop van eeuwen hebben gedaan. Hoe haar persoon, of een plek in de kerk of een beeld, een richtpunt van energie van al die mensen is geworden, van al hun verlangens en noden...”

Een schilderij toont hoe Liduina ‘wist te geven van haar armoede’, uit een beursje dat niet opraakte. Of dat werkelijk een wonder was, of dat Liduina simpelweg aan de armen gaf wat ze van de rijken die haar ook bezochten kreeg, ach, dat doet er dan niet zo veel meer toe.

Over Liduina gaat ook het verhaal dat zij Schiedam beschermt tegen brand. In haar leven brandde een groot deel van de stad, bestaand uit houten huizen, af, maar haar huis bleef gespaard. Sindsdien beschermt de heilige de stad, zoals ook te zien op de bekende afbeelding met een vooroorlogs panorama van Schiedam, met daarnaast op haar knieën Liduina, die met haar handen boven de stad deze voor onheil beschermt. “In het stadscentrum zijn geen bommen gevallen”, vertelt Meijer.

Vonhögen kijkt zijn ogen uit, in kerk en in de stad. Hij kent Schiedam nog van de tijd dat hij als scholier vanuit Bleiswijk naar de stad kwam om mee te doen met een katholieke jongerengroep. Maar zo mooi kende hij de stad nog niet. De sneeuw geeft alles een zacht randje, de mensen lijken anders. Dat kan ook een gevolg van de Coronauitbraak zijn: zaken die altijd voor zich spraken, blijken nu minder vanzelfsprekend. Een contact met elkaar moet enerzijds gemeden worden, maar lijkt meer dan ooit gezocht.

Liduina kan ook een steun zijn voor wie overmand is door verdriet, of twijfelt aan alles, concluderen de twee. “Liduina had haar dieptepunten, maar juist toen ze het helemaal niet meer zag zitten, gaf de engel die haar op haar levensweg begeleidde, haar een rozentak met de opmerking dat als ‘alle knoppen in bloei staan, zij naar de hemel zal gaan’. “Veel mensen hebben het afgelopen jaar op een punt gestaan waarop ze het allemaal niet meer wisten”, aldus Vonhögen. Liduina toont dat ook als al het geluk uit je leven verdwenen lijkt, er altijd hoop is. “Je hoort dat met name oude mensen nu denken dat ze de maatschappij alleen tot last zijn. Maar Liduina lag 38 jaar op bed en heeft zo veel betekend voor haar omgeving..” Dat moet te denken geven. “We zijn zo gegaan voor efficiency en onafhankelijkheid.” Daar lijkt in het leven van Liduina geen sprake van. “Zo kan zij een voorbeeld zijn, een bron van rijkdom voor ieder in de eigen ellende.”

Zo gaven de zaken die in de kerken te zien waren uit het leven van de stadsheilige aanleiding voor allerhande overwegingen. Hoe die precies uitpakken zal ‘Roderick zoekt licht’ moeten laten zien. In ieder geval realiseert Vonhögen zich in Schiedam opnieuw dat Corona mensen ook in een greep neemt, bang maakt over hoe het zal aflopen. Hijzelf werd in september ook ziek, bleek Corona te hebben opgelopen en is maanden in de weer geweest om weer een beetje in conditie te komen. Zijn ‘klus’ in Schiedam was eigenlijk het eerste werk dat hij weer kon doen. Net als andere zieken kwam hij ook voor levensvragen te staan: hoe loopt het af? Wat is hier de bedoeling van? Net nou het zo lekker gaat krijgt je dit! De sleutel ligt hem in het accepteren, zegt Vonhögen, zoals Liduina. En wat gebeurt: “Ik heb hier nu vandaag echt een mooie dag. Je leert meer genieten.”